Φαντασιώσεις

12:00 3/8/2020 - Πηγή: In.gr

Το πρώτο πράγμα που θα σκεφτόταν κανείς όταν ξανάκουσε τη λέξη ύστερα από τα χρόνια των Αγανακτισμένων ήταν πως επρόκειτο για μια επανάληψη της Ιστορίας με τη μορφή φάρσας. Αυτή τη φορά δεν την πρόφερε το αριστεροδεξιό πλήθος, που με τέτοια συνθήματα θα έφερνε σύντομα τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στην εξουσία, αλλά κάποιοι καθαρόαιμοι δεξιοί. Στη συνέχεια την υιοθέτησε ασύστολα κι ένας εκπρόσωπος του κόμματος της σοσιαλδημοκρατίας. Γρήγορα έγινε σαφές πως δεν επρόκειτο για φάρσα, αλλά για έναν νέο κύκλο τοξικότητας και διχασμού.

Η λέξη ήταν «προδοσία». Και η αφορμή δεν ήταν πια τα Μνημόνια, αλλά η Συμφωνία

των Πρεσπών.

Αλλη κατηγορία δεν μπορούσε να εκτοξευθεί: ήταν τέτοια η διαφορά ισχύος ανάμεσα στις δύο χώρες, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, που κανείς δεν μπορούσε να ισχυριστεί ότι οι υποστηρικτές ενός έντιμου συμβιβασμού φοβόντουσαν μια σύγκρουση. Δεν ισχύει το ίδιο στην περίπτωση των ελληνοτουρκικών διαφορών. Το λεξιλόγιο εδώ είναι εμπλουτισμένο. Οσοι επιμένουν στην ανάγκη του διαλόγου με τη γειτονική χώρα δεν χαρακτηρίζονται απλώς προδότες, άνθρωποι που είναι έτοιμοι να εκχωρήσουν κυριαρχικά δικαιώματα στον εχθρό, αλλά και ανιστόρητοι, αν όχι ανόητοι. Και, φυσικά, δειλοί.

Δεν μιλάμε για μια διαλογική συζήτηση, για ανταλλαγή επιχειρημάτων σε ένα τηλεοπτικό πάνελ, για διάλογο καθηγητών μέσω αρθρογραφίας στις εφημερίδες. Δεν μιλάμε καν για μια διαδήλωση με σύνθημα «Κάτω τα χέρια από τα νησιά μας!». Μιλάμε για κανονική τρομοκράτηση, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες περιοχές, όσων τολμούν να πουν ότι, ανεξάρτητα από το πόσο προκλητικός είναι ο ηγέτης της Τουρκίας, το Αιγαίο δεν είναι ελληνική θάλασσα, δεν μπορεί ούτε πρέπει να γίνει επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, το Καστελλόριζο δεν μπορεί να έχει πλήρη επήρεια, η συνεκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της ανατολικής Μεσογείου δεν μπορεί να αποτελεί ταμπού. Και ότι το μόνο μέσο για την επίλυση αυτών των διαφορών είναι ο διάλογος, σε διμερές ή σε διεθνές επίπεδο.

Το κωμικό, ή το τραγικό, είναι ότι ο διάλογος αυτός δεν σταμάτησε ποτέ. Αλλοτε φανερά κι άλλοτε μυστικά. Τόσο χωρίς πίεση όσο και υπό πίεση – τι άλλο ήταν η τριμερής συνάντηση του Βερολίνου αμέσως μετά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί; Οποιαδήποτε σοβαρή κυβέρνηση γνωρίζει ότι μια στρατιωτική αντιπαράθεση θα είναι καταστροφική. Γνωρίζει επίσης ότι ο πολλαπλασιασμός των κόκκινων γραμμών εμποδίζει τον ουσιαστικό διάλογο. Αυτό που δεν γνωρίζει είναι πώς θα τα πει αυτά σε μια κοινή γνώμη που δεκαετίες τώρα τροφοδοτείται με εθνικιστικές φαντασιώσεις και ταυτίζει τη συζήτηση με την υπαναχώρηση και τον συμβιβασμό με την ήττα.

Ενας από τους μύθους που κυκλοφορούν είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τις εκλογές λόγω των Πρεσπών. Οι λόγοι ήταν άλλοι και πολυσυζητημένοι. Αντίθετα με τη διαφθορά και την αλαζονεία, η τόλμη δεν τιμωρείται. Μακροπρόθεσμα, δε, επιβραβεύεται.