Πόσο συνάδελφος μπορεί να είναι ο διευθυντής ενός σχολείου με τα μέλη του Συλλόγου Διδασκόντων

16:38 1/8/2017 - Πηγή: Alfa Vita

Μ’ αφορμή την πρόσφατη επιλογή των διευθυντών των σχολικών μονάδων, γράφτηκαν πολλά γύρω από το κατά πόσο τα διορισμένα από τον Υπουργό μέλη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου, που συμμετείχαν στη συνέντευξη των υποψηφίων διευθυντών, έλαβαν υπόψη τους τα ηλεκτρονικά φύλλα «αποτίμησης της προσωπικότητας των διευθυντών», ως μια έμμεση απάντηση στην απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ακύρωνε το νόμο 4327/2015 των Μπαλτά-Κουράκη.

Πιστεύω, πως αν η συνέντευξη δεν έφερνε κάποιες ηχηρές ανατροπές σε κάποια σχολεία,

δεν θα προέκυπτε θέμα. Ανεξάρτητα όμως απ’ αυτό, το ερώτημα που παραμένει, είναι το «αν θα πρέπει τα μέλη του προσωπικού διδασκόντων να συμμετέχει ενεργά στην αξιολόγηση των διευθυντών», με ότι αυτό συνεπάγεται για την εύρυθμη λειτουργία μιας σχολικής μονάδας. Προσωπικώς, θεωρώ πολύ πιο χρήσιμο να δίνει ο ίδιος ο διευθυντής φύλλα αποτίμησης της προσωπικότητάς του και του κλίματος εργασίας στους καθηγητές ώστε να βελτιώσει ο ίδιος τον εαυτό του και το εργασιακό κλίμα μέσα στο σχολείο, παρά αυτό που έγινε μέχρι σήμερα και εξηγώ τους λόγους.

Ερευνα που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία απέδειξε ότι οι σχέσεις των διευθυντών των σχολείων με τους καθηγητές δεν είναι τόσο αρμονικές κι αυτό έχει την εξήγησή του. Κανένας διευθυντής στον κόσμο δεν μπορεί να είναι αγαπητός σ’ αυτούς που θα πρέπει να αξιολογεί διαρκώς για τη βελτίωση της ποιότητας της μαθησιακής διαδικασίας, που είναι το Α και το Ω του ρόλου του σχολείου και της ουσίας της δουλειάς του διευθυντή. Σύμφωνα με την έρευνα που έγινε σε ένα δείγμα 860 καθηγητών:

26,7% παραπονέθηκαν ότι οι διευθυντές αποφασίζουν δίχως διαβούλευση

74,3% ότι ο διευθυντής δεν λαμβάνει υπόψη του τις απόψεις του συλλόγου διδασκόντων

72,9% , ότι δεν αντιμετωπίζονται ως ισότιμοι εταίροι

70,1% αισθάνονται ότι δεν υποστηρίζονται επαρκώς από τη διεύθυνση του σχολείου.

Αν οι επιτροπές αξιολόγησης των διευθυντών των γερμανικών σχολείων λάβουν υπόψη τους τις απόψεις των συλλόγων των διδασκόντων, κανένας Γερμανός διευθυντής δεν θα παραμείνει στη θέση του πάνω από ένα χρόνο.

Να υπενθυμίσω, ότι στη Γερμανία, όπως και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι διευθυντές είναι ισόβιοι. Αξιολογούνται διαρκώς και σε εξαιρετικές περιπτώσεις(ασθένεια, ανικανότητα, κ.α.) καθαιρούνται ή αναγκάζονται να αναλάβουν κάποιο άλλο ρόλο γραφείου ή συμβούλου.

Το αποτέλεσμα της έρευνας στη Γερμανία, δείχνει ξεκάθαρα ότι είναι σχεδόν αδύνατο ο διευθυντής μιας σχολικής μονάδας να είναι συγχρόνως και συνάδελφος με τα μέλη του Συλλόγου Διδασκόντων. Φίλος μπορεί να είναι, αλλά συνάδελφος ποτέ και εξηγώ πάλι το (κατά την άποψή μου) γιατί.

Εάν υπάρχει κάποιος που περιέγραψε όσο καλύτερα γίνεται τις αρνητικές συνέπειες αυτού που ορίζουμε ως «γραφειοκρατία» ή κακώς εννοούμενη «Συναδελφική Αλληλεγγύη» και «Συνδικαλιστική Συντεχνία», είναι ο Γερμανός κοινωνιολόγος Μαξ Βέμπερ. Όταν, ειδικώς στον επαγγελματικό χώρο της δημιουργίας γνώσης η κακώς εννοούμενη αφοσίωση ακόμη και προς τον κακό συνάδελφο που ζει σε βάρος των υπολοίπων, πάρει τη μορφή του «δεν μπορώ να τον ρίξω», «είμαστε όλοι στο ίδιο καράβι», τότε το αποτέλεσμα είναι «η αναίρεση της φωνής της επαγγελματικής συνείδησης», της οποίας τα θύματα είναι πρωτίστως τα παιδιά μας, τα παιδιά όλων και φυσικά των ίδιων των διδασκόντων, που εάν ερωτηθούν, κανείς τους δεν θα επιθυμούσε ως παιδαγωγό του παιδιού του έναν «που δε θα ‘πρεπε να έχει θέση σε μια τάξη».

Κάποιοι «Συνάδελφοι» δεν έχουν καταλάβει ότι «σε ότι αφορά στα επαγγελματικά και εργασιακά δικαιώματα όλων απέναντι στο κράτος και στην ιδιωτική εργοδοσία θα πρέπει να είμαστε μια γροθιά, αλλά όχι σε ότι αφορά σε συγκρούσεις καθηγητών με μαθητές και με γονείς, όπου εκεί προέχει η αναζήτηση της αλήθειας και σε περίπτωση αμφιβολίας, προέχει το δίκαιο του μαθητή, τον οποίο σε τελευταία ανάλυση υπηρετούμε και απ’ τον οποίο ζούμε».

Το αποτέλεσμα λοιπόν και μόνο αυτό είναι το αντικειμενικότερο κριτήριο επιτυχίας ενός διευθυντή. Το αν τα καταφέρει να είναι συγχρόνως αγαπητός και σε όλους τους συναδέλφους του, αυτό θα ήταν το άριστο του ιδανικότερου γιατί θα έκανε περιττή τη θέση του διευθυντή. Όπως πολύ σοφά είχε γράψει ο Πλάτων «η ατέλεια της ανθρώπινης φύσης κάνει αναγκαία την αυστηρή εφαρμογή των νόμων» και φυσικά της τάξης και της ιεραρχίας. Μπορεί κάποτε στο μακρινό μέλλον να δημιουργηθεί ο τέλειος άνθρωπος και η τέλεια αναρχική κοινωνία, όπου άναρχος δε θα είναι μόνο ο Θεός.

Ο Διευθυντής ενός σχολείου μπορεί να είναι φίλος με όλους, δεν μπορεί όμως σε καμιά περίπτωση να είναι «Συνάδελφος» κάνοντας μικροπολιτική διεφθαρμένου πολιτικού, ποντάροντας στην ευμένεια εκείνων που θα του σιγουρέψουν τη θέση πάνω απ’ το συμφέρον εκείνων τους οποίους έχει ταχθεί να υπηρετήσει και οι οποίοι είναι οι μαθητές.

Αλέξανδρος Πιστοφίδης

Αλέξανδρος Πιστοφίδης