Η επιδότηση επιτοκίων και οι γνωστές «ευαισθησίες» της Κυβέρνησης

08:12 14/7/2020 - Πηγή: Sigma Live

Στο δίλλημα στήριξη της κοινωνίας ή των τραπεζών η Κυβέρνηση Ν. Αναστασιάδη δεν έχει δυσκολία να διαλέξει. Το έχει αποδείξει μέχρι σήμερα ουκ ολίγες φορές. Με τις πράξεις και τις αποφάσεις της δείχνει ότι προτεραιότητα της είναι η στήριξη των τραπεζών. Η ανακοίνωση των νέων σχεδίων της Κυβέρνησης για επιδότηση του επιτοκίου δανείων έστειλε και πάλι ξεκάθαρα μηνύματα. 

Το σχέδιο επιδότησης στεγαστικών δανείων οδήγησε

τελικά στην αύξηση των επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια. Ενώ το επιτόκιο για στεγαστικά δάνεια πριν την ανακοίνωση του σχεδίου ήταν λιγότερο του 2%, με τις αποφάσεις και τον τρόπο που υλοποίησε το σχέδιο η Κυβέρνηση οδήγησε όλες τις τράπεζες που συμμετέχουν στο σχέδιο να ορίσουν το επιτόκιο για τα νέα στεγαστικά δάνεια στο 2,25%. Αντί η Κυβέρνηση να επιλέξει την επιδότηση ποσοστού του υφιστάμενου επιτοκίου επέλεξε να επιδοτεί οριζόντια 1,5% για κάθε στεγαστικό δάνειο με όρο ότι το συνολικό επιτόκιο δεν θα ξεπερνά το 2,25%, με αποτέλεσμα όλες οι τράπεζες να αυξήσουν το επιτόκιο τους στο 2,25%.

Για τους δανειολήπτες αυτό σημαίνει επιπλέον κόστος. Σε βάθος χρόνου, οι δανειολήπτες είναι πιθανό να κληθούν να πληρώσουν συνολικά περισσότερο για το δάνειο τους ακόμα και με την επιδότηση μέρους του επιτοκίου, συγκριτικά με το αν επιλέξουν να πάρουν στεγαστικό δάνειο χωρίς επιδότηση αλλά με χαμηλότερο επιτόκιο για όλη τη διάρκεια του δανείου.

Επιπλέον, το σχέδιο δεν καταφέρνει να στηρίξει εκείνα τα νοικοκυριά που λόγω οικονομικών δυσκολίων δεν τυγχάνουν έγκρισης αν αιτηθούν στεγαστικό δάνειο.

Πολύ απλά διότι το σχέδιο της Κυβέρνησης δεν βελτιώνεται τη δυνατότητα αποπληρωμής για κάποιο δανειολήπτη. Αν πριν το σχέδιο η τράπεζα έκρινε ότι ο δανειολήπτης δεν ικανοποιεί τα οικονομικά κριτήρια λόγω μειωμένων εισοδημάτων, το σχέδιο δεν παρέχει καμία επιπλέον εξασφάλιση για την τράπεζα, επομένως ο δανειολήπτης θα κριθεί και πάλι ως μη βιώσιμος. Μια στοχευμένη επιλογή στην επιδότηση επιτοκίου, προσανατολισμένη στη στήριξη των μεσαίων και χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων, προσανατολισμένη στα νεαρά ζευγάρια, θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματική.

Πολύ περισσότερο που σήμερα πολλά τέτοια νοικοκυριά επιλέγουν λόγω κόστους την ανακαίνιση υφιστάμενων σπιτιών για να λύσουν το πρόβλημα της στέγασης. Όμως και εδώ η Κυβέρνηση έδειξε την αδυναμία της να στηρίξει αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη, αφού έχει εξαιρέσει τις ανακαινίσεις κατοικιών από τη δυνατότητα επιδότησης επιτοκίου.

Αν αυτές οι στρεβλώσεις παραμείνουν, το σχέδιο θα εξελιχθεί σε φιάσκο για την πλειοψηφία της κοινωνίας. Οι δανειολήπτες θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί αναφορικά με τα δάνεια που θα συμφωνήσουν ώστε να μην βρεθούν προ εκπλήξεων.

Αναφορικά δε με το σχέδιο επιδότησης επιχειρήσεων, η εικόνα μοιάζει να είναι πολύ πιο αρνητική. Όχι μόνο οι πλείστες πολύ μικρές επιχειρήσεις δεν θα έχουν πρόσβαση σε αυτά τα σχέδια, αλλά επιπλέον θα καλεστούν να επιδοτήσουν την παροχή άτοκων δανείων προς τις πιο μεγάλες επιχειρήσεις που θα εξασφαλίσουν τέτοια δάνεια.

Η επιδότηση με 3,5% του επιτοκίου των επιχειρηματικών δανείων καλύπτει στο σύνολο του επιτοκίου δανεισμού τα πρώτα χρόνια του δανείου. Όσες επιχειρήσεις ενταχθούν στα σχέδια δεν θα πληρώνουν τόκους τα πρώτα χρόνια του δανείου, όπως μηδενική θα είναι και η συνεισφορά της τράπεζα αφού το κόστος θα επιδοτείται εξ ολοκλήρου από το Κράτος.

Μια τέτοια επιδότηση εις βάρος των πολλών μικρών επιχειρήσεων αποτελεί ακόμα ένα πλήγμα στις χιλιάδες των οικογενειακών επιχειρήσεων που προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε αυτές τις πολύ δύσκολες συνθήκες. 

Για αυτή την κατάσταση η Κυβέρνηση έχει την αποκλειστική ευθύνη. Δεν ένιωσε την ανάγκη να διαβουλευθεί με κανένα. Μόνη έλαβε τις αποφάσεις, μόνη κατάρτισε τους όρους των σχεδίων. Αφού αντιληφθεί τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει οφείλει αναθεωρήσει τις αποφάσεις που έχει λάβει. Διαφορετικά θα φορτώσει και πάλι το βάρος στην κοινωνία.

*Επικεφαλής Γραφείου Οικονομικών Μελετών Κ.Ε. ΑΚΕΛ