Λαϊκισμός: σωστά ερωτήματα – λάθος απαντήσεις

06:25 25/11/2019 - Πηγή: In.gr

Σημαντικό χαρακτηριστικό των λαϊκιστικών κινημάτων είναι η πρόταξη ανησυχιών της καθημερινότητας που η λογική των ελίτ και της πολιτικής ορθότητας τα έχει οδηγήσει στο περιθώριο. Ο λαϊκισμός στηρίζεται σε πραγματικές ανησυχίες. Απλά προβάλλει απλοϊκές και συνήθως μη εφαρμόσιμες λύσεις. Θέτει δηλαδή σωστά και υπαρκτά ερωτήματα.

Δίνει όμως τις λάθος απαντήσεις. Ζητήματα οικονομικής υποβάθμισης, κοινωνικής περιθωριοποίησης, αδιαφορίας απέναντι στον αυταρχισμό της κρατικής γραφειοκρατίας, απάθειας

απέναντι σε ζητήματα νόμου και τάξης κι ανοχή απέναντι στην καταιγιστική μετανάστευση και στην επιθετικότητα της ισλαμικής πλημμυρίδας βρίσκονται στο επίκεντρο της λαϊκιστικής προβληματικής.

Οι διέξοδοι όμως που προτείνονται συνήθως βρίσκονται εκτός ρεαλιστικής προοπτικής. Μερικές φορές ενδιαφέρουσες προτάσεις, όπως οι μειώσεις φόρων και κρατικής γραφειοκρατίας (όπως στις περιπτώσεις δεξιού λαϊκισμού), συνοδεύονται από ανεδαφικά ξενοφοβικά συνθήματα (τείχη στα σύνορα, εισαγωγικοί υψηλοί δασμοί, επέκταση αστυνομικού κράτους) που είναι αυταπόδεικτα ανέφικτα, αντιφατικά και εκτός δημοκρατικών παραδόσεων.

Εξίσου άλλα συνθήματα είναι ανακριβή κι επικίνδυνα. Ιδέες για οικονομικό προστατευτισμό και επιθέσεις κατά της παγκοσμιοποίησης βαθαίνουν αντί να λύνουν προβλήματα και δεν οδηγούν πουθενά.

Ο αριστερός λαϊκισμός και οι ιδέες της αυταρχικής Δεξιάς, που συχνά συναντώνται, καταβυθίζουν την οικονομία και μεγαλώνουν τη δυστυχία. Οι ανοιχτές αγορές και η παγκοσμιοποίηση αντί να μεγαλώνουν μικραίνουν τις οικονομικές ανισότητες. Ιδίως μεταξύ χωρών και με πεδίο  εφαρμογής ολόκληρο τον κόσμο.

Από τον καιρό που άνοιξαν οι διεθνείς αγορές και η τεχνολογία έφερε τα κράτη και τις οικονομίες τους κοντύτερα, ο κόσμος άλλαξε όψη. Παρά την γκρίνια εναντίον της παγκοσμιοποίησης, οι ελεύθερες αγορές συνέβαλαν ώστε χώρες και άνθρωποι, από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, να βελτιώσουν την οικονομική τους κατάσταση. Μεταξύ των εθνών στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης οι ανισότητες έχουν μειωθεί δραματικά.

Τα εισοδήματα της γιγαντιαίας μεσαίας τάξης σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία έχουν προσεγγίσει, και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν ξεπεράσει, το αντίστοιχο οικονομικό επίπεδο των εισοδημάτων σε χώρες της αναπτυγμένης Δύσης. Αυτό βέβαια οφείλεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός πως εκεί η οικονομική κατάσταση παρουσιάζει στασιμότητα. Που οφείλεται κατά κύριο λόγο στα άλματα της τεχνολογίας και στην κατακλυσμική αύξηση του διεθνούς ανταγωνισμού.

Μέσω πλέον Internet και ψηφιακής τεχνολογίας ανταγωνιστική αγορά είναι ολόκληρος ο κόσμος. Το αποτέλεσμα είναι οι οικονομίες της Ευρώπης και των ΗΠΑ να μην απολαμβάνουν πλέον τα σχετικά άνετα πλεονεκτήματα  του παρελθόντος.

Εξού και η δυσαρέσκεια και η συνακόλουθη δυσπραγία. Επιστροφή όμως στο παρελθόν είναι ανέφικτη. Η τεχνολογία δεν μπορεί να καταργηθεί ούτε και οι πρώην υπανάπτυκτες χώρες να υποχρεωθούν να γυρίσουν στη δυστυχία και τα προβλήματα του παρελθόντος.