Απήγαγε την κόρη του Αβέρωφ και γλίτωσε χάρη στην ίδια

09:53 15/4/2025 - Πηγή: Sportime

Στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν τα βουνά των Τζουμέρκων και των Αγράφων έκρυβαν μέσα τους λήσταρχους που λειτουργούσαν σαν κράτος εν κράτει, ένας άντρας έγραψε το όνομά του με μολύβι και μαχαίρι: Θύμιος Γάκης. Το πραγματικό του όνομα ήταν Βασίλης Αδάμος, μα ο θρύλος τον έγραψε αλλιώς. Ήταν ο άνθρωπος που απήγαγε την αρχοντοπούλα της οικογένειας Αβέρωφ και κατέληξε να γλιτώσει από την αγχόνη χάρη στη μαρτυρία της ίδιας.

Το 1884, η περιοχή του Μετσόβου ήταν ακόμη υπό οθωμανική διοίκηση.

Ένα χαστούκι σε δημόσια θέα από τον Νικολάκη Αβέρωφ – αδελφό του Γεωργίου Αβέρωφ – θεωρήθηκε προσβολή χωρίς επιστροφή. Ο προσβεβλημένος νεαρός, με το όνομα Φλέγκας, αναζητούσε εκδίκηση. Κι έτσι συναντήθηκε με τον λήσταρχο Γάκη. Το σχέδιο ήταν ξεκάθαρο: απαγωγή. Ο στόχος, η κόρη του Αβέρωφ, Δούκω Αβέρωφ-Τζοανοπούλου.

Με τη συμμορία του, ο Γάκης πέρασε τα ελληνοοθωμανικά σύνορα, εισέβαλε στο Μέτσοβο και άρπαξε όχι μόνο τη Δούκω αλλά και μία συγγενή της. Οι δυο γυναίκες οδηγήθηκαν στα απόκρημνα λημέρια του στα βουνά. Για να τις απελευθερώσουν, λέγεται πως ζητήθηκε λύτρα ίσα με το βάρος της Δούκως σε χρυσά νομίσματα και της άλλης σε ασήμι. Η πράξη σόκαρε, αλλά και γοήτευσε τη λαϊκή φαντασία. Το γεγονός έγινε τραγούδι. Έμεινε γνωστό ως η ιστορία της Βασιλαρχόντισσας.

Η απελευθέρωση ήρθε, όμως η φήμη του Γάκη είχε φτάσει παντού. Κυνηγημένος, λέγεται ότι ντύθηκε χανούμισσα, φορώντας φερετζέ, και έτσι μεταμφιεσμένος κατάφερε να διαφύγει προς τη Σμύρνη. Εκεί έγινε μεγαλογαιοκτήμονας και παντρεύτηκε την κόρη του τοπικού Έλληνα δημάρχου. Η ζωή του φάνηκε να έχει αλλάξει – από λήσταρχος, κύριος.

Όμως το παρελθόν δεν ξεχνά. Το 1894 συνελήφθη και οδηγήθηκε στα Γιάννενα. Η δίκη ήταν πολυσυζητημένη. Κι ενώ όλα έδειχναν θανατική ποινή, ήρθε η έκπληξη: η ίδια η Δούκω κατέθεσε υπέρ του. Δήλωσε πως της φέρθηκε άψογα και δεν την κακομεταχειρίστηκε ποτέ. Η ποινή μειώθηκε σε ισόβια και λίγα χρόνια αργότερα, του δόθηκε χάρη.

Ο Θύμιος Γάκης εγκαταστάθηκε ξανά στη Σμύρνη. Όταν ξέσπασε η Μικρασιατική Εκστρατεία, οργάνωσε με δικά του έξοδα ένα παραστρατιωτικό σώμα για να βοηθήσει τον ελληνικό στρατό. Σύμφωνα με μια εκδοχή, τραυματίστηκε θανάσιμα το 1919 και πέθανε λίγες μέρες αργότερα. Άλλοι λένε πως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, γύρισε στην Ελλάδα και πέθανε πάμφτωχος στα Τρίκαλα.

Όπως και να ‘χει, ο άνθρωπος που άρπαξε την κόρη του Αβέρωφ δεν έμεινε απλώς στην Ιστορία. Έγινε τραγούδι, έγινε μύθος. Και κάπου στα βουνά, λένε, η σπηλιά του Γάκη θυμίζει ακόμα τη στιγμή που ένας λήσταρχος ερωτεύτηκε ή εκδικήθηκε — κανείς δεν ξέρει με σιγουριά.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.