«Ελεύθερο θέμα» της Στέλλας Θεοδωράκη στους κινηματογράφους

08:45 28/3/2019 - Πηγή: In.gr

Πόση ελευθερία μπορείς ν’ αντλήσεις, δουλεύοντας πάνω σ’ ένα «Ελεύθερο Θέμα»; Με πρωταγωνίστρια τη Θεοδώρα Τζήμου και ένα πολυπρόσωπο ταλαντούχο νεανικό καστ, η Στέλλα Θεοδωράκη αναζητά την απάντηση στη νέα της ταινία που βγαίνει σήμερα (28/3) στις αίθουσες και είναι υποψήφια σε 9 κατηγορίες στα Βραβεία Ίρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Στο «Ελεύθερο Θέμα», η πάντα τολμηρή σκηνοθέτρια, ακολουθεί μια παρέα φοιτητών που δοκιμάζουν τα όρια της ελευθερίας στη ζωή και τη δημιουργία. Στην ταινία, η ‘Ιρις, καθηγήτρια

στη Σχολή Καλών Τεχνών, διάσημη για τις «τολμηρές» κατά τους άλλους εργασίες που αναθέτει στην τάξη της, δίνει στους οκτώ φοιτητές της μια άσκηση ελεύθερου θέματος με σκοπό τη βαθύτερη ωρίμανσή τους σε μια περίοδο κρίσης. Οι φοιτητές ενθουσιάζονται με την ιδέα της ελεύθερης επιλογής και δημιουργούν ένα «εργαστήριο φαντασίας» χωρίς περιορισμούς. Την αρχή κάνει ο Γιώργος, που βρίσκει τυχαία το κινητό της Ίριδας και βασίζει την εργασία του στη ζωή της. Η επιλογή του ελεύθερου θέματος ως άσκηση, αλλά και ως πρόταση έρευνας, εξετάζει τα αμφίβολα όρια της ατομικής ελευθερίας στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες.

«H ιδέα για το «Ελεύθερο Θέμα» ξεπήδησε σε μια εποχή που ένιωσα έντονη την ανάγκη να επαναδιαπραγματευθούμε τις ελευθερίες μας. Η παρακολούθηση της κρίσης στην προηγούμενή μου ταινία «Ημερολόγια Αμνησίας» για δύο χρόνια 2010-12, μου δημιούργησε διάφορα ερωτήματα. Ένιωσα μια έντονη αλλαγή στον κοινωνικοπολιτικό χώρο δίπλα μου κι έναν συντηρητισμό, που ξεπερνούσε και τα χειρότερα όνειρά μας… Ήθελα με κάποιο τρόπο να μιλήσω γι’ αυτά τα πράγματα που με έπνιγαν. Να μιλήσω μ’ έναν τρόπο άμεσο, που όμως ν’ ακολουθεί τον παραλογισμό των καταστάσεων: Το «Ελεύθερο Θέμα» να συνυπάρχει αισθητικά με την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης, να είναι το ίδιο φόρμα και περιεχόμενο» σημειώνει η Στέλλα Θεοδωράκη.

Την ίδια περίπου περίοδο της κρίσης η σκηνοθέτρια έκανε μάθημα σε μια σχολή. Οι φοιτητές της, την είχαν εντυπωσιάσει με τις απόψεις τους και τη δουλειά τους. «Για κάποιο λόγο τους ενέταξα στο «Ελεύθερο Θέμα». Εννοείται πως οι χαρακτήρες και τα θέματα δεν έχουν τίποτα να κάνουν με τα δικά τους, έχει όμως να κάνει η ατμόσφαιρα και η αισθητική προσέγγιση των εργασιών. Η αντισυμβατική τους διάθεση, όταν έπρεπε να χειριστούν την ελευθερία και η αμηχανία τους απέναντι στην άρση των κανόνων μου είχε μείνει ανεξίτηλη. Η αθωότητα, η αφέλεια πολλές φορές, ανακατεμένη με τη διάθεση για έρευνα, με την επιρροή από την ιστορία της τέχνης, με την ευθύτητα απέναντι στις ιστορίες που τους ενοχλούσαν και τους προβλημάτιζαν, ήταν παρούσες. Αυτοί οι νέοι άνθρωποι θα μπορούσαν να μιλήσουν για οτιδήποτε, να σου επιστρέψουν με δύναμη ό,τι τους ενοχλεί, – γιατί, ναι, το πίστευαν, ότι η «Τέχνη μπορεί ν’ αλλάξει τη ροή των πραγμάτων». Σκέφτηκα πως μια τέτοια ομάδα φοιτητών θα μπορούσε ίσως κάποια στιγμή ν’ αντιδράσει, αν της δινόταν η ευκαιρία να συνειδητοποιήσει πως το ανθρώπινο ον είναι ελεύθερο να κριτικάρει τις κοινωνικές συμβάσεις και να παρεμβαίνει στην πολιτική και οικονομική πραγματικότητα».

Στην ταινία παίζουν οι: Θεοδώρα Τζήμου, Δημήτρης Κίτσος, Laurent Sauvage, Αντώνης Καρυστινός, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Κωνσταντίνος Ελματζιόγλου, Δημήτρης Θεοδωρίδης, Πάνος Κούγιας, Μάρθα Λαμπίρη, Ιωάννα Μούσουρα, Φραγκίσκη Μουστάκη, Ναταλία Ρήγα. Το σενάριο υπογράφει η Στέλλα Θεοδωράκη και την παραγωγή οι Θάνος Αναστόπουλος (Ελλάδα) και Guillaume De Seille (Γαλλία).