Μήπως θα καταλήξουμε να έχουμε όλοι το ίδιο πρόσωπο;

09:58 3/8/2024 - Πηγή: Bovary

Αν κοιτάξετε τα πρόσωπα που βλέπετε γύρω σας τι παρατηρείτε; Τα μάτια των ανθρώπων είναι τραβηγμένα προς τα πίσω και πάνω, τα ζυγωματικά είναι πιο τονωμένα, τα χείλη πιο μεγάλα…

Τα πρότυπα ομορφιάς ήδη από το 2019 φαίνεται πως έχουν αλλάξει, και πλέον το 2024 τείνουμε να βλέπουμε κυρίως στις οθόνες μας παρόμοια πρόσωπα.

«Τα πρόσωπα μερικών διάσημων γυναικών στο digital βασίλειό μας, από την Κάιλι Τζένερ, στην Κιμ Καρντάσιαν και από την Μπέλα Χαντίντ στην Έμιλι Ρατακόφσκι

αποτελούν τα θεμέλια ενός νέου τύπου ομορφιάς στο οποίο βλέπουμε μία ενιαία αισθητική προσώπου, την οποία η μαζική αγορά έχει εξιδανικεύσει», υποστηρίζει η Έλεν Ατλάντα, συγγραφέας του νέου βιβλίου βιβλίου «Pixel Flesh: How Toxic Beauty Culture Harms Women», μιλώντας στον Independent.

«Το αποτέλεσμα είναι μια κουλτούρα ομοιογενούς ομορφιάς, στην οποία οι γυναίκες λαχταρούν η μία τα χαρακτηριστικά της άλλης και αγωνίζονται για ιδανικά που μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω των ενέσιμων διαδικασιών, της αισθητικής χειρουργικής, της επεξεργασίας φωτογραφιών και της χρήσης φίλτρων για να επιτύχουν την ιδανική εμφάνιση -όλα αυτά τα μέσα την τελευταία δεκαετία έχουν γίνει πολύ πιο προσιτά από ότι πριν», προσθέτει η ίδια.

Το πρόσωπο του Instagram

Και δεν έχει άδικο, αφού οι γυναίκες λαχταρούν το «πρόσωπο του Instagram», ένας όρος που επινοήθηκε από την συγγραφέα Χία Τολεντίνο, το 2019, σε ένα δημοσίευμα του The New Yorker. Πρόκειται για ένα νεανικό πρόσωπο, με αψεγάδιαστο δέρμα, ψηλά ζυγωματικά, μεγάλες βλεφαρίδες, μικρή μύτη και πλούσια χείλη.

Πριν από πέντε χρόνια, όλη αυτή η διάθεση και η «κουλτούρα» αποτελούσε ένα αρκετά νέο φαινόμενο, ωστόσο τώρα είναι απλώς μια πραγματικότητα τόσο βαθιά ενσωματωμένη στην ζωή μας που δεν μας κάνει καμία αίσθηση.

«Η χρήση της ψηφιακής βελτίωσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι τόσο συνηθισμένη στις μέρες μας που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν φίλτρα και εφαρμογές για να αναμορφώσουν εντελώς το πρόσωπο και το σώμα τους και πιστεύουν ότι είναι φυσιολογικό», αναφέρει στον Independent ο αισθητικός χειρουργός Δρ Πολ Μπάνγουελ. «Μπορείτε πλέον να δημιουργήσετε γρήγορα μια νέα εκδοχή του εαυτού σας, την οποία θα συγκρίνετε με την πραγματικότητα του καθρέφτη σας κάθε μέρα! Όμως επειδή αυτά τα φίλτρα και οι επεξεργασίες έχουν γίνει ο κανόνας μεταξύ των influencers και των διασημοτήτων, αυτό αλλάζει την αντίληψη των ανθρώπων για τα κανονικά ιδανικά ομορφιάς παγκοσμίως», προσθέτει.

Αλλά πόσες επεμβάσεις έχουν κάνει πραγματικά οι άνθρωποι; Σύμφωνα με τη Βρετανική Ένωση Αισθητικών Πλαστικών Χειρουργών (BAAPS), οι γυναίκες έκαναν το 93% όλων των αισθητικών επεμβάσεων το 2023. Και ενώ η πλειονότητα των πιο δημοφιλών επεμβάσεων ήταν σωματικές (η αυξητική και η μείωση του μαστού ήταν οι δύο πρώτες), μια αναπάντεχη επέμβαση ήταν η βλεφαροπλαστική. Μάλιστα ήταν μια από τις πέντε πιο δημοφιλείς επεμβάσεις μεταξύ των ανδρών, οι οποίοι επίσης χρησιμοποιήσαν τη ρινοπλαστική και την ωτοπλαστική. Η έκτη πιο δημοφιλής θεραπεία ήταν η ανόρθωση προσώπου και λαιμού.

Φυσικά τα botox και τα fillers που μπορούν να αλλάξουν κατά πολύ την εμφάνιση, αυξάνονται σε δημοτικότητα, με τους βρετανούς γιατρούς να ισχυρίζονται ότι έχουν ωφεληθεί πάρα πολύ από την αύξηση της ζήτησης.

Μάλιστα, το 2022 από την BAAPS διαπιστώθηκε ότι πραγματοποιήθηκαν 6.639 θεραπείες Botox από τα μέλη της, σημειώνοντας αύξηση 124% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Για ποιον λόγο οι άνθρωποι θέλουν να αλλάξουν το πρόσωπό τους;

Ίσως το πιο ανησυχητικό, ωστόσο, δεν είναι αυτό που γίνεται, αλλά ο λόγος που γίνεται και ο Πολ Μπάνγουελ εξηγεί: «Οι άνθρωποι συνήθιζαν να μου ζητούν να τους κάνω να μοιάζουν με κάποια συγκεκριμένη διάσημη, όμως τώρα όταν με επισκέπτονται στο γραφείο μου μού δείχνουν φωτογραφίες τους με φίλτρα λέγοντας μου: ''Έτσι λαμβάνω τα περισσότερα likes και followers – θα μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό στην πραγματικότητα. Έχω βαρεθεί να επεξεργάζομαι την εικόνα''.

Οι πελάτες μου θέλουν να μοιάζουν με τη φιλτραρισμένη εκδοχή του εαυτού τους. Το βρίσκω απίστευτο γιατί αυτά τα φίλτρα δεν είναι ρεαλιστικά! Θα αυξήσουν το μέγεθος των ματιών μας, θα αλλάξουν εντελώς το σχήμα του προσώπου μας, για να μην αναφέρουμε ότι θα εξαφανίσουν τις ατέλειες και το πρόσωπο απλά δεν θα μπορεί να δείξει κανένα συναίσθημα».

Ο πλαστικός χειρουργός Φάντι Χαμαντάνι, προσεγγίζει το ζήτημα από κοινωνική και ψυχολογική σκοπιά, υποστηρίζοντας πως «Η επιδίωξη ενός μοναδικού προτύπου ομορφιάς μπορεί να είναι επιζήμια επειδή προωθεί μη ρεαλιστικά ιδανικά, οδηγώντας σε αισθήματα ανεπάρκειας και χαμηλής αυτοεκτίμησης για όσους δεν ταιριάζουν στο καλούπι. Διαιωνίζει επίσης επιβλαβή στερεότυπα και προκαταλήψεις, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τις περιθωριοποιημένες κοινότητες, και μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους σε επικίνδυνες συμπεριφορές και ακραία μέτρα συμμόρφωσης».

Η συγγραφέας Έλενα Ατλάντα, αναφέρει πως πρόκειται για μία καπιταλιστική τακτική. «Δεν είναι μόνο ένα ιδιοφυές εργαλείο μάρκετινγκ, καθώς ένα παγκοσμιοποιημένο πρότυπο ομορφιάς δημιουργεί ένα απίστευτα αποκλειστικό σύνολο ιδανικών που ο καθένας πρέπει να επιτύχει, αλλά είναι επίσης ένα εργαλείο της συλλογικής μας καταπίεσης, ένας τρόπος να μας κρατά σε μια συγκεκριμένη γραμμή».

Η ομοιομορφία ως μορφή ελέγχου

Και παράλληλα συνεχίζει: «Η ομοιομορφία έχει χρησιμοποιηθεί ιστορικά ως μια μορφή ελέγχου και υποταγής: με τη συμμόρφωση και με το copy/paste η μίας της άλλης, με την αφομοίωση σε μια γραμμή συναρμολόγησης πανομοιότυπων προσώπων, χάνουμε την αίσθηση της ατομικότητάς μας και της ανθρωπιάς μας. Όλο αυτό ξεπερνά την αισθητική. Θεωρώ πως αποτελεί μια πολιτική πράξη που εμποδίζει τον αυτοπροσδιορισμό μας και μας αφαιρεί τελικά την εξουσία».

Αλλά πως μπορεί να αλλάξει αυτό το φαινόμενο; Με την στροφή από τα social media σε κάτι άλλο ή με το ότι ίσως κάποια στιγμή θα ξεκινήσουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας, υπερασπιζόμενοι έτσι την ατομικότητα και την ιδιοσυγκρασία μας που τελικά μας κάνουν αυτό που είμαστε;

«Ψυχολογικά, οι κοινωνικές πιέσεις και η απεικόνιση των μέσων ενημέρωσης διαμορφώνουν σημαντικά αυτά τα ιδανικά, επηρεάζοντας την αυτοεκτίμηση και την ψυχική ευημερία των ατόμων», αναφέρει ο πλαστικός χειρουργός Βαχ Καριμιάν προσθέτοντας πως «η ενθάρρυνση της αποδοχής του εαυτού και η αποδοχή διαφορετικών προτύπων ομορφιάς είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της υγιέστερης αντίληψης για την ομορφιά».

Επομένως ίσως η λύση -αν την θέλουμε- να βρίσκεται μέσα μας και όχι στην όψη μας...

Διαβάστε περισσότερα στο bovary.gr