Η παγκοσμιοποίηση και οι λαϊκιστές εχθροί της

07:16 6/6/2020 - Πηγή: In.gr

Οι εχθροί των ελεύθερων αγορών έχουν ένα βασικό επιχείρημα. Πως αυτές δηλαδή προκαλούν κοινωνικές αδικίες και ανισότητες. Οι ελεύθερες αγορές όμως, μέσω ανοιχτών συνόρων διακίνησης προϊόντων (παγκοσμιοποίηση), βελτιώνουν το επίπεδο ζωής των φτωχών κυρίως του Τρίτου Κόσμου. Διότι επιτρέπουν την προώθηση των φτηνών τους προϊόντων στις ακριβές αγορές της Δύσης. Διευκολύνουν επίσης τις επενδύσεις στις οικονομίες τους, εφόσον το χαμηλότερο κόστος ελκύει τις μεγάλες εταιρείες του πλούσιου κόσμου.

Τα αιτήματα των εχθρών της παγκοσμιοποίησης είναι κυρίως η εφαρμογή των εργατικών νόμων της Δύσης

στις αναπτυσσόμενες χώρες, το κλείσιμο των συνόρων στο διεθνές εμπόριο και η επιβολή ελέγχων στη διακίνηση κεφαλαίων και βέβαια συναλλάγματος. Κάτι τέτοιο βέβαια θα οδηγούσε τα παιδιά στην Αφρική και την Ασία στην ανεργία, στην πείνα, στις θανατηφόρες αρρώστιες, στην πορνεία και στη μαζική μετανάστευση – χειρότερα από σήμερα.

Ανάμεσα στους αντιπάλους της παγκοσμιοποίησης είναι πολλά συνδικάτα αναπτυγμένων χωρών που φοβούνται τον ανταγωνισμό της φτηνότερης εργασίας του Τρίτου Κόσμου και την ευχέρεια των δικών τους βιομηχανιών να μεταφέρονται σε άλλες χώρες και ηπείρους. Εχθροί επίσης των ανοιχτών παγκοσμίων αγορών είναι οι λαϊκιστές, οπαδοί του προστατευτισμού και της απομόνωσης, όπως ο Τραμπ και κάποιοι άλλοι…

Κινητοποιούνται επίσης και παλαιοκομμουνιστές που νομίζουν πως θα πάρουν κάποιου είδους ρεβάνς από έναν νοητό αντίπαλο – την παγκοσμιοποίηση – που εκφράζει τον κυρίαρχο πλέον καπιταλισμό. Κοντά τους βέβαια βρίσκονται κι αυτοί που φοβούνται καθετί καινούργιο. Σαν τους Λουδίτες που έσπαγαν ρολόγια για να σταματήσουν τον χρόνο. Αλλά και τους οπαδούς της Επίπεδης Γης που πάλευαν ενάντια στην αντίληψη πως η Γη είναι στρογγυλή. Ολους δηλαδή εκείνους που φοβούνται κάθε νέα κατάκτηση της τεχνολογίας.

Δεν είναι βέβαια η ανισότητα το πραγματικό πρόβλημα. Διότι όσο βελτιώνεται η οικονομία οι ανισότητες μεγαλώνουν. Ελάχιστοι όμως τότε ενοχλούνται. Διότι σχεδόν όλοι απολαμβάνουν τότε μέρος της ευημερίας. Οταν όλων το εισόδημα αυξάνεται δεν ενδιαφέρει τόσο αν κάποιων μεγαλώνει περισσότερο από άλλους. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι η ανισότητα αλλά η φτώχεια. Μέλημα λοιπόν των κυβερνήσεων πρέπει να είναι η καταπολέμηση της φτώχειας. Για να εξασφαλίσουν την απαραίτητη κοινωνική συνοχή και ειρήνη. Μέσω της ελεύθερης αγοράς βέβαια. Και με την καταπολέμηση του κρατισμού.

H πανδημία όμως του κορωνοϊού θέτει την παγκοσμιοποίηση σε κίνδυνο. Οι αγορές κλείνουν, η μία μετά την άλλη. Ο κόσμος κινδυνεύει να μικρύνει ξανά. Χτυπώντας κυρίως τους φτωχούς, που θα απομονωθούν από τους προστατευόμενους μεγάλους και πλούσιους. Λαοί όμως που πήραν γεύση από την ευημερία δεν είναι εύκολο να ξανακυλήσουν στην ανέχεια και το περιθώριο. Γι’ αυτό το μέλλον είναι σκοτεινό. Φορτωμένο με εντάσεις και συγκρούσεις. Ο προστατευτισμός, που κάποιοι νοσταλγούν και περιμένουν, δεν θα ‘ρθει δίχως ακριβό τίμημα. Οσοι λοιπόν προσβλέπουν με χαρά σε μια «επιστροφή του κράτους» θα πρέπει να σκεφθούν πολύ σοβαρά τις συνέπειες.

Δεν μπορούμε βέβαια να ζήσουμε σε έναν τελείως παγκοσμιοποιημένο, δίχως κράτος δηλαδή, κόσμο. Ούτε όμως και σε μια κοινωνία αυστηρών ρυθμίσεων και κανόνων που θα ζει κάτω από τη φαντασιακή – και τελικά καταστρεπτική – παρουσία ενός κράτους-γκουβερνάντα…