Οι εκκλησιές της Άρτας, Βυζαντίου μνήμες

11:51 15/11/2020 - Πηγή: In.gr

Η Περιφερειακή Ενότητα Άρτας, στο νοτιοανατολικό τμήμα της Ηπείρου, είναι ένας τόπος προικισμένος απλόχερα από τη φύση.

Τα περήφανα Τζουμέρκα, η τεχνητή λίμνη Πουρναρίου, ο Αμβρακικός κόλπος με την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, τα γραφικά ορεινά τοπία, οι κατάφυτες από έλατα, καστανιές και πλατάνια περιοχές, τα ποτάμια, οι καταρράκτες και οι πηγές ενθουσιάζουν πραγματικά όσους επιλέγουν να επισκεφθούν την Άρτα, όλες τις εποχές του χρόνου.

Πέρα, όμως, από τις αναμφισβήτητες φυσικές ομορφιές της και το θρυλικό, περίτεχνο γεφύρι της, η Άρτα παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον ως τουριστικός

προορισμός και για έναν ακόμη λόγο, άγνωστο μάλιστα στους περισσοτέρους: τα εκκλησιαστικά μνημεία της περιοχής είναι, πέραν πάσης αμφιβολίας, ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού κάλλους και μεγάλης αισθητικής αξίας.

Στην πρωτεύουσα, την πόλη της Άρτας, ξεχωρίζουν η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας Παρηγορήτισσας, οκταγωνικός σταυροειδής ναός του τέλους του 13ου αιώνα, αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, η βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Θεοδώρας, πολιούχου, άλλοτε καθολικό μονής που ιδρύθηκε το 13ο αιώνα, και η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Βασιλείου της Γέφυρας, στη θέση «Τοπ Αλτί», σταυροειδής ναός με επιβλητικό τρούλο, χτισμένος πιθανώς γύρω στο 900.

H βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας Παρηγορήτισσας

H βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Θεοδώρας

H βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Βασιλείου της Γέφυρας

Πέριξ της πόλης της Άρτας, κοντά στο χωριό Πλησιοί βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Δημητρίου του Κατσούρη, σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με τρούλο, χτισμένος γύρω στο 10ο αιώνα, στο χωριό Βλαχέρνα η εκκλησία της Παναγίας της Βλαχέρνας, ναός που ιδρύθηκε στα τέλη του 11ου-αρχές του 12ου αιώνα και οφείλει την ονομασία του στην Παναγία των Βλαχερνών της Κωνσταντινούπολης, και κοντά στο χωριό Νεοχωράκι η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας του Μπρυώνη, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, άλλοτε καθολικό σταυροπηγιακής μονής που ιδρύθηκε το 1238.  

Η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Δημητρίου του Κατσούρη

Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας του Μπρυώνη

Στο Βουργαρέλι, το όμορφο ορεινό κεφαλοχώρι που είναι χτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 760, το ενδιαφέρον των επισκεπτών προσελκύουν η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στην πλακόστρωτη πλατεία, και (στο Παλαιοχώρι Βουργαρελίου, 5 χλμ Ν από το Βουργαρέλι) η βυζαντινή «Κόκκινη Εκκλησία», δικιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός του 1281, αφιερωμένος στη Γέννηση της Θεοτόκου.

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου

Η βυζαντινή «Κόκκινη Εκκλησία»

Κοντά στα  Γουριανά (2 χλμ Β), χωριό που βρίσκεται σε απόσταση 15 χλμ ΝΔ από τον Καταρράκτη, βρίσκεται η εκκλησία της Χρυσοσπηλιώτισσας, ναός του 17ου αιώνα, αφιερωμένος στη Γέννηση της Θεοτόκου, άλλοτε καθολικό μονής.

Η εκκλησία της Χρυσοσπηλιώτισσας

Στην Κορωνησία, το γραφικό παραθαλάσσιο χωριό του Αμβρακικού κόλπου, που φημίζεται για τις ψαροταβέρνες του, είναι χτισμένη η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Κορωνησίας (Κορακονησίας), ναός αφιερωμένος στη Γέννηση της Θεοτόκου, που οικοδομήθηκε σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή περί τα τέλη του 10ου αιώνα ως καθολικό μεσοβυζαντινής μονής.

Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Κορωνησίας (Κορακονησίας)

Σε απόσταση 5,5 χλμ Β από τις Πηγές, το όμορφο χωριό που είναι χτισμένο στους πρόποδες του όρους Κοκκινόλακκου, βρίσκεται η ιστορική μονή του Σέλτσου. Το καθολικό, στην κορυφή απόκρημνου βράχου, στη ρίζα του οποίου κυλά ο ποταμός Αχελώος, ιδρύθηκε το 1697 και είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η μονή του Σέλτσου είναι άρρηκτα δεμένη με τη μακρά πολιορκία και την ηρωική έξοδο των Σουλιωτών το 1804.

Η μονή του Σέλτσου

Στην πλατεία της  Ροδαυγής, του γραφικού ορεινού χωριού με τη μαγευτική θέα στα Τζουμέρκα, την Πίνδο, τα Άγραφα και τη λίμνη Πουρναρίου, βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, θολωτή βασιλική με τρούλο, πλακόστρωτη στέγη και περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής

Σε απόσταση 6,5 χλμ ΒΔ από τη Ροδαυγή, στο χωριό Φανερωμένη, είναι χτισμένη η εκκλησία της Αγίας Τριάδας (Φανερωμένης), ιστορημένη με αξιόλογες τοιχογραφίες του 1803.

Τοιχογραφία της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας (Φανερωμένης)

*Στην κεντρική φωτογραφία του άρθρου, η εκκλησία της Παναγίας της Βλαχέρνας, ναός που ιδρύθηκε στα τέλη του 11ου-αρχές του 12ου αιώνα και οφείλει την ονομασία του στην Παναγία των Βλαχερνών της Κωνσταντινούπολης (πηγή: Γιάννης Τούντας).