Ο επώδυνος και ανεπαρκής συμβιβασμός της Ευρώπης

06:15 22/4/2020 - Πηγή: In.gr

Με την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού να συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, κυρίως στις χώρες του δυτικού κόσμου και πιο έντονα στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητά το τελευταίο διάστημα τις δικές της απαντήσεις, αν όχι την δική της ταυτότητα ώστε να ανταποκριθεί επαρκώς στην τεράστια οικονομική κρίση που έχει ήδη ξεκινήσει.

Οι περισσότεροι αναλυτές πάντα υποστήριζαν ότι η Ευρώπη παρά τις διαφορές και τις διαφορετικές αφετηρίες και επιδιώξεις πολλών κρατών μελών, καταφέρνει πάντα να βρίσκει λύσεις και να προχωρά μπροστά μέσα από αμοιβαίους συμβιβασμούς και υποχωρήσεις.

Μπορεί να φαίνεται λοιπόν ότι εκ του αποτελέσματος ο στόχος επετεύχθη στο πρόσφατο Eurogroup μέσα από μια ισχυρή διαμάχη χώρων βορρά και νότου, όμως αξίζει να αναλύσει κάνεις την ουσία της απόφασης καθώς και την μελλοντική της προοπτική για την Ένωση.

Ξεκινώντας από τα απλά οικονομικά και μαθηματικά, είναι φανερό ότι η ΕΕ φάνηκε φειδωλή για μια ακόμη φορά στο χρηματοδοτικό πακέτο που αποφάσισε για τα κράτη μέλη.

Ενώ οι ΗΠΑ ήδη αποφάσισαν να κινητοποίησουν κονδύλια άνω του 1.5 τρις ευρώ η ΕΕ αρκέστηκε, μετά από αντεγκλήσεις πολλών κρατών σε 540 δις ευρώ.

Μάλιστα είναι εντυπωσιακό ότι ενώ συζητείτο να ενεργοποιηθεί ο ESM ως τον πλέον ισχυρό άξονα χρηματοδότησης αφού είχε ήδη χρησιμοποιηθεί για την στήριξη σε περιβάλλον Μνημονίων , το τελικό ποσό στο οποίο θα έχουν πρόσβαση τα κράτη μέλη θα είναι περίπου 240 δις ευρώ.

Επιπρόσθετα θα υπάρχουν δύο ακόμη πακέτα όπου το ένα των 100 δις θα αποτελέσει στήριξη και επιδότηση της απασχόλησης, ενώ το δεύτερο χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Μπορεί τα παραπάνω ποσά να φαίνονται θετικά, όμως σε σύγκριση με το εύρος της παγκόσμιας κρίσης που είναι σε εξέλιξη, αποτελούν ημίμετρα για μια Ένωση 500 εκατ. καταναλωτών.

Επίσης το κομβικό ζήτημα του ευρωομολόγου λόγω του κορωνοϊού, αγνοήθηκε για μία ακόμη φορά με αποτέλεσμσ να υπάρχουν χώρες όπως η Ιταλία που κινδυνεύουν να εκτροχιαστούν δημοσιονομικά, χωρίς την απαραίτητη ζήτηση, νέες επενδύσεις και φθηνή ρευστότητα.

Τέλος ακόμα και το θέμα πρόσβασης στο πακέτο του ESM, γίνεται μόνο για την αντιμετώπιση των υγειονομικών επιπτώσεων της κρίσης, διαφορετικά η χρηματοδότηση λοιπών δαπανών, θα υπόκειται σε όρους, σαν να πρόκειται για νέο Μνημόνιο την στιγμή που το διεθνές εμπόριο συρρικνώνεται.

Με βάση τα παραπάνω, είναι εμφανές πως η Ευρώπη βρίσκεται ακόμη μακριά από την ιδέα της αμοιβαιοποίησης του χρέους και της πραγματικής πολιτικής ένωσης, μέσα από την αλληλεγγύη σε όρους πραγματικής οικονομίας.

Η ΕΕ έχει άμεση ανάγκη ένα σχέδιο ανασυγκρότησης με κινητοποίηση τόσο των κατάλληλων ταμείων, την έκδοση των απαραίτητων χρεογράφων με εγγύηση του συνόλου των κρατών, αλλά και την εξουσιοδότηση της ΕΚΤ ώστε να αγοράζει επιθετικά κρατικά ομόλογα, ώστε να επαναφέρει σταδιακά την ενεργό ζήτηση προστατεύοντας τον πληθωρισμό και τα διαθέσιμα εισοδήματα.

Εν κατακλείδι, οι συμβιβασμοί μπορεί να είναι διαρκείς αλλά οι λύσεις πρόσκαιρες σε μια Ένωση που οφείλει να αντιληφθεί πριν είναι πολύ αργά,τον πραγματικό της οικονομικό και γεωπολιτικό ρόλο, σε μια παγκόσμια κοινότητα που μεταβάλλεται ριζικά .

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός