Οι άγνωστες σημειώσεις του Νεύτωνα στα ελληνικά που έμειναν στο σκοτάδι πάνω από έναν αιώνα

19:52 24/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Ο Ισαάκ Νεύτων Άγγλος φυσικός, μαθηματικός, αστρονόμος, φιλόσοφος, αλχημιστής και θεολόγος γεννήθηκε το 1643 και πέθανε το 1726 ή το 1727.

Αυτό για το οποίο έμεινε γνωστός στην ιστορία είναι ότι  εισήγαγε στις φυσικές επιστήμες την έννοια της βαρύτητας.

Ωστόσο, μία από τις πτυχές της έρευνάς του, που ίσως δεν είναι τόσο γνωστή σε εμάς, είναι ότι είχε την ικανότητα να κρατά σημειώσεις σε άπταιστα ελληνικά.

Οι σημειώσεις του Νεύτωνα

Ανάμεσα στα κείμενά του, κρατούσε και σημειώσεις τις οποίες έγραφε στα ελληνικά καθότι ήταν λάτρης της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.

Αγαπούσε

μάλιστα τόσο πολύ την ελληνική γλώσσα σε σημείο που να είναι γνωστή η φράση του «Amicus Plato, amicus Aristoteles, magis amica veritas» (Ο Πλάτων είναι φίλος μου, ο Αριστοτέλης είναι φίλος μου, αλλά η μεγαλύτερη φίλη μου είναι η αλήθεια).

Τα κείμενα του Σερ Ισαάκ Νεύτωνα είναι όλα αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ από το 2011.

Μεταξύ αυτών υπάρχει και ένα το οποίο είναι γραμμένο στα ελληνικά.

Οι διανοούμενοι της Δύσης

Την εποχή που ήταν ενεργός ως επιστήμονας και φιλόσοφος οι καλλιεργημένοι της Δύσης γνώριζαν πρωτίστως λατινικά αλλά και ελληνικά.

Πολλοί από αυτούς γνώριζαν καλά την αρχαία ελληνική ιστορία, τέχνη, λογοτεχνία και δράμα.

Ένας από αυτούς ήταν και ο Νεύτωνας.

Πολλά από τα πολύτιμα σημειωματάρια του Ισαάκ Νεύτωνα, στα οποία κατέγραφε τις πρωτοποριακές του θεωρίες για τον κόσμο ήταν στα ελληνικά.

Παρά το γεγονός ότι οι τίτλοι και τα θέματα, στα οποία εργαζόταν παρουσιάζονται στα λατινικά, η ανάλυση των θεμάτων δίνεται σε σύντομα, καλογραμμένα στην ελληνική γλώσσα, γραμμένα με πεζά και χρησιμοποιώντας δασείες και περισπωμένες.

Λόγω του τρόπου γραφής του, με κάποιες διορθώσεις, διαγραφές και γραμμές που έχουν χαραχθεί, το σημειωματάριο θεωρήθηκε «ακατάλληλο για εκτύπωση» εκείνη την εποχή.

Έτσι, το σημειωματάριο του Νεύτωνα καταδικάστηκε στη αφάνεια για πολλά χρόνια.

Η  βιβλιοθήκη του Κέιμπριτζ

Το 1872, όμως, τα χειρόγραφα του Ισαάκ Νεύτωνα, συμπεριλαμβανομένων των σημειώσεών του στα ελληνικά, παραδόθηκαν στη Βιβλιοθήκη του Κέιμπριτζ.

Σήμερα, το Κέιμπριτζ διαθέτει τη μεγαλύτερη και πιο σημαντική συλλογή χειρογράφων του Νεύτωνα. Η συλλογή των εγγράφων του μεγάλου στοχαστή ψηφιοποιήθηκε και αναρτήθηκε στο διαδίκτυο από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ το 2011.

Πολλές από αυτές τις σημειώσεις περιλαμβάνουν τη μελέτη του Αριστοτέλη (Όργανον και Ηθικά), την Εισαγωγή του Πορφυρίου κ.α.

Στο σημειωματάριο, κάτω από τον τίτλο στα λατινικά «Amicus Plato, amicus Aristoteles, magis amica veritas», ο Νεύτωνας κατέγραψε τις σκέψεις του, ξεκινώντας μια διάσημη ενότητα του χειρογράφου με τίτλο «Quaestiones Quaedam Philosophiae» , δηλαδή «Ορισμένα Φιλοσοφικά Ερωτήματα».

Εδώ, έγραφε για θέματα που τον ενδιέφεραν και σχεδίαζε να μελετήσει σε μεγαλύτερο βάθος, όχι μόνο μέσω της ανάγνωσης αριστοτελικών, αλλά και μέσω πειραμάτων.