Γιατί το έτος με την 29η Φεβρουαρίου λέγεται δίσεκτο; Τι σημαίνει δίσεκτο;

11:30 27/2/2025 - Πηγή: Sportime

Στη ροή του χρόνου, κάθε τέσσερα χρόνια εμφανίζεται ένας επιπλέον αριθμός στις σελίδες του ημερολογίου: η 29η Φεβρουαρίου. Αυτή η σπάνια ημέρα δημιουργεί ένα έτος με 366 ημέρες, γνωστό ως δίσεκτο έτος. Αλλά γιατί ονομάζεται έτσι και τι σημαίνει πραγματικά ο όρος “δίσεκτο”;

Η ιστορία των δίσεκτων ετών ξεκινά από την αρχαία Ρώμη, όταν ο Ιούλιος Καίσαρας θέσπισε το Ιουλιανό ημερολόγιο το 46 π.Χ. Οι Ρωμαίοι

είχαν παρατηρήσει ότι το ηλιακό έτος δεν διαρκούσε ακριβώς 365 ημέρες, αλλά 365,2422 ημέρες. Αυτό το μικρό κενό συσσωρευόταν με τον καιρό, διαταράσσοντας την ευθυγράμμιση του ημερολογίου με τις εποχές. Έτσι, αποφάσισαν να προσθέσουν μια επιπλέον ημέρα κάθε τέσσερα χρόνια, επαναφέροντας την ακρίβεια στον υπολογισμό του χρόνου.

Ο όρος δίσεκτο έτος προέρχεται από τη λατινική φράση “bis sextus dies ante calendas Martias”, που σημαίνει “διπλή έκτη ημέρα πριν τις Καλένδες του Μαρτίου”. Στο ρωμαϊκό ημερολόγιο, οι ημέρες του μήνα μετριούνταν προς τα πίσω από συγκεκριμένες ημερομηνίες, και η προσθήκη της 29ης Φεβρουαρίου ερμηνεύθηκε ως επανάληψη της έκτης ημέρας πριν από την 1η Μαρτίου – εξ ου και ο όρος “δίσεκτο”.

Με την πάροδο των αιώνων, το Ιουλιανό ημερολόγιο παρουσίασε αποκλίσεις, οδηγώντας τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ’ στη μεταρρύθμιση του Γρηγοριανού ημερολογίου το 1582. Σε αυτό το σύστημα, ο κανόνας των δίσεκτων ετών προσαρμόστηκε: μόνο τα έτη που διαιρούνται ακριβώς με το 4 είναι δίσεκτα, εκτός από αυτά που διαιρούνται με το 100 αλλά όχι με το 400. Έτσι, το 1600 και το 2000 ήταν δίσεκτα, αλλά το 1700, το 1800 και το 1900 όχι.

Παρά τη μαθηματική λογική της ύπαρξής τους, οι δίσεκτες χρονιές έχουν περιβληθεί με μυστήριο και δεισιδαιμονίες. Στην ελληνική παράδοση, θεωρούνται “γρουσούζικες” χρονιές, ενώ πολλοί αποφεύγουν να παντρεύονται ή να ξεκινούν σημαντικά εγχειρήματα σε τέτοια έτη. Ωστόσο, από επιστημονική άποψη, ο μηχανισμός του δίσεκτου έτους είναι ένας από τους σημαντικότερους αλγόριθμους που κρατά τον χρόνο σε συγχρονισμό με τη φύση

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.