Χρυσός, πλατίνα, και βαρυτικά κύματα: Νέα εποχή στην αστρονομία χάρη στη σύγκρουση δύο αστέρων νετρονίων

17:54 16/10/2017 - Πηγή: Huffington Post Greece

Επιστήμονες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη εντόπισαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα- διακυμάνσεις στον χωροχρόνο που προέβλεψε Αϊνστάιν- ταυτόχρονα με φως από από το ίδιο κοσμικό γεγονός, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιοποιήθηκε τη Δευτέρα.

Τα κύματα, που προκλήθηκαν από τη σύγκρουση δύο αστέρων νετρονίων πριν από 130 εκατομμύρια χρόνια, είχαν πρωτοανιχνευθεί τον Αύγουστο από τα LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatories) στην πολιτεία Ουάσινγκτον και τη Λουϊζιάνα,

καθώς και από ένα τρίτο σύστημα, ονόματι Virgo, στην Ιταλία.

Δύο δευτερόλεπτα αργότερα, αστεροσκοπεία στη Γη και στο Διάστημα εντόπισαν μια λάμψη φωτός υπό τη μορφή ακτίνων Γάμμα από την ίδια κατεύθυνση, και περαιτέρω ανάλυση έδειξε πως πιθανότατα προέρχονταν από την ίδια πηγή.

Λιγότερα από δύο χρόνια έχουν περάσει από τότε που επιστήμονες του ΜΙΤ και του Caltech εντόπισαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα από δύο μαύρες τρύπες.

Ο Αϊνστάιν είχε προβλέψει την ύπαρξη βαρυτικών κυμάτων το 1916, επεκτείνοντας τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, βάσει της οποίας η βαρύτητα είναι μια παραμόρφωση στον χωροχρόνο η οποία προκαλείται από την παρουσία ύλης. Οι τρεις επιστήμονες που έκαναν αυτή την ανακάλυψη κέρδισαν το Νόμπελ Φυσικής νωρίτερα μέσα στον μήνα.

Οι αστέρες νετρονίων είναι οι μικρότεροι, πυκνότεροι αστέρες που είναι γνωστό πως υπάρχουν, και σχηματίζονται όταν μεγάλα άστρα εκρήγνυνται σε σουπερνόβα. Καθώς αυτά τα δύο άστρα περιστρέφονταν και πλησίαζαν το ένα το άλλο, εξέπεμπαν βαρυτικά κύματα τα οποία ήταν ανιχνεύσιμα για περίπου 100 δευτερόλεπτα. Όταν συγκρούστηκαν, εξέπεμψαν μια λάμψη υπό τη μορφή ακτίνων Γάμμα, που εθεάθη στη Γη περίπου δύο δευτερόλεπτα μετά τα βαρυτικά κύματα. Στις ημέρες και εβδομάδες μετά τη σύγκρουση, ανιχνεύθηκαν και άλλα είδη φωτός ή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

Οι παρατηρήσεις αυτές έδωσαν στους αστρονόμους μία ευκαιρία άνευ προηγουμένου για τη μελέτη μιας σύγκρουσης ανάμεσα σε δύο αστέρες νετρονίων: Για παράδειγμα, παρατηρήσεις από το US Gemini Observatory, το ευρωπαϊκό Very Large Telescope και το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble αποκαλύπτουν ίχνη νεοδημιουργηθέντος υλικού, περιλαμβανομένου χρυσού και πλατίνας, λύνοντας έτσι ένα μυστήριο δεκαετιών σχετικά με το πού παράγονται τα μισά από τα στοιχεία που είναι βαρύτερα του σιδήρου.

Το επίτευγμα αυτό, σύμφωνα με τους επιστήμονες, σηματοδοτεί τη γέννηση μιας νέου τύπου αστρονομίας.

(με πληροφορίες από Reuters, MIT News)