Ο Ερντογάν στη μέγγενη Ευρώπης και ΗΠΑ – Το κοίτασμα στην Κύπρο άλλαξε τα δεδομένα

23:11 11/3/2019 - Πηγή: In.gr

Υπό τον ασφυκτικό κλοιό των ΗΠΑ και της Ευρώπης βρίσκεται τον τελευταίο καιρό ο Ταγίπ Ερντογάν και δεν είναι καθόλου άσχετο αυτό με τις εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα.

Όμως, τόσο η Ουάσιγκτον όσο και η Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται ότι η Τουρκία είναι παράγοντας αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή κι ότι ο Ερντογάν διολισθαίνει συνεχώς σε πιο αυταρχικές κινήσεις και σε πιο απειλητικές αναφορές.

Η

άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα» και η δέσμευση του μισού Αιγαίου από τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις ήταν ένα μήνυμα από τον Ερντογάν το οποίο όμως εκλαμβάνεται και αρνητικά από τη Δύση. Η οποία δεν θέλει να αναδείξει την Τουρκία ως «χωροφύλακα» της ευρύτερης περιοχής. Ειδικά τη στιγμή αυτή όπου η Αγκυρα αποφάσισε να μην κάνει πίσω και να αγοράσει τους ρωσικούς πυραύλους S-400 μπαίνοντας στο μάτι της Ουάσιγκτον.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι ΗΠΑ αποφάσισαν να στείλουν τον υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο σε σύναξη στην Ιερουσαλήμ με τη συμμετοχή της Ελλάδας και της Κύπρου. Η ενεργειακή πολιτική στην περιοχή και η ασφάλεια στη Μεσόγειο είναι στην ατζέντα της συνάντησης, κάτι που από μόνο του προκαλεί ταραχή στον Ταγίπ Ερντογάν. Οι προειδοποιήσεις του Σουλτάνου ότι θα πάρουν τους S-400 αλλά και θα τους χρησιμοποιήσουν για να προστατευτούν δεν ηχούν καλά στα αμερικανικά αυτιά, γι’ αυτό και το «πάγωμα» στις σχέσεις Ουάσιγκτον – Αγκυρας.

Το μήνυμα από την ΕΕ

Όμως, ένταση επικρατεί και στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ. Το μήνυμα που στέλνουν οι χώρες – μέλη της Ενωσης είναι ότι η Ευρώπη θα απαντήσει στις προκλήσεις της Αγκυρας προς την Κύπρο σε ό,τι αφορά τα ενεργειακά κοιτάσματα στην κυπριακή ΑΟΖ.

Στο κείμενο συμπερασμάτων των «28» ενόψει του Συμβουλίου Σύνδεσης με την Τουρκία, στις 15 Μαρτίου που δημοσιεύθηκε στον «Φιλελεύθερο» σημειώνονται τα εξής: «Η Ε.Ε. καλεί την Τουρκία να απόσχει από τέτοιες έκνομες ενέργειες, στις οποίες η Ε.Ε. θα απαντήσει κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο».

Πρόκειται για ένα ισχυρό και ξεκάθαρο μήνυμα που στέλνουν οι Ευρωπαίοι και που σίγουρα θα εκτραχύνει τις σχέσεις με την Τουρκία. Και που θα έχει ιδιαίτερα σημασία να δούμε πώς θα το χειριστεί ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος στη συνάντηση που θα έχει με τον Μ. Τσαβούσογλου.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας, αυτός ήταν και ο στόχος του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Χριστοδουλίδη, που επεδίωξε μια ισχυρή αναφορά, η οποία εκλαμβάνεται ως προπομπός για έναρξη συζητήσεων αναφορικά με την επιβολή κυρώσεων. Το γεγονός ότι διασφαλίστηκε αυτή η υπόδειξη προς την Άγκυρα ήταν αποτέλεσμα σκληρής μάχης που έδωσε το κυπριακό ΥΠΕΞ και αυτό επιβεβαιώνεται πως «απαιτήθηκαν τέσσερα προσχέδια μέχρι να συμφωνηθεί το κείμενο και αρκετές εναλλακτικές φόρμουλες, με επίκεντρο το ζήτημα της απάντησης της Ε.Ε. στις εξαγγελθείσες προθέσεις της Τουρκίας να προβεί σε γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ». Σύμφωνα πάντα με το ρεπορτάζ του «Φιλελεύθερου» στο κείμενο αναφέρονται και τα εξής: «Η Ε.Ε. επαναλαμβάνει τη σοβαρή της ανησυχία και καλεί την Τουρκία να απόσχει από κάθε απειλή ή ενέργεια που κατευθύνεται εναντίον ενός κράτους-μέλους ή πηγή τριβών και ενεργειών που προκαλούν ζημιά στις καλές γειτονικές σχέσεις και στην ειρηνική επίλυση διαφορών.

Η Ε.Ε. υπενθυμίζει ότι τον Μάρτιο 2018 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε έντονα τις συνεχιζόμενες έκνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο Πέλαγος και υπενθύμισε την υποχρέωση της Τουρκίας να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τις καλές γειτονικές σχέσεις και να εξομαλύνει τις σχέσεις της με όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η Ε.Ε. τονίζει και πάλι όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών, τα οποία περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα συνομολόγησης διμερών συμφωνιών, την εξερεύνηση και την εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένης της σύμβασης του ΟΗΕ για το δίκαιο της θάλασσας.

Η Ε.Ε. τονίζει επίσης την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας όλων των κρατών-μελών επί των αντίστοιχων χωρικών τους υδάτων και του εναερίου τους χώρου. Η Ε.Ε. προτρέπει την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί την κυριαρχία της Κύπρου επί των χωρικών της υδάτων και εκφράζει μεγάλη ανησυχία για τις πρόσφατες δηλώσεις της Τουρκίας σε σχέση με τις προγραμματισμένες δραστηριότητες γεωτρήσεων εκεί. Η Ε.Ε. καλεί την Τουρκία να απόσχει από τέτοιες έκνομες ενέργειες, στις οποίες η Ε.Ε. θα απαντήσει κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο. Η Ε.Ε. θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις».

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι οι Βρυξέλλες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στα ενεργειακά καθώς και τις έρευνες που πραγματοποιούν πολυεθνικοί κολοσσοί. Και μπορεί να παρέμβει σε περίπτωση που προκύψουν εξελίξεις ιδιαίτερα αρνητικές, όπως π.χ. η δημιουργία κλίματος έντασης που θα επιλέξει η Τουρκία.

Ρήξη με Γερμανία

Και μέσα σε όλα αυτά ήρθε και η ρήξη της Αγκυρας με το Βερολίνο για τους Γερμανούς δημοσιογράφους.

Την θλίψη της εξέφρασε η γερμανική κυβέρνηση για την απόφαση της ‘Αγκυρας να μην ανανεώσει τη διαπίστευση τριών ανταποκριτών γερμανικών ΜΜΕ και να υποχρεώσει, έτσι, δύο από αυτούς να εγκαταλείψουν άμεσα τη χώρα. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ χαρακτήρισε την ενέργεια «ακατανόητη» και τόνισε ότι το θέμα δεν έχει σε καμία περίπτωση κλείσει με την αποχώρησή τους από την Τουρκία. «Οι ανταποκριτές πρέπει να μπορούν να κάνουν στην Τουρκία τη δουλειά τους ελεύθερα και περιμένουμε ότι η τουρκική κυβέρνηση θα βρει άμεσα μια λύση για τους γερμανούς και τους ευρωπαίους ανταποκριτές οι οποίοι αναμένουν ακόμη ενημέρωση σχετικά με το εάν η διαπίστευσή τους ανανεώθηκε ή όχι. Αυτό πρέπει να επιλυθεί άμεσα.

Η ελευθερία του Τύπου και της έκφρασης είναι ύψιστο αγαθό και αυτό σημαίνει ότι κατά βάση οι ελεύθεροι δημοσιογράφοι πρέπει να διευκολύνονται στην εργασία τους», πρόσθεσε ο κ.Ζάιμπερτ και σημείωσε ότι η γερμανική κυβέρνηση βρίσκεται σε στενή επαφή με την τουρκική, καθώς δεν θεωρεί ότι το ζήτημα διευθετήθηκε. «Θα εξακολουθήσουμε να εκπροσωπούμε τα συμφέροντα» των δύο δημοσιογράφων, δήλωσε.

Νωρίτερα ο κ. Ζάιμπερτ είχε δηλώσει ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης της Γερμανίας να παραμείνει σε συνομιλίες με την Τουρκία και να την ωθήσει σε πιο μετριοπαθή γραμμή μπορεί να θεωρηθεί αποτυχημένη. «Η κλιμάκωση σε ό,τι αφορά τα γερμανικά ΜΜΕ έχει φθάσει σε ένα σημείο στο οποίο δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο από το να αντιδράσουμε πιο δυναμικά», τόνισε.

Με αφορμή και το ζήτημα των ξένων δημοσιογράφων, η πρόεδρος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) ‘Ανεγκρετ Κραμπ – Καρενμπάουερ επανήλθε σήμερα στο θέμα της σχέσης της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, σημειώνοντας ότι η ίδια βλέπει «πολύ μικρές πιθανότητες περαιτέρω προσέγγισης της Τουρκίας με την Ε.Ε.».

Λέγαμε πάντα, δήλωσε η αρχηγός του CDU στην ηλεκτρονική έκδοση της Welt, ότι «βλέπουμε μια ειδική εταιρική σχέση» με την Τουρκία, αλλά η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μην διαπιστεύσει ανεξάρτητους δημοσιογράφους απομακρύνει τη χώρα από αυτή την διαδικασία.

Η κυρία Κραμπ – Καρενμπάουερ εξέφρασε μάλιστα την επιφύλαξή της σχετικά με το εάν έχει πραγματικά νόημα να συνεχίζεται μια διαδικασία όταν ο ένας από τους δύο εταίρους δείχνει ότι κάποιες αξίες που για εμάς έχουν ύψιστη σημασία «έχουν για αυτόν πολύ μικρή ή καμία σημασία». «Κανείς δεν είναι πλέον ασφαλής στην Τουρκία», δήλωσε από την πλευρά του ο πρώην αρχηγός των Πρασίνων Τζεμ Έζντεμιρ, προειδοποιώντας όσους σκοπεύουν να επισκεφθούν την χώρα. «Κανείς δεν είναι πλέον ασφαλής εκεί, είτε είναι Γερμανός είτε όχι. Πρόκειται για ένα αυθαίρετο κράτος. Ο Ερντογάν έχει ευθυγραμμίσει τα γερμανικά ΜΜΕ και τώρα είναι προφανώς η σειρά των διεθνών μέσων», δήλωσε ο κ. Έζντεμιρ στην Γερμανική Ραδιοφωνία.