Κτηματολόγιο : Τι να κάνετε για να μη χάσετε τα ακίνητά σας

10:34 13/12/2018 - Πηγή: In.gr

Μέσω έξυπνων τηλεφώνων και ηλεκτρονικών υπολογιστών μπορούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων από το σπίτι τους να κάνουν μια σειρά από κινήσεις – συναλλαγές με το Κτηματολόγιο που άλλοτε θα τους έπαιρνε πολύ χρόνο για να τις πραγματοποιήσουν.

Σήμερα, αν και το Κτηματολόγιο δεν έχει ακόμη «ολοκληρωθεί ψηφιακά», υπάρχουν ηλεκτρονικές εφαρμογές που δίνουν τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες ακινήτων να δηλώσουν από το σπίτι τους τα περιουσιακά τους στοιχεία (αφορά και το υπό εξέλιξη νέο πρόγραμμα κτηματογράφησης), να εντοπίσουν ηλεκτρονικά τα ακίνητά τους ή ακόμη και να

υπολογίσουν τα τέλη που πρέπει να πληρώσουν ανάλογα με τη συναλλαγή τους, όπως είναι για παράδειγμα η αγοραπωλησία και η εγγραφή προσημείωσης.

Ηδη λειτουργεί δικτυακή εφαρμογή που ενημερώνει τους ιδιοκτήτες σε πρώτο χρόνο για το αποτέλεσμα της κτηματογράφησης στις περιοχές που μπαίνουν στο Κτηματολόγιο. Τα αποτελέσματα της αναζήτησης αφορούν τη διάθεση, μεταξύ άλλων, αποσπάσματος του κτηματογραφικού φύλλου, αποσπάσματος χάρτη στον οποίο είναι οριοθετημένο το ακίνητο, τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου κ.ά.

«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν έναν οδηγό επιβίωσης στον ψηφιακό κόσμο του Κτηματολογίου μαζί με τις καταλυτικές ημερομηνίες και τις ενέργειες που πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις νέες υπό κτηματογράφηση περιοχές προκειμένου να μη χάσουν χρήματα και περιουσιακά στοιχεία.

Ολες οι ψηφιακές εφαρμογές και τα βήματα ένα προς ένα

Η είσοδος γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης www.ktimatologio.gr. Με το άνοιγμα της ιστοσελίδας υπάρχει ένα πλαίσιο με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες (e-ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ / Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες). Ακολουθεί το απαραίτητο «κλικ» και ανοίγει ο κατάλογος με τις υπηρεσίες. Σημειώνεται ότι η καταχώριση της δήλωσης γίνεται μέσω των κωδικών του Taxis.{ARX}
Κάνοντας τις προαναφερόμενες ενέργειες, στην οθόνη σας εμφανίζονται όλες οι εφαρμογές στις οποίες έχετε πρόσβαση: Κτηματογράφηση, Κτηματολόγιο σε Λειτουργία, Δασικοί Χάρτες, Αλλες Υπηρεσίες και Προϊόντα και Υπηρεσίες για Επαγγελματίες.
Καθεμία από αυτές τις ενότητες συνοδεύεται από μια σειρά εφαρμογών. Για παράδειγμα, στην Κτηματογράφηση μπορείτε να κάνετε την ηλεκτρονική δήλωση, να εκδώσετε το νέο έντυπο οφειλής, να εκτυπώσετε το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης, να κάνετε ανάρτηση, να δείτε τι αποφασίστηκε στις επιτροπές ενστάσεων και να έχετε τα τελικά στοιχεία κτηματογράφησης και τις αρχικές εγγραφές.
Την ίδια ώρα, στην ενότητα Κτηματολόγιο σε Λειτουργία μπορείτε να προβείτε στον υπολογισμό τελών – δικαιωμάτων, ενώ στους δασικούς χάρτες να δείτε την ανάρτηση, τις προηγούμενες αναρτήσεις, να υποβάλετε τις αντιρρήσεις, να κάνετε τις αιτήσεις διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων και να δείτε τους κυρωμένους χάρτες.
Στις προαναφερόμενες εφαρμογές θα πρέπει να προστεθεί και το Ελληνικό Σύστημα Εντοπισμού HEPOS (Hellenic Positioning System), το οποίο επιτρέπει τον προσδιορισμό θέσης με υψηλή ακρίβεια αξιοποιώντας το υφιστάμενο παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού GPS. Αποτελείται από ένα δίκτυο 98 μόνιμων σταθμών αναφοράς και ένα κέντρο ελέγχου που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Κτηματολογίου.

Νέα δήλωση

Αφού έχετε συνδεθεί με τους κωδικούς του Taxis και είστε στην κεντρική σελίδα, κάνετε «κλικ» στην «υποβολή νέας δήλωσης». Στη συνέχεια, επιλέξτε τον νομό και τον δήμο και γράψτε τα στοιχεία σας (δηλαδή τα στοιχεία του δικαιούχου). Το τρίτο βήμα είναι η επιλογή του ακινήτου (για παράδειγμα, γεωτεμάχιο) και συμπληρώσετε αν το ακίνητο βρίσκεται σε εντός ή εκτός σχεδίου περιοχή, καθώς κι αν προσκομίζετε ή όχι τοπογραφικό διάγραμμα.
Παραμένοντας πάντα στο τρίτο βήμα, έχετε τη δυνατότητα, για παράδειγμα, μέσω της πληκτρολόγησης της διεύθυνσης (αν υπάρχει), του τοπωνυμίου ή άλλων χαρακτηριστικών σημείων της περιοχής ενδιαφέροντος να γίνει εντοπισμός του ακινήτου. Αυτό μπορεί να γίνει και μέσω φόρτωσης αρχείου από εφαρμογή εντοπισμού κινητού τηλεφώνου αλλά και με δυνατότητα τρισδιάστατης (3D) απεικόνισης και περιήγησης στην περιοχή ενδιαφέροντος του χρήστη.
Ακολουθεί η αναγραφή στοιχείων ακινήτων και δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, τύπος ακινήτου (απλή οριζόντια), χρήση (κατοικία), δικαιώματα (κυριότητα), είδος δικαιώματος (πλήρης), ποσοστό (100%). Στην καταχώριση των στοιχείων ο χρήστης πρέπει να επιλέξει από υπάρχουσες λίστες: είδος τίτλου (π.χ. συμβολαιογραφικό έγγραφο), ημερομηνία τίτλου, εκδούσα αρχή (π.χ. συμβολαιογράφος), έδρα (π.χ. Αθήνα).

Στο τέταρτο βήμα γίνεται η επισύναψη των απαραίτητων εγγράφων (π.χ. ταυτότητα – έγγραφο πιστοποίησης, έγγραφο χρησικτησίας / υποθήκη και εν γένει βάρος για το ακίνητο που δηλώνετε, συμβολαιογραφικό έγγραφο, πρακτικό δημοσιεύσεως διαθήκης).
Στο πέμπτο βήμα έχουμε τον έλεγχο της πληρότητας της δήλωσης πριν από την πληρωμή του πάγιου τέλους κτηματογράφησης που είναι 35 ευρώ ανά δικαίωμα και 20 ευρώ για τις αποθήκες. Στις αγροτικές περιοχές το τέλος για περισσότερα του ενός γεωτεμάχια στον ίδιο ΟΤΑ είναι 70 ευρώ.
Διευκρίνιση: μέχρι στιγμής, η καταβολή των χρημάτων γίνεται στην τράπεζα και όχι ηλεκτρονικά, μιας και δεν έχει επέλθει ακόμη η πλήρης ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου.

Ο υπολογισμός τελών

Ας υποθέσουμε ότι ένας γονιός θέλει να μεταβιβάσει το σπίτι στην κόρη του. Τα ηλεκτρονικά βήματα που ακολουθεί – αφού κάνει «κλικ» στην ενότητα Υπολογισμός Τελών και Δικαιωμάτων – είναι να συμπληρώσει: την κατηγορία (π.χ. κυριότητα) και το είδος της συλλογής (π.χ. γονική παροχή), την αξία της συναλλαγής (π.χ. 100.000 ευρώ), το πλήθος των ακινήτων (εδώ είναι ένα). Και αυτόματα ενημερώνεται ότι θα πληρώσει 896,44 ευρώ στο Κτηματολογικό Γραφείο.

Δασικοί χάρτες. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Περιβάλλοντος, μέσα στον Δεκέμβριο θα γίνει η ανάρτηση των δασικών χαρτών σε Αγιο Στέφανο, Διόνυσο, Ροδόπολη, Ανοιξη, Σταμάτα, Κρωπία και Κερατέα. Και κλιμακωτά από τις αρχές του 2019 η ανάρτηση θα γίνει σε Αγιο Κωνσταντίνο, Καλύβια Θορικού, Ανάβυσσο, Κουβαρά, Λαυρεωτική, Παλαιά Φώκαια, Σαρωνίδα, Ανω Λιόσια, Αυλώνα, Αφίδνες, Αχαρνές, Ζεφύρι, Θρακομακεδόνες, Κρυονέρι, Μαλακάσα, Μεταμόρφωση, Παπάγου, Πεύκη, Πολυδένδρι και Μαρκόπουλο.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Κτηματολόγιο δημιούργησε μια νέα ειδική εφαρμογή για την ανάρτηση των δασικών χαρτών στο Διαδίκτυο. Με τον τρόπο αυτόν, όλοι οι πολίτες και φορείς έχουν πλέον άμεση πρόσβαση στο περιεχόμενο του δασικού χάρτη και μπορούν να πληροφορηθούν εάν η έκταση που τους ενδιαφέρει έχει δασικό ή όχι χαρακτήρα.
Επιπλέον, μέσω αυτής της εφαρμογής δίνεται και η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αντιρρήσεων και πληρωμής του ειδικού τέλους. «Προσανατολιζόμαστε στην ψηφιακή τήρηση δεδομένων, την ηλεκτρονική υποβολή στοιχείων, καθώς και την ψηφιακή σύνδεση με φορείς και υπηρεσίες» επισημαίνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Κτηματολογίου Βύρων Νάκος.
Και συμπληρώνει: «Παράλληλα, δρομολογούμε και τα απαραίτητα βήματα για να περάσουμε σε ένα σύγχρονο πλαίσιο διαδικτυακών υπηρεσιών. Στόχος μας είναι να μπορούν τόσο οι πολίτες όσο και οι επαγγελματίες να συναλλάσσονται με το Κτηματολόγιο χωρίς να απαιτείται η μετάβασή τους στα κατά τόπους Κτηματολογικά Γραφεία. Σε σχέση τώρα με τους δασικούς χάρτες, αναπτύξαμε σύγχρονες διαδικτυακές εφαρμογές για τη διενέργεια τόσο της ανάρτησης όσο και της υποβολής αντιρρήσεων από τους πολίτες, καθώς και για την υποστήριξη των Υπηρεσιών Δόμησης, με σκοπό να οριοθετήσουν με σαφήνεια τις εντός σχεδίου και οικισμών περιοχές που έπρεπε να εξαιρεθούν από τον δασικό χάρτη».

Αναλυτικά τα στάδια δηλώσεων και προθεσμίες

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων, ασχέτως του τρόπου με τον οποίο θα διαλέξουν να κινηθούν (είτε ηλεκτρονικά είτε με τον «κλασικό» τρόπο), πρέπει να γνωρίζουν ότι η συλλογή δηλώσεων έχει ήδη ξεκινήσει από τις 19 Νοεμβρίου από τα Δωδεκάνησα (Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κως, Ρόδος) και σταδιακά έως τον ερχόμενο Φεβρουάριο θα επεκταθεί και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας. Από την περασμένη Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου ξεκίνησε η κτηματογράφηση σε Ιωάννινα, Πρέβεζα, Αρτα, Λευκάδα, Γρεβενά, Ροδόπη, Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Αρκαδία, Θάσο, στον καλλικρατικό Δήμο Μεγαρέων και στην πρώην κοινότητα Οινόης στη Δυτική Αττική.
Από τις αρχές του χρόνου – και έως τη λήξη της συλλογής των δηλώσεων – θα λειτουργεί Γραφείο Κτηματογράφησης στα Ολυμπιακά Ακίνητα Γαλατσίου, το οποίο θα εξυπηρετεί τις περιφέρειες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Επίσης, έως το τέλος Δεκεμβρίου θα λειτουργήσει Γραφείο Κτηματογράφησης και στη Θεσσαλονίκη (Καλαμαριά) για τις περιοχές Ξάνθης, Δράμας, Χαλκιδικής, Καστοριάς και Φλώρινας.

Οι φάσεις

Η διάρκεια της συλλογής των δηλώσεων είναι τρεις μήνες για τους κατοίκους εσωτερικού και έξι μήνες για τους κατοίκους εξωτερικού. Μετά την επεξεργασία των δηλώσεων διενεργείται η προανάρτηση (η οποία γίνεται κυρίως ηλεκτρονικά και διαρκεί 45 ημέρες).
Ακολουθεί διόρθωση τυχόν λαθών και στη συνέχεια η ανάρτηση που έχει διάρκεια δύο μήνες για τους κατοίκους εσωτερικού και τέσσερις για τους κατοίκους εξωτερικού. Πριν από την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και τη λειτουργία του Κτηματολογικού Γραφείου προηγείται η λεγόμενη φάση της αναμόρφωσης προσωρινών στοιχείων.

Αδήλωτα ακίνητα

Οποια ακίνητα δεν δηλωθούν στο Κτηματολόγιο (ακόμα και με λανθασμένο τρόπο) χαρακτηρίζονται «αγνώστου ιδιοκτήτη». Οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων θα μπορούν να προσφύγουν δικαστικώς αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση για το ακίνητο. Εως τώρα, τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» ακίνητα ανέρχονται σε 200.000.
Σημειώνεται ότι για τα παλιά προγράμματα (1997-1999) ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται «αγνώστου ιδιοκτήτη» αν δεν δηλωθεί σε 14 χρόνια και για τα νέα (από το 2008 και μετά) σε επτά χρόνια. Από την ΠΟΜΙΔΑ ζητούν νομοθετική παράταση στα 20 χρόνια για όλα τα προγράμματα κτηματογράφησης. Ηδη, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ Στράτο Παραδιά, σε πόλεις όπως η Πάτρα, η Καλαμάτα, το Αργοστόλι, αλλά και σε περιοχές της Αττικής όπως η Νέα Σμύρνη, το Νέο Ψυχικό, τα Βριλήσια και ο Γέρακας, σημαντικά περιουσιακά στοιχεία περιέρχονται στο Δημόσιο.

Τα πρόστιμα. Σε περιπτώσεις εκπρόθεσμης δήλωσης προβλέπεται η επιβολή προστίμων ανάλογα με το είδος και την αξία των ακινήτων, η οποία όμως μέχρι στιγμής δεν έχει ενεργοποιηθεί για καμία περιοχή, καθώς η υπουργική απόφαση είχε υπογραφεί πριν από μία δεκαετία και αφορούσε τα ακίνητα που δηλώθηκαν τότε και όχι την κτηματογράφηση της υπόλοιπης χώρας. Το πρόστιμο (για τις παλαιότερες κτηματογραφήσεις κυμαινόταν από 70 ευρώ μέχρι 250 ευρώ για τα ακίνητα στις αστικές περιοχές και από 70 ευρώ μέχρι 200 ευρώ για τις αγροτικές).

Παράταση προθεσμίας

Για μία ακόμα φορά η ΠΟΜΙΔΑ ζητεί την παράταση προθεσμίας διόρθωσης αρχικών εγγραφών στο Κτηματολόγιο και την άμεση επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων. Ειδικότερα, την περασμένη Πέμπτη έστειλε και σχετική επιστολή στον υπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Σταθάκη, στον υφυπουργό Γιώργο Δημαρά και στον πρόεδρο του Κτηματολογίου Βύρωνα Νάκο.
Οπως, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται, σε 111 περιοχές της χώρας λήγει μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου η προθεσμία άσκησης αγωγής των ιδιοκτητών ακινήτων που φαίνονται στο Κτηματολόγιο ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» επειδή είτε δεν τα δήλωσαν είτε τα δήλωσαν με λανθασμένα στοιχεία. Η ΠΟΜΙΔΑ ζητεί να παραταθεί η προθεσμία διόρθωσης μέχρι τη συμπλήρωση εικοσαετίας από την έναρξη λειτουργίας κάθε Κτηματολογικού Γραφείου.