Συνέντευξη ΥΠΕΞ: Η οριοθέτηση ΑΟΖ με Ελλάδα, τα οδοφράγματα & Κυπριακό (VID)

13:30 11/6/2020 - Πηγή: Sigma Live

Συνέντευξη εφ’ολης της ύλης των εθνικών θεμάτων παραχώρησε  ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης στον δημοσιογράφο του Σίγμα Χρήστο Χαραλάμπους. Ο κ. Χριστοδουλίδης  αναφέρθηκε στις τουρκικές προκλήσεις και σε επισκέψεις που θα πραγματοποιήσουν το επόμενο διάστημα στην περιοχή ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι  τα συμφέροντα των ΗΠΑ, επηρεάζονται αρνητικά από τις εξελίξεις  στην περιοχή. Ερωτηθείς για το θέμα οριοθέτησης ΑΟΖ Κύπρου-Ελλάδα,είπε

  όσοι νομίζουν ότι το θέμα του καθορισμού των θαλάσσιων συνόρων Αθήνας και Λευκωσίας δεν είναι στην ημερήσια διάταξη των συζητήσεων, σίγουρα κάνουν λάθος. Από εκεί και πέρα ανακοινώσεις θα γίνουν όταν πρέπει και όταν κρίνεται αναγκαίο. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε και στο ζήτημα των οδοφραγμάτων και το μέλλον των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.

Ακολουθεί η συνέντευξη και απομαγνητοφώνηση.

 

Ξεκινώ με το απλό κ. Υπουργέ. Ανησυχείτε και εσείς, όπως οι απλοί πολίτες, σε σχέση με το πώς εξελίσσονται τα πράγματα στην περιοχή μας;

Στη δική μας περίπτωση η ανησυχία είναι μέρος της καθημερινότητας μας. Αντιλαμβάνεστε ότι η γεωγραφική περιοχή που βρίσκεται η Κύπρος, με ένα γειτονικό κράτος όπως η Τουρκία, που συμπεριφέρεται όπως συμπεριφέρεται και τις ευρύτερες εξελίξεις στην περιοχή, η ανησυχία είναι μέρος της δουλειάς μας. Σίγουρα οι τελευταίες απειλές της Τουρκίας έναντι των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας ανησυχεί. Δεν ανησυχεί μόνο τη Λευκωσία ή την Αθήνα, αλλά μπορώ να σας πω, μέσα από αρκετές τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχα με ομολόγους μου, προκαλεί μια έντονη ανησυχία σε επίπεδο Βρυξελλών. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο να αναφέρω ότι στο προσεχές Συμβούλιο ΥΠΕΞ, την ερχόμενη εβδομάδα, κάτω από τις τρέχουσες εξελίξεις, θα γίνει ενημέρωση και από τον Έλληνα ΥΠΕΞ και από μέρους μου και θα γίνει συζήτηση για τις απειλές της Τουρκίας, για τα δεδομένα όπως διαμορφώνονται. Φαίνεται μέσα από τις επαφές που έχουμε ότι η Ε.Ε τουλάχιστον επιδιώκει να έχει ένα πιο πρωταγωνιστικό ρόλο. Άρα αναμένω το αμέσως επόμενο διάστημα να υπάρξουν επισκέψεις Ευρωπαίων αξιωματούχων στην περιοχή. Είναι γνωστό ότι ο ΠτΔ είχε μια τηλεφωνική επικοινωνία με την καγκελάριο της Γερμανίας, μίλησα και εγώ με τον ΥΠΕΞ της χώρας. Η Γερμανία αναλαμβάνει, γνωρίζεται και την Προεδρία της Ε.Ε του Συμβουλίου, από την 1η Ιουλίου. Φαίνεται να ανησυχούν ιδιαίτερα για τις εξελίξεις.

Υπάρχει πρόθεση πρωτοβουλίας π.χ. από τη Γερμανία για να μπουν όλα κάτω και να συζητηθεί μια λύση που να επιτρέπει, αν μη τι άλλο τη σταθερότητα, την αποκλιμάκωση, αν όχι συνολική λύση των προβλημάτων;

Θεωρώ ότι υπάρχει σε εξέλιξη σκέψη, σε προχωρημένο μάλιστα στάδιο, για να δούμε μια πρωτοβουλία από πλευράς Ε.Ε για το πώς αποκλιμακώνεται αυτή η ένταση στην περιοχή. Θέλω να πω ότι από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησαν οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας, οι παράνομες γεωτρήσεις εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, το μήνυμα που σταθερά μεταφέραμε τόσο στις Βρυξέλλες, αλλά και σε άλλα κέντρα αποφάσεων, ήταν ότι οι ενέργειες της Άγκυρας είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού. Αξιοποιεί αν θέλετε ένα κενό που υπάρχει στην περιοχή μας, λόγω του ότι η χώρα που παραδοσιακά είχε ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο φαίνεται να απομακρύνεται από την περιοχή, για τους δικούς της λόγους και σχεδιασμούς. Η Τουρκία, λοιπόν, επιχειρεί να καλύψει αυτό το κενό. Ήταν ξεκάθαρη η προσέγγιση μας προς τους συνομιλητές μας. Μπορώ να σας πω ότι στην αρχή κάποιοι επικαλούνταν και το θέμα των Τ/κ, ότι δήθεν οι ενέργειες της Τουρκίας γίνονται για να προστατεύσουν…

Μα τώρα είναι σαφές πως δεν ήταν αυτή η πρόθεση…

Οι εξελίξεις ακριβώς επιβεβαιώνουν αυτό που λέγαμε από την πρώτη στιγμή…

Να μείνουμε λίγο στο θέμα των μεγάλων δυνάμεων που αποτραβήχθηκαν από την περιοχή, μιλάμε βεβαίως για τις Η.Π.Α. Υπάρχει κ. Υπουργέ μία παγιωμένη αντίληψη πως η Τουρκία ότι κάνει το κάνει με την σιωπηρή ανοχή, αν μη τι άλλο, των Αμερικανών. Το ερμηνεύεται και εσείς με αυτό τον τρόπο;

Δεν θα το έλεγα. Γιατί θεωρώ ότι και τα συμφέροντα των ΗΠΑ, χωρίς να είμαι ο αρμόδιος, επηρεάζονται αρνητικά από τις εξελίξεις. Και αν βλέπετε και ο πιο στενός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, το Ισραήλ επηρεάζεται αρνητικά από τις εξελίξεις με την Τουρκία. Γιατί βλέπουμε ότι ξεκίνησε με τις παράνομες δραστηριότητες στην Κύπρο, βλέπουμε τι γίνεται στη Λιβύη, βλέπουμε τώρα τις απειλές προς την Ελλάδα, γνωρίζουμε – παρόλο που δεν είναι δημόσια γνωστό – ενέργειες που γίνονται σε άλλα γειτονικά κράτη, έτσι ώστε να προκαλέσουν αποσταθεροποίηση, είτε που θα δημιουργήσουν προβλήματα εσωτερικά που θα αμφισβητήσουν κυβερνήσεις. Και όλο αυτό δημιουργεί μια έντονη ανησυχία, επιτέλους και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Γιατί ξέρετε, η Ε.Ε οφείλει και είναι και ένα τεστ αξιοπιστίας, πέραν πολλών άλλων, να διαδραματίσει ένα ουσιαστικό ρόλο σε αυτή την περιοχή…

Εκφράσετε ποτέ το θυμό σας προς την Ε.Ε ως θεσμό, προς τα σώματα που συμμετέχετε ότι επιτέλους αυτά που κάνετε δεν είναι αρκετά;

Ξεκάθαρα εκφράσαμε την απαρέσκεια μας για το γεγονός ότι η Ε.Ε δεν έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή. Μάλιστα σε αυτή τη συγκυρία που προσφέρεται λόγω και του κενού που προανέφερα, αλλά και του γεγονότος ότι οι εξελίξεις όπως διαμορφώνονται από την Τουρκία, επηρεάζουν Ευρωπαϊκά συμφέροντα. Και ας ξεφύγουμε από την Κύπρο και την Ελλάδα, που κάποιοι θα θεωρήσουν ότι προωθούμε τα δικά μας συμφέροντα ως Ευρωπαϊκά – που είναι στο τέλος της ημέρας αφού είμαστε δύο κράτη μέλη – βλέπουμε την κατάσταση στη Λιβύη. Δημιουργεί ένα νέο μεταναστευτικό ρεύμα που θα οδηγηθεί, που άλλου, στην Ευρώπη. Άρα και πάλι είναι η Ευρώπη που θα κληθεί να επωμιστεί το κόστος των αποσταθεροποιητικών ενεργειών της Τουρκίας. Και όπως εξελίσσεται η κατάσταση στη Λιβύη θα δημιουργήσει αποσταθεροποιητικές τάσεις και σε άλλες περιοχές, γειτονικές. Και αυτή η περιοχή συνορεύει με την Ε.Ε. Άρα έχει υποχρέωση η Ε.Ε., έχουμε ακούσει και τις εξαγγελίες για μια πιο γεωστρατηγική προσέγγιση από πλευράς Βρυξελλών και θα πρέπει να το δούμε στην πράξη. Ο γεωστρατηγικός ρόλος σε μια περιοχή, αποδεικνύεται από συγκεκριμένες ενέργειες και πρωτοβουλίες.

Έχοντας προσωπικά τεράστια απόσταση από αυτό που χαρακτηρίζεται ως «πολεμοχαρής» ήθελα να ρωτήσω αν θεωρείται ότι η αποτρεπτική ισχύς, είτε της Κύπρου ως κράτος, είτε τον τριμερών συνεργασιών ως σώματα, είτε ακόμη της Ε.Ε ως τεράστιος οργανισμός, είναι τέτοια που μπορεί να θορυβήσει την Τουρκία για να ακολουθήσει τον διπλωματικό δρόμο. Γιατί τι άλλο είναι η αποτρεπτική ισχύς από το εργαλείο που οδηγεί τον άλλο να επιλέξει τελικά τη διπλωματία για εξεύρεση λύσης.

Σίγουρα, Και το γεγονός ότι δεν υπήρξε ισχυρή αντίδραση, οδηγεί, πολύ εύλογα θα έλεγα, στο συμπεράσματα ότι η Τουρκία αντί να αποθαρρυνθεί, έχει ενθαρρυνθεί προς αυτές τις παράνομες ενέργειες. Και είναι εδώ η ίδια η ευθύνη, επαναλαμβάνω και της Ε.Ε και της διεθνούς κοινότητας. Θεωρώ ότι αυτό γίνεται πλέον κατανοητό, γιατί οι ενέργειες της Τουρκίας δεν αποσκοπούσαν αποκλειστικά στην παραβίαση των δικαιωμάτων της Κ.Δ, δεν γίνονται για διασφάλιση των συμφερόντων των Τ/κ – γινόμαστε άλλωστε καθημερινά μάρτυρες ενεργειών που λειτουργούν αρνητικά προς τα συμφέροντα των Τ/κ – αλλά είναι ένας ευρύτερος σχεδιασμός από την Τουρκία να αποκτήσει ένα ηγεμονικό ρόλο στην περιοχή. Έχουν ανοίξει πολλά μέτωπα με την Τουρκία. Εμείς θεωρούμε ότι μακροπρόθεσμα αυτό δεν εξυπηρετεί ούτε τα συμφέροντα της Τουρκίας, γιατί σίγουρα οι ενέργειες αυτές σε πρώτη φάση, δείχνουν στους σχεδιαστές της, κάποια οφέλη, τα οποία όμως δεν μπορούν να έχουν βάθος, γιατί επηρεάζονται τα συμφέροντα πολλών κρατών.

Θεωρείτε ότι φτάσαμε σε ένα σημείο που το «παιχνίδι» μετατρέπεται πλέον σε «ή ταν ή επι τας»; Ότι είναι να γίνει θα γίνει τώρα σε σχέση με αποτροπή των τετελεσμένων εννοώ;

Στην διπλωματία ο αγώνας, η προσπάθεια, το τι γίνεται δεν είναι αγώνας ταχύτητας, είναι μαραθώνιος. Χρειάζεται πολύ υπομονή και επιμονή, ιδιαίτερα από μικρά κράτη. Σας δίνω το παράδειγμα πως παρουσιάζαμε τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή, ποια ήταν η πρώτη αντίδραση από κάποιους, πως μέσα από την εξέλιξη των πραγμάτων αποδεικνύεται η ορθότητα της προσέγγισης μας και πως βλέπουμε σταδιακά να αντιλαμβάνονται την ανάγκη συλλογικής αντίδρασης. Θεωρώ ότι η προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη από κάποια κέντρα αποφάσεων, θα οδηγήσει σε μια συγκεκριμένη ανάπτυξη πρωτοβουλίας που ευελπιστούμε ότι θα φέρει αποτέλεσμα;

Η οποία πρωτοβουλία θα είναι κάτι μεγαλύτερο από το διμερές Τουρκία – Κύπρος ή Τουρκία – Ελλάδα – Κύπρος;

Θεωρώ ναι γιατί γενικότερα τα προβλήματα δεν είναι μόνο διμερή, από τα όσα κάνει η Τουρκία αλλά γενικότερα στην περιοχή.

Προσπαθώ κ. Υπουργέ να εκμαιεύσω την κατεύθυνση. Θα είναι μια πρωτοβουλία για επίλυση των θεμάτων ή απλά αποκλιμάκωση της κατάστασης;

Σίγουρα. Το πρώτο ζητούμενο είναι να υπάρξει αποκλιμάκωση για να μπορέσει να υπάρξει συζήτηση για επίλυση των προβλημάτων. Εμείς από την αρχή έχουμε κατ’ επανάληψη αναφέρει, όσον αφορά στα δικά μας θέματα που μπορώ να μιλήσω χωρίς περιορισμούς, ότι ο διάλογος είναι το μόνο μέσο που μπορούν να επιλυθούν προβλήματα. Και έχουμε κατ’ επανάληψη καλέσει την Τουρκία να το πράξει. Είτε σε διμερές επίπεδο, είτε επειδή επικαλείται τα θέματα αναγνώρισης – που δεν σημαίνει και τίποτα αφού η Κ.Δ δεν αμφισβητείται σε διεθνές επίπεδο – με μια κοινή παραπομπή του θέματος της οριοθέτησης στα βορειοδυτικά σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο.

Υπήρξε εξέλιξη σε αυτό το θέμα της Χάγης;

Όχι δεν είχαμε εξέλιξη από πλευράς Τουρκίας αλλά είχαμε εξέλιξη σε επίπεδο Ε.Ε και διεθνούς κοινότητας που υιοθετούν αυτή την προσέγγιση ως τη μόνη οδό που μπορούν να λυθούν προβλήματα.

Αυτή η πρωτοβουλία που λέγατε που είναι στα σπάργανα, κινείται σε κατεύθυνση την οποία γνωρίζει η Λευκωσία και την ικανοποιεί ως προς την προοπτική της;

Η ικανοποίηση θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα. Αντιλαμβάνεστε τα αποτελέσματα είναι το ζητούμενο. Από εκεί και πέρα η προοπτική ότι οδήγησε σε σκέψεις για να αναπτυχθεί αυτή η πρωτοβουλία, ότι υπάρχουν σε προχωρημένο στάδιο αυτή η προεργασία, θεωρούμε ναι ότι είναι προς την ορθή κατεύθυνση.

Οι τριμερείς συνεργασίες στην περιοχή, βοήθησαν τελικά όσο πιστεύατε; Άλλωστε είστε ένας από τους ένθερμους υποστηρικτές τους…

Σίγουρα είχαν θετικό πρόσημο και αν κάποιος διαφωνεί με τις τριμερείς ή περιφερειακές συνεργασίες, είμαι έτοιμος να το συζητήσω και στη βάση επιχειρημάτων να αντικρύσω μια τέτοια προσέγγιση. Να σας πω κάτι. Κάτι πρόσφατο. Μόλις είδαμε το σχηματισμό νέας κυβέρνησης στο Ισραήλ, είδαμε κάποια δημοσιεύματα σε κάποια ΜΜΕ ότι δήθεν η Τουρκία θα συζητήσει με το Ισραήλ. Υπήρξε αντίδραση από το Ισραήλ. Η αντίδραση τους ακριβώς είναι αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής και νομικής θωράκισης της ΑΟΖ της ΚΔ. Όπως έγινε και με την Αίγυπτο. Τι κάνει η Τουρκία; Με την προσέγγιση της καλεί το Ισραήλ και την Αίγυπτο να αμφισβητήσουν τις συμφωνίες που έχουν με την ΚΔ.

Και τους ρίχνει…καραμέλες! Ακούγαμε τον κ. Δένδια να λέγει ότι οι Τούρκοι προσφέρουν στην Αίγυπτο κατά 30-40% μεγαλύτερη ΑΟΖ από ότι η Ελλάδα…

Ακριβώς. Οι τριμερείς συνεργασίες δεν λέχθηκε ποτέ ότι θα λειτουργήσουν ως στρατιωτικά, αμυντικά, αποτρεπτικά σε παράνομες ενέργειες της Τουρκίας.

Δεν θα μπορούσαν όμως;

Στην παρούσα φάση δεν υπάρχει αυτή η προοπτική. Μακροπρόθεσμα αυτός θα μπορούσε να ήταν ένας στόχος. Αλλά ξέρετε, ούτε κανείς αναμένει από την Κ.Δ να σταθεί στο πλευρό του Ισραήλ σε ενδεχόμενο επίθεσης που θα δεχθεί από κάποια ή κάποιο γειτονικό κράτος επειδή υπάρχει η τριμερής συνεργασία.

Μήπως αυτός είναι ο λόγος; Επειδή παρακολούθησα και τις συνεντεύξεις του πρέσβη του Ισραήλ το τελευταίο διάστημα. Μήπως λοιπόν ένας από τους λόγους που δεν εμβαθύνετε σε αυτό τον πυλώνα η συνεργασία είναι γιατί δεν θέλουμε να βρεθούμε απέναντι στους Παλαιστίνιους π.χ. με τους οποίους έχουμε φοβερά καλούς δεσμούς;

Η κύρια προσέγγιση μας είναι ότι δεν θεωρούμε, όπως και πολλά άλλα κράτη, ότι μέσα από αμυντικές ή επιθετικές αν θέλετε στρατιωτικές συμμαχίες, μπορούν να λυθούν προβλήματα. Επιλύουν ενδεχόμενα για κάποια στιγμή ένα θέμα, αλλά δεν δίνουν μόνιμες λύσεις σε προβλήματα.

Από εκεί και πέρα να σας πω πως μέσα από αυτές τις τριμερείς συνεργασίες είχαμε και πολλές άλλες εξελίξεις που είναι θετικές. Παράδειγμα το Ενεργειακό Φόρουμ στην Αίγυπτο. Πολύ σημαντική εξέλιξη. Οι τριμερείς σε κάποιες των περιπτώσεων έγιναν τετραμερείς ή πολυμερείς, για συζητήσεις θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος. Σύντομα θα έχουμε και άλλες τέτοιες περιφερειακές, θεματικές αν θέλετε συζητήσεις. Οι οποίες δείχνουν πάντα ότι εργαζόμαστε στη βάση ενός θετικού πρόσημου, μιας θετικής προσέγγισης, με στόχο την επίλυση προβλημάτων και όχι ενάντια στην Τουρκία. Δεν μπορούμε είτε ευτυχώς, είτε δυστυχώς να αλλάξουμε τη γεωγραφία.

Προχωρεί το όραμα σας, για μετατροπή αυτών των συνεργασιών, σε βάθος χρόνου, σε ένα υποσύστημα ασφάλειας στην περιοχή, σε ένα περιφερειακό θεσμό όπως ο ΟΑΣΕ;

Επαναλαμβάνω ότι δεν είναι δρόμος ταχύτητας. Ναι βλέπουμε εξελίξεις προς αυτή την κατεύθυνση. Το Ενεργειακό Φόρουμ στην Αίγυπτο. Πρόσφατα η συνάντηση των πέντε κρατών της περιοχής. Δεν θα γίνει αυτή η μετεξέλιξη, επειδή κάποιο κράτος το επιθυμεί. Θα γίνει γιατί μέσα από την πορεία, θα δουν τα προστιθέμενα οφέλη από μια τέτοια μετεξέλιξη. Και αυτό ενδεχόμενα να είναι ένας εφικτός στόχος σε 10-20 χρόνια. Αλλά στην πολιτική και ειδικότερα στην εξωτερική πολιτική, λαμβάνεις αποφάσεις με μακροπρόθεσμους στόχους και σίγουρα όχι στόχους εντός της περιόδου που βρίσκεσαι στην Κυβέρνηση.

Συμφωνείτε ότι Ελλάδα και Κύπρος ως οντότητες – και αφήνω τα πρόσωπα – ελέγχονται αυστηρά από την απλά λογική ενός πολίτη που λέγει «καλά μεταξύ μας γιατί δεν ορίζουμε ΑΟΖ;»

Όσοι νομίζουν ότι το θέμα του καθορισμού των θαλάσσιων συνόρων Αθήνας και Λευκωσίας δεν είναι στην ημερήσια διάταξη των συζητήσεων, σίγουρα κάνουν λάθος. Από εκεί και πέρα ανακοινώσεις θα γίνουν όταν πρέπει και όταν κρίνεται αναγκαίο. Αντιλαμβάνομαι απόλυτα τα ερωτήματα. Βλέπω και εγώ πολλές ερωτήσεις που είναι πολύ εύλογες, θέλω να είμαι ειλικρινής. Αλλά οι δηλώσεις, οι αποφάσεις, η δημοσιοποίηση θα πρέπει να γίνεται την κατάλληλη στιγμή, πως εξυπηρετεί καλύτερα το δημόσιο συμφέρον και σίγουρα όχι για εσωτερική κατανάλωση.

Σίγουρα. Όμως συζητήσεις γίνονται παρά πολλά χρόνια. Προχωρεί αυτό το πράγμα; Με την έννοια ότι σε αντιδιαστολή με τις δύο χώρες, η Τουρκία ενδύει με μανδύα νομιμότητας τις παράνομες ενέργειες της και έχει πάντα κάτι να παρουσιάσει. Π.χ. τις συντεταγμένες που κατάθεσε μονομερώς στα Η.Ε…

Για τις οποίες υπάρχει αντίδραση και γραπτή και με άλλη μορφή προς τα Η.Ε και ενδεχόμενα σύντομα να δείτε εξελίξεις και σε αυτό το θέμα.

Δηλαδή, όντως η Τουρκία χρησιμοποιεί αυτή την προσέγγιση. Βλέπουμε ότι οι παράνομες ενέργειες που γίνονται προσπαθούν να τις καλύψουν νομικά μέσα από τη δήθεν προστασία των συμφερόντων των Τ/κ. Που στην ουσία τα ίδια τα συμφέροντα των Τ/κ μέσα από την αμφισβήτηση ενός τεράστιου ποσοστού της ΑΟΖ της Κύπρου, παραβιάζονται. Άρα χρησιμοποιεί η Τουρκία αυτή την προσέγγιση. Τι έχει σημασία είναι πως αντιμετωπίζεις αυτή τη ρητορική.

Άρα η λογική Ελλάδας Κύπρου είναι ότι κάνουν αυτά που πρέπει αλλά δεν ανακοινώνουν;

Όταν πρέπει να γίνουν επίσημες ανακοινώσεις να είστε σίγουροι ότι θα γίνουν.

Να τις περιμένουμε δηλαδή;

Θα δείτε. Όταν πρέπει να γίνουν θα γίνουν.

Με την Αίγυπτο υπάρχει θέμα για την οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ελλάδα. Επειδή με αυτούς τους δύο έχουμε ένα τριμερές σχήμα…

Γνωρίζω και από τις δύο πλευρές, ότι υπάρχουν σε εξέλιξη διεργασίες που είναι σε προχωρημένο στάδιο. Εκτιμώ ότι σύντομα θα υπάρξει και νέα συνάντηση για το συγκεκριμένο θέμα και ας ελπίσουμε ότι θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις.

Ο λόγος που σας ρωτώ είναι γατί πολλοί θεωρούν ότι το τριεθνές σημείο επαφής των ΑΟΖ είναι όλο το παιχνίδι της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Κ.Δ είναι έτοιμη ανά πάσα στιγμή να επισημοποιήσει αν θέλετε, αυτό το σημείο, στο οποίο αναφέρεστε.

Να δούμε λίγο και τα εθνικά ζητήματα. Τώρα όλη αυτή η ιστορία με τα οδοφράγματα, προφανώς προβληματίζει. Ήθελα να ρωτήσω τι σημαίνει αυτό που ακούσαμε από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο ότι «δεν θα παραμείνουμε απαθείς»;

Κοιτάξτε. Το τι γίνεται στην Κύπρο παρακολουθείται. Και από τα Η.Ε και από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και από τη διεθνή κοινότητα. Και είναι μια επιβεβαίωση αυτού που λέγαμε τόσο καιρό. Σε σχέση με τις πραγματικές προθέσεις κάποιων για την επίλυση του Κυπριακού. Αντιλαμβάνομαι ότι οι αποφάσεις που δεν επέτρεψαν την υλοποίηση μιας συμφωνίας, ενδεχόμενα να σχετίζονται με σκοπιμότητες εσωτερικές στην Τ/κ κοινότητα ή με προσεγγίσεις της Τουρκίας. Αλλά σίγουρα αυτό δεν μπορεί να καταγράφεται απλώς ως ένας γεγονός.

Τα Η.Ε είχαν σπεύσει πάντως να αφήσουν εκτεθειμένη την Δημοκρατία επειδή πήρε απόφαση, με βάση επιδημιολογικά δεδομένα για κλείσιμο μερικών και όχι όλων των οδοφραγμάτων…

Οι μη ξεκάθαρες τοποθετήσεις είτε από τα Η.Ε είτε από τρίτους στην ουσία σημαίνει ότι έχουν και οι ίδιοι ευθύνη για τις εξελίξεις, όπως διαμορφώνονται.  Και μπορώ να σας πω πως και ο ΠτΔ θα απευθυνθεί προς τα Η.Ε για το συγκεκριμένο θέμα.

Αυτή η συμπεριφορά, αυτών των συγκεκριμένων κύκλων στα κατεχόμενα, μπορεί να αναχθεί και σε επίπεδο κυπριακού.

Είναι γνωστό, είναι άμεσα συνυφασμένο με τις θέσεις που προβάλλουν και για την επανέναρξη των συνομιλιών και για την επίλυση του Κυπριακού.

Θα μπορούσε κάποιος να το πάρει και σε μία παράμετρο του Κυπριακού που είχαμε συζητήσει πολλάκις. Ο ΠτΔ συνεννοήθηκε με τον Τ/κ ηγέτη ότι από τις 8 του μήνα θα άνοιγαν τα οδοφράγματα. Αυτή η συμφωνία κυρίων δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Θα έλθει κάποιος καχύποπτος π.χ. και θα πει «αν συμφωνήσουμε με τον κ. Ακιντζί για επανέναρξη διαπραγματεύσεων και συμφωνήσουμε και κάποια άλλα πράγματα, που ξέρουμε ότι θα μπορέσει να τα υλοποιήσει»…

Είναι κάτι που μας προβληματίζει και είναι γι’ αυτό το λόγο που και ο ΠτΔ κατ’ επανάληψη έχει αναφέρει για την ανάγκη λήψης αποφάσεων για τους Κύπριους, που θα μπορούν να υλοποιηθούν και να μην υπάρχει με οποιονδήποτε τρόπο η ευκαιρία σε όποιο τρίτο κράτος να αναιρέσει ή να ακυρώσει αποφάσεις που λαμβάνονται.

Η λογική των διαπραγματεύσεων παραμένει ως η μόνη επιλογή για το μέλλον της Κ.Δ;

Ναι κύριε Χαραλάμπους. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την επανέναρξη των συνομιλιών, από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντάνα γιατί και αυτό είναι ένα δεδομένο. Είχαμε δει κάποιες κινήσεις οι οποίες ναι παρέπεμπαν σε έναρξη συνομιλιών και όχι επανέναρξη από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό θα ήταν ιδιαίτερα αρνητικό. Είναι σημαντικό να επαναρχίσουμε από εκεί που μείναμε, αξιοποιώντας το κεκτημένο της τελευταίας διαπραγματευτικής διαδικασίας. Αυτή ήταν η προσέγγιση των Η.Ε. Αυτός ήταν ο στόχος αμέσως μετά την εκλογική διαδικασία στις κατεχόμενες περιοχές, να υπάρξει μία συνάντηση, άτυπη αν θέλετε η οποία θα προετοίμαζε την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί που έμεινε. Προέκυψε η πανδημία, άρα αναμένουμε αμέσως μετά την εκλογική διαδικασία στα κατεχόμενα να κινηθούμε μέσα σε αυτό το πλαίσιο.

Και ένα τελευταίο σε λίγο πιο προσωπικό επίπεδο. Θυμόμαστε ότι με τον κύριο Τσαβούσογλου είχατε μια κάποια επαφή, είχατε ανταλλάξει και τηλέφωνα. Έχετε ανοικτούς δίαυλους απευθείας, έστω άτυπης, επικοινωνίας;

Όχι δυστυχώς λόγω της προσέγγισης της Τουρκίας, δεν υπάρχει αυτός ο απευθείας δίαυλος επικοινωνίας, αλλά η επικοινωνία που υπάρχει είναι μέσω της Ε.Ε και μπορώ να σας πω ότι σε αρκετές περιπτώσεις το τελευταίο διάστημα έχουν διαβιβαστεί μηνύματα τόσο από πλευράς Κ.Δ προς την Τουρκία, αλλά και αντίστροφα μέσω Ε.Ε.

Οι απαντήσεις που λαμβάνεται είναι πράγματα που δεν τα γνωρίζει ο κόσμος, σε σχέση με το τι λέγεται δημόσια;

Δεν διαφέρουν πολύ από τις δημόσιες τοποθετήσεις των Τούρκων αξιωματούχων.