Άτυπη σύνοδος κορυφής ΕΕ: Για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή (video)

07:28 28/5/2019 - Πηγή: ΕΡΤ

Δύο ημέρες μετά τις Ευρωεκλογές, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντώνται στις Βρυξέλλες για να αποτιμήσουν το αποτέλεσμα και να αρχίσουν τις διαβουλεύσεις για τον νέο πρόεδρο της Κομισιόν και τους άλλους επικεφαλής των θεσμικών οργάνων. Στο παρασκήνιο και στο προσκήνιο εξελίσσεται ένα σκληρό παζάρι για τον διάδοχο του Γιούνκερ. Ήδη συνεδρίασαν οι ομάδες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος και των Ευρωσοσιαλιστών.

Όπως έχει δηλώσει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ,

η διαδικασία επιλογής προσώπων για τις κορυφαίες θέσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων «θα διέπεται από τους κανόνες που ορίζονται στις Συνθήκες. Θα πρέπει δηλαδή να απηχεί τη γεωγραφική, καθώς και τη δημογραφική ισορροπία, έτσι ώστε τόσο οι μεγάλες όσο και οι μικρότερες χώρες να εκπροσωπούνται στις υψηλότερες θέσεις στην ΕΕ, αλλά, μετά την αλλαγή των πολιτικών ισορροπιών στη νέα Ευρωβουλή οι υποθέσεις εργασίας δεν είναι απλές.

Απόψε, το πρώτο ζητούμενο είναι αν οι ηγέτες θα προχωρήσουν στην επιλογή του προέδρου της Κομισιόν στο πλαίσιο της διαδικασίας των «κορυφαίων υποψηφίων», όπως θέλει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και όπως συνέβη με την εκλογή του απερχόμενου προέδρου Γιούνκερ, ή αν θα αποφασίσουν να προχωρήσουν σε επιλογές προσώπων που θα έχουν μια γενικότερη αποδοχή.

Χώρες όπως η Γαλλία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Λιθουανία, η Σλοβακία και η Βουλγαρία, έχουν ήδη μιλήσει ανοιχτά κατά του αποκαλούμενου αυτοματισμού του συστήματος του κεντρικού υποψηφίου (Spitzenkandidat), ενώ Ελλάδα και Ισπανία έχουν ταχθεί κατά της υποψηφιότητας Βέμπερ. Αρκετοί θεωρούν ότι δεν πρέπει να χάσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την κυριαρχία του στην απόφαση για την επιλογή των επικεφαλής των θεσμικών οργάνων.

Εάν δεν προχωρήσει η διαδικασία του «κορυφαίου υποψηφίου», θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ των πολιτικών ομάδων για να υπάρξει πλειοψηφία στην Ευρωβουλή. Εκεί, με τα περισσότερα κόμματα να επιζητούν περισσότερη εξουσία για τους ευρωβουλευτές, δεν θα είναι τόσο εύκολο να γίνει αποδεκτή μια πρόταση των ηγετών χωρίς διαπραγματεύσεις για πολλές ακόμη θέσεις υψηλής ευθύνης.

Επίσης το γεγονός ότι πλέον η πλειοψηφία στην Ευρωβουλή απαιτεί συνεργασία πέραν του Λαϊκού Κόμματος και της Σοσιαλιστικής Ομάδας, αναδεικνύει σε ρυθμιστή ισορροπιών το Κόμμα των Φιλελευθέρων και τον Γκυ Φερχόφστατ, με την ομάδα του οποίου συμπλέει και ο Εμμανουέλ Μακρόν.

Οι Φιλελεύθεροι υποστηρίζουν τη διαδικασία του κορυφαίου υποψηφίου, αλλά όχι το πρόσωπο που στηρίζει αυτή την ώρα το ΕΛΚ. Σε σημερινή ανακοίνωσή του, ο Γκυ Φερχόφσταντ αναφέρει πως πρέπει «ο επόμενος πρόεδρος της Επιτροπής να αντιπροσωπεύει μια ευρεία ευρωβουλευτική πλειοψηφία με ένα σαφές πρόγραμμα για την ανανέωση της Ευρώπης», και απορρίπτει την επιλογή Βέμπερ με το επιχείρημα ότι δεν έχει εκλεγεί από μια διακρατική λίστα.

Ως προς τα ονόματα και τα σενάρια, όλα συνδέονται με το αν θα ερμηνευθεί η νίκη του ΕΛΚ στις ευρωεκλογές ως μια σαφής επικράτηση ώστε πρόεδρος της Επιτροπής να αναδειχτεί ο Μάνφρεντ Βέμπερ. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε μεταξύ των υποψηφίων θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τον μέχρι πρόσφατα διαπραγματευτή της ΕΕ για το Brexit, πρώην Επίτροπο, Μισέλ Μπαρνιέ, τον Ολλανδό Σοσιαλιστή αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς, τη Δανέζα Επίτροπο Μάργκρετ Βεστάγκερ, την οποία στηρίζουν οι Φιλελεύθεροι, ή τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε.

«Σύγκρουση» Μέρκελ – Μακρόν κατά την αναζήτηση του «κυρίου» ή της «κυρίας Ευρώπης»

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέντρο Σάντσεθ έχει ήδη εκφράσει τη φιλοδοξία του να διορίσει έναν κορυφαίο πολιτικό, και μάλιστα ακούγεται το όνομα του σημερινού ΥΠΕΞ της Ισπανίας, του Ζοσέπ Μπορέλ ως αντικαταστάτη της Φεντερίκα Μογκερίνι στο πόστο του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, την Άμυνα και την Ασφάλεια.

Σύμφωνα με τη «φημολογία», η Γερμανία θα ήθελε να πάρει την κορυφαία θέση της ΕΚΤ, με τον Γενς Βάιντμαν, τον σημερινό πρόεδρο της Μπούντεσμπανκ, ως αντικαταστάτη του Μάριο Ντράγκι. Και φυσικά στο πεδίο των γεωγραφικών και πολιτικών ισορροπιών θα πρέπει να προβλεφθούν τα πρόσωπα που θα αναλάβουν την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Ο κύκλος των προσώπων κλείνει με την επιλογή των Επιτρόπων, κατόπιν πρότασης των κρατών μελών και έγκρισης μετά από ακρόασή τους από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτή η διαδικασία αναμένεται να ξεκινήσει το νωρίτερο στα μέσα Ιουλίου, και θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος Οκτωβρίου.

Το χρονοδιάγραμμα διαδοχής για τα υψηλόβαθμα πόστα στην ΕΕ

28 Μαΐου – Το πρωί συναντήθηκαν οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων στο νεοεκλεγέν κοινοβούλιο, όπου συμφώνησαν κατά πλειοψηφία ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ορίσουν έναν «κορυφαίο υποψήφιο», από το κόμμα με τις περισσότερες έδρες για να αναλάβει επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, που εξασφάλισε τις περισσότερες έδρες έχει ορίσει κορυφαίο υποψήφιο τον Μάνφρεντ Βέμπερ, ενώ η κεντροαριστερά τον Φρανς Τίμερμανς.

Το απόγευμα, οι ηγέτες των κρατών-μελών θα έχουν ιδιωτικές συναντήσεις. Για παράδειγμα, ο φιλελεύθερος Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο σοσιαλιστής Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ θα έχουν γεύμα μαζί με τους φιλελεύθερους ηγέτες του Βελγίου και της Ολλανδίας και τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό της Πορτογαλίας. Οι κεντροδεξιοί ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ, επίσης θα συναντηθούν. Πολλές συναντήσεις θα έχει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, που χειρίζεται τις διαπραγματεύσεις για τις θέσεις εργασίας.

Από τις 19.00 ώρα Ελλάδας, οι 28 ηγέτες, συμπεριλαμβανόμενης και της απερχόμενης πρωθυπουργού της Βρετανίας Τερέζα Μέι, θα συναντηθούν σε δείπνο για να συζητήσουν τις θέσεις των αξιωματούχων στην ΕΕ.

Ιούνιος – Οι πολιτικές ομάδες του κοινοβουλίου θα συζητήσουν μεταξύ τους και μαζί με τον Τουσκ, σε μια προσπάθεια να υπερασπιστούν το αίτημα για διορισμό από τους επικεφαλής των κυβερνήσεων ενός υποψηφίου που θα διαδεχθεί τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ως πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πολλοί ηγέτες κρατών-μελών -κυρίως ο ισχυρός Μακρόν- αντιστέκονται σε αυτή την ιδέα.

20-21 Ιουνίου – Οι ηγέτες στοχεύουν να συμφωνήσουν επί των διαδόχων του Γιούνκερ και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι. Ίσως επίσης συμφωνήσουν ποιος θα διαδεχθεί τον ίδιο τον Τουσκ ως πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι.

2-4 Ιουλίου – Συνεδρίαση του νέου κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Το κοινοβούλιο θα κληθεί να επιλέξει τον δικό του πρόεδρο, που θα διαδεχθεί τον Αντόνιο Ταγιάνι στις 3 Ιουλίου – άλλη μια θέση στο μίγμα των διαπραγματεύσεων για βασικά πόστα της ΕΕ.

16-18 Ιουλίου – Εκ νέου συνεδρίαση του κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Είναι η νωρίτερη ημερομηνία κατά την οποία μπορεί να επικυρώσει την επιλογή του νέου πρόεδρου της Κομισιόν.

Ιούλιος-Αύγουστος – Εάν υπάρξει συμφωνία επί του προέδρου της Κομισιόν, αυτός ή αυτή θα πρέπει στη συνέχεια να δημιουργήσει μια εκτελεστική ομάδα αποτελούμενη από έναν επίτροπο από κάθε χώρα-μέλος και να τους αναθέσει χαρτοφυλάκια. Εάν δεν υπάρξει καμία συμφωνία επί του διαδόχου, τότε ίσως χρειαστούν και άλλες σύνοδοι κορυφής. Το 2014, ο Τουσκ και ο Μογκερίνι διορίστηκαν σε σύνοδο που έγινε στα τέλη Αυγούστου.

Σεπτέμβριος – Οι νέοι επίτροποι περνούν από ακρόαση στο κοινοβούλιο. Κάποιοι, ιδίως αυτοί που διορίστηκαν από ευρωσκεπτικιστικές κυβερνήσεις όπως στην Ιταλία, την Ουγγαρία ή την Πολωνία, θα μπορούσαν να συναντήσουν αντίσταση, αλλά οι ευρωβουλευτές μπορούν να μπλοκάρουν την Κομισιόν συνολικά και όχι μεμονωμένα ένα πρόσωπο.

22-24 Οκτωβρίου – Το κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει στο Στρασβούργο για να επιβεβαιώσει τη νέα Κομισιόν συνολικά. Μπορεί να καθυστερήσει την επικύρωση του.

31 Οκτωβρίου – Η Βρετανία αναμένεται να αποχωρήσει από την ΕΕ, με ή χωρίς συμφωνία –αν και είναι δυνατή και μια νέα καθυστέρηση στο Brexit.

1 Νοεμβρίου – Η Κομισιόν αναμένεται να αναλάβει τα καθήκοντά της. Εάν δεν έχει επικυρωθεί η νέα της σύνθεση από το κοινοβούλιο, θα συνεχίσει η ομάδα του Γιούνκερ. Ο διάδοχος του Ντράγκι αναμένεται να αναλάβει το τιμόνι της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη.

1 Δεκεμβρίου – Αναμένεται να αναλάβει τα καθήκοντά του στο Συμβούλιο ο διάδοχος του Τουσκ.

Πηγές: ΕΡΤ [Ανταπόκριση: Γ. Συριόπουλος], ΑΠΕ-ΜΠΕ

www.ert.gr