Οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις Ιράν -Μέσης Ανατολής - Τα διλήμματα Ισραήλ (ΧΑΡΤΗΣ)

10:21 14/10/2024 - Πηγή: Sigma Live

Εάν το Ισραήλ έβαλε στο στόχαστρο την πετρελαϊκή υποδομή του Ιράν, μια επίθεση στο νησί Kharg θα ήταν πιθανώς η πιο πιθανή. Στο νησί βρίσκεται ο κύριος τερματικός σταθμός εξαγωγής πετρελαίου του Ιράν, ο οποίος διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διευκόλυνση του επίσημου και παράνομου εμπορίου πετρελαίου της χώρας.

Βρίσκεται στον Περσικό Κόλπο, περίπου 40 χιλιόμετρα (25 μίλια) από τις ιρανικές ακτές, το νησί

Kharg διαθέτει τεράστιες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, που του επιτρέπουν να διαχειρίζεται τα εννέα δέκατα των εξαγωγών πετρελαίου της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Τα περισσότερα από τα δεξαμενόπλοια του Ιράν φορτώνονται από τις εγκαταστάσεις του Kharg, επομένως οποιαδήποτε διακοπή θα μπορούσε να επηρεάσει σοβαρά την ικανότητα της χώρας να εκπληρώσει τις εξαγωγικές της δεσμεύσεις.

Διαβάστε επίσης: Ποιο είναι το «Νησί του Πετρελαίου» στο Ιράν που μπήκε στο στόχαστρο Ισραήλ

Άλλοι πιθανοί στόχοι περιλαμβάνουν το διυλιστήριο πετρελαίου του Μπαντάρ Αμπάς, που βρίσκεται στο ομώνυμο λιμάνι του νότιου Κόλπου, το οποίο παίζει βασικό ρόλο στις εξαγωγές αργού αλλά φιλοξενεί και στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Το διυλιστήριο του Abadan, στα νοτιοδυτικά, με δυναμικότητα 400.000 βαρελιών την ημέρα, είναι ζωτικής σημασίας για την εγχώρια κατανάλωση του Ιράν.

Το κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars, που βρίσκεται στον Κόλπο, είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο, κοινό με το Κατάρ. Το South Pars περιέχει περίπου το 8% των παγκόσμιων αποθεμάτων φυσικού αερίου και αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για το Ιράν. Οι τερματικοί σταθμοί πετρελαίου του Μπουσέρ, εν τω μεταξύ, βρίσκονται κοντά σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο με το ίδιο όνομα, οπότε το Ισραήλ θα μπορούσε να πετύχει διπλό κακό αν αποφάσιζε να στοχεύσει αυτήν την περιοχή.

Χάρτες με υποδομές πετρελαίου σε Ιράν και Μέση Ανατολή 

Επιπτώσεις από χτύπημα σε εγκαταστάσεις πετρελαίου 

Το Ισραήλ έχει πάντως ισχυρούς λόγους για τους οποίους δεν θα του συνέφερε να βομβαρδίσει πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Ιράν και την  Μέση Ανατολή, ς. Οι λόγοι αυτοί συνδέονται κυρίως με τις γεωπολιτικές και οικονομικές συνέπειες που θα προκύψουν από μια τέτοια ενέργεια:

Διεθνείς Αντιδράσεις και Διπλωματική Απομόνωση: Το Ισραήλ είναι ήδη σε μια γεωπολιτικά περίπλοκη θέση στην περιοχή και η επίθεση σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν θα προκαλούσε έντονες διεθνείς αντιδράσεις. Οι χώρες που εξαρτώνται από το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής, ειδικά οι μεγάλες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και η ΕΕ, θα έβλεπαν την ενέργεια αυτή ως απειλή για τη δική τους ενεργειακή ασφάλεια. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε μερική διπλωματική απομόνωση του Ισραήλ, με κυρώσεις ή αποδυνάμωση των διεθνών του σχέσεων.

Αποσταθεροποίηση της Περιοχής: Η Μέση Ανατολή είναι ήδη μια ασταθής περιοχή, και μια επίθεση σε πετρελαϊκές υποδομές θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική αύξηση της έντασης και της αστάθειας. Αυτή η αποσταθεροποίηση θα μπορούσε να δημιουργήσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις που δεν θα μπορούσε το Ισραήλ να διαχειριστεί, όπως την ενίσχυση εξτρεμιστικών δυνάμεων ή την αύξηση της εχθρότητας από γειτονικές χώρες.

Ενεργειακή Κρίση: Οποιαδήποτε επίθεση σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις θα μπορούσε να προκαλέσει εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου παγκοσμίως, επηρεάζοντας και το ίδιο το Ισραήλ, καθώς και τις χώρες συμμάχους του. Οι οικονομικές συνέπειες από μια τέτοια κρίση ενέργειας θα ήταν καταστροφικές για την παγκόσμια οικονομία, γεγονός που θα έπληττε και το ίδιο το Ισραήλ μέσω των εμπορικών σχέσεων και της γενικότερης οικονομικής αποδυνάμωσης.

Αντίποινα και Κλιμάκωση Συγκρούσεων: Εάν το Ισραήλ επιτεθεί σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα αντίποινων. Το Ιράν, ή ακόμα και άλλες περιφερειακές δυνάμεις, μπορεί να απαντήσουν με στρατιωτική δράση ή μέσω επιθέσεων σε ισραηλινές υποδομές, είτε αυτές είναι στρατιωτικές, είτε πολιτικές. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ευρύτερη σύρραξη, κάτι που δεν θα είναι προς όφελος του Ισραήλ.

Συμμαχικές Σχέσεις και Ενεργειακή Εξάρτηση: Το Ισραήλ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις σχέσεις του με διεθνείς συμμάχους, ιδιαίτερα με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και με ορισμένες αραβικές χώρες που έχουν πετρελαϊκά συμφέροντα. Μια επίθεση σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις θα μπορούσε να βλάψει αυτές τις σχέσεις, ειδικά με χώρες του Κόλπου που είναι τώρα σε μια φάση βελτίωσης των σχέσεων με το Ισραήλ, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάσσονται λόγω γεωπολιτικού κινδύνου

Από τις πιο πρόσφατες επιθέσεις του Ιράν, οι τιμές του πετρελαίου έχουν εκτοξευθεί απότομα. Το αργό πετρέλαιο Brent αυξήθηκε 17% σε μια εβδομάδα στα 81,16 δολάρια (74 ευρώ), αν και οι τιμές υποχώρησαν ξανά αφού η υποστηριζόμενη από το Ιράν πολιτοφυλακή της Χεζμπολάχ δήλωσε πρόθυμη για κατάπαυση του πυρός στη σύγκρουσή της με το Ισραήλ στα σύνορα του Λιβάνου.

Εάν το Ισραήλ επρόκειτο να βλάψει τα πιο κρίσιμα πετρελαϊκά περιουσιακά στοιχεία του Ιράν, θα μπορούσε να αφαιρέσει σχεδόν 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από την παγκόσμια αγορά πετρελαίου, οδηγώντας ορισμένους εμπόρους σε εικασίες για επιστροφή σε τριψήφιες τιμές πετρελαίου. Η τιμή του πετρελαίου πέρασε τελευταία φορά το όριο των 100 δολαρίων λίγο αφότου η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν 

Οι εξαγωγές του Ιράν, ενός από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο, υπόκεινται σε σκληρές διεθνείς κυρώσεις ως μέρος μιας παρατεταμένης διαμάχης με τη Δύση για τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τεχεράνης. Παρά το γεγονός αυτό, οι εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν έφθασαν σε υψηλό πέντε ετών 1,7 εκατομμυρίων βαρελιών τον Μάιο, σύμφωνα με την εταιρεία ενεργειακών αναλύσεων Vortexa. Περίπου το 90% του πετρελαίου της παραδίδεται στην Κίνα, μεγάλο μέρος του παράνομα, μέσω του λεγόμενου στόλου-φαντάσματα της Τεχεράνης με σχεδόν 400 δεξαμενόπλοια που συγκαλύπτουν τις κινήσεις τους για να παραβιάσουν τις κυρώσεις.