Η συνεργατική οικονομία και τα οφέλη του «δανεικού»

Όλο και περισσότερα μαγαζιά που «δανείζουν», αντί να πουλούν πράγματα ανοίγουν στην Ευρώπη της κρίσης.

Ένα ηλεκτρικό τρυπάνι χρησιμοποιείται από έναν μέσο άνθρωπο περίπου 13 λεπτά σε όλη τη διάρκεια ζωής του. Δεν έχει, λοιπόν, κανένα όφελος να το αγοράσει. Μπορεί όμως κάλλιστα να το δανειστεί. Αυτή ήταν η λογική που οδήγησε τον Nikolai Wolfert να αρχίσει το project Leila, μια «δανειστική βιβλιοθήκη πραγμάτων» στο Βερολίνο. Μάλιστα, υπάρχουν

όλο και περισσότερες παρόμοιες πρωτοβουλίες σε όλη τη χώρα.

Τα πάντα «δανεικά»

Ο 31χρονος Wolfert εμπνεύστηκε την ιδέα όταν το κόμμα των Πρασίνων δεν κατάφερε να κερδίσει τις εκλογές του 2011 στο Βερολίνο και άρχισε να ψάχνει τρόπους για να κάνει πολιτική σε ένα πιο τοπικό επίπεδο. Τετρακόσια κάτοικοι είναι πλέον μέλη του «καταστήματος». Τα μέλη μπορούν να δανειστούν οτιδήποτε, από επιτραπέζια παιχνίδια ως ποτήρια κρασιού και αποχυμωτές. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει κάποιος για να γίνει μέλος είναι να αφήσει κάτι δικό του.

Από την έναρξή του σχεδίου τον Ιούνιο του 2012, το Leila ενέπνευσε μιμητές σε όλη τη χώρα. Καταστήματα δανεισμού έχουν ξεφυτρώσει σε αρκετές συνοικίες, με παρόμοια έργα να έχουν δημιουργηθεί στο Κίελο και στη Βιέννη. Το Βύρτσμπουργκ έχει το δική του Leihbar, ή «δανειστικό μπαρ» και ένα καφέ στο Βέντιγκ του Βερολίνου έχει δημιουργήσει ένα Dingeschrank, ή «ντουλάπι για πράγματα». Παρόμοια έργα συνεργασίας με έμφαση στην κοινή χρήση των πόρων δημιουργούνται σε όλη τη γερμανική πρωτεύουσα.
Στο Βέντινγκ, 80 καλλιτέχνες ασχολούνται με ανακυκλωμένα υλικά για την κατασκευή του πρώτου «εσωτερικού δεντρόσπιτου» του Βερολίνου, το οποίο θα χρησιμεύσει τελικά ως «τοπικό, δημόσιο thinktank». Στο Νοϊκόλιν, το εργαστήρι Trial & Error διοργανώνει ανταλλαγές υλικών για καλλιτέχνες και είδη μόδας.

Μια πιο εμπορική όψη

Στο πιο εμπορικό άκρο του φάσματος, η Deutsche Telekom πρόσφατα βοήθησε να ξεκινήσει το κοινωνικό δίκτυο wir.de, το οποίο επιτρέπει στους γείτονες να ανταλλάξουν εργαλεία και υπηρεσίες και να δημιουργήσουν κοινόχρηστα «κουτιά παιχνιδιών» σε παιδικές χαρές γύρω από το Βερολίνο. «Όλοι μιλούν για την οικονομία της ανταλλαγής», λέει ο συνιδρυτής του project, Christian Ridder. «Θέλαμε να δούμε αν αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει όχι μόνο για διαμερίσματα και αυτοκίνητα, αλλά και σε μικρότερη κλίμακα».

Η έννοια της συνεργατικής οικονομίας είχε επινοηθεί πολύ καιρό πριν, το 1984, από τον οικονομολόγο του Χάρβαρντ Martin Weitzman. Αλλά υπάρχει μια αίσθηση, ότι η στροφή μακριά από την ιδιοκτησία, προς τη λειτουργικότητα, δεν είναι πουθενά τόσο έντονη στην Ευρώπη όσο στο Βερολίνο. Το Βερολίνο εδραιώνεται ως η πρωτεύουσα του επιμερισμού της Ευρώπης, δήλωσε ο μελλοντολόγος Peter Wippermann, κυρίως «λόγω της μοναδικής τομής μεταξύ του εναλλακτικού πράσινου κινήματος και της παλιάς βιομηχανίας».

Αλλού στην ήπειρο, η συνεργατική οικονομία μπορεί να ορίζεται από νεοσύστατες επιχειρήσεις όπως η Airbnb, η οποία βρίσκει σε ταξιδιώτες άτομα με ενοικιαζόμενα δωμάτια, «αλλά στη Γερμανία καθοδηγείται από έργα βάσης όπως το Leila, αφενός, και από μεγάλες εταιρείες όπως η BMW και η Daimler από την άλλη, οι οποίες έσπευσαν να προσκολληθούν στην ιδέα του ‘μοιράσματος’ αυτοκινήτων».

Με 760.000 εγγεγραμμένους χρήστες, η Γερμανία είναι πρωτοπόρος στο car-sharing στην Ευρώπη - αν μη τι άλλο, λένε οι ειδικοί, επειδή πρωτοβουλίες όπως τα Car2Go, DriveNow ή Tamyca δένουν με πιο ντεμοντέ συστήματα που ήταν δημοφιλή στους φοιτητές και σε όσους έκαναν ωτοστόπ. Μέχρι στιγμής, οι περισσότερες από αυτές τις εξελίξεις έχουν γίνει χωρίς τη στήριξη της ίδιας της πόλης, δήλωσε η Dorothee Landgrebe, του Ιδρύματος Heinrich Böll. «Η πολιτεία θα μπορούσε να κάνει πολύ περισσότερα για να στηρίξει πραγματικά οικολογικά έργα, όπως καταστήματα δανεισμού, και να βοηθήσει στον εντοπισμό εκείνων που εκμεταλλεύονται τα συνεργατικά συστήματα για δικό τους κέρδος».

Η Airbnb, για παράδειγμα, αντιμετωπίζει νομικά προβλήματα στις ΗΠΑ, επειδή μερικοί ιδιοκτήτες σπιτιών χρησιμοποιούν την υπηρεσία για να αποφύγουν τους φόρους που ισχύουν για τα ξενοδοχεία. Στο Leila, ο Wolfert εξακολουθεί να λειτουργεί με βάση τον εθελοντισμό. Το ενοίκιο καλύπτεται μόνο από δωρεές. Όταν για πρώτη φορά σκέφτηκε την ιδέα, ήρθε σε επαφή με τον τοπικό δήμο για υποστήριξη, αλλά δεν πήρε καμία απάντηση.

http://www.theguardian.com/world/2014/mar/17/berlin-borrowing-shop-benefits-share-leila

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα