Οικοδομή: Τι μπορώ να χτίσω και που, όλα με ένα… κλικ

06:01 3/9/2019 - Πηγή: In.gr

«Μπορώ να χτίσω σε περιοχή Natura στην Ανδρο;». «Σε άρτιο οικόπεδο εντός σχεδίου στο Πήλιο επιτρέπεται η δόμηση δύο ανεξάρτητων κατοικιών;». «Αξιοποιείται ακίνητο εκτός σχεδίου που εφάπτεται σε μη χαρακτηρισμένο κοινόχρηστο δρόμο;». Οι ερωτήσεις που δέχονται τα τεχνικά γραφεία ανά τη χώρα είναι πολλές και συχνά πολύπλοκες. Οπως και οι απαντήσεις.

Ελλείψει Δασολογίου και ολοκληρωμένου Κτηματολογίου και με δεδομένη την πολεοδομική πολυνομία και κακονομία, οι μηχανικοί συχνά πρέπει να… αυτοσχεδιάσουν.

Οπως αναφέρουν χαρακτηριστικά

στο «Βήμα», δεν είναι τυχαίο ότι υπάλληλοι σε διαφορετικές Υπηρεσίες Δόμησης συχνά ερμηνεύουν με άλλον τρόπο την ίδια ρύθμιση, ενώ άλλοι επικαλούνται ξεχασμένες διατάξεις μπλοκάροντας έργα ή την πολεοδόμηση μιας περιοχής. Οσο για την αδειοδοτική διαδικασία, λόγω γραφειοκρατίας και άλλων αγκυλώσεων μπορεί να διαρκέσει χρόνια.

Το έλλειμμα ενός απλού και διαφανούς πλαισίου για την οργάνωση του χώρου και την αδειοδότηση επενδύσεων έρχεται να καλύψει μια πρόταση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), το οποίο αποτελεί τον τεχνικό σύμβουλο της πολιτείας και του προέδρου του κ. Γιώργου Στασινού, η οποία υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση και θα περιληφθεί στις ρυθμίσεις του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τις επόμενες ημέρες.

Ολοκληρωμένη λύση

Ειδικότερα, προτείνεται η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης, θεσμικά θωρακισμένης λύσης, η οποία αφορά τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη τη δημόσια διοίκηση. Πρόκειται για τον «ΟΝΕclickLIS» (OneClick Land InformationSystem), ο οποίος θα συγκεντρώνει όλα τα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους και μεγέθους επένδυσης σε κάθε σημείο της χώρας. Δηλαδή θα ενσωματώνει τους όρους και τους περιορισμούς δόμησης, τις χρήσεις γης, τα σχέδια πόλεων, τις ρυμοτομικές και οικοδομικές γραμμές, τα γεωτεμάχια κτηματολογίου, τα δάση και τις δασικές εκτάσεις, τις ζώνες αιγιαλού, παραλίας και λιμένων, τους υγροτόπους, τους αρχαιολογικούς χώρους, τους παραδοσιακούς οικισμούς, τις περιοχές Natura κ.λπ. Οταν μάλιστα ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση της ελληνικής επικράτειας, θα προστεθούν και τα όρια όλων των οικοπέδων.

Εγκυρη και ασφαλής πληροφόρηση

Στόχος είναι να μπορεί κάθε πολίτης ή επενδυτής από το σπίτι ή το γραφείο του με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή του να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλή πληροφορία για το τι επιτρέπεται να χτίσει σε οποιαδήποτε έκταση της χώρας, τι απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις μπορεί να αξιοποιήσει την περιουσία του. Τα στοιχεία που θα προκύπτουν από αυτόν τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη θα έχουν, στο σύνολό τους, δεσμευτικό χαρακτήρα, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια.

Για τη σωστή λειτουργία αυτής της ειδικής πλατφόρμας θα συμπληρωθεί η βάση δεδομένων της πολεοδομικής νομοθεσίας, η οποία σήμερα καλύπτει τη νομοθεσία έως το 2009 και θα ενημερώνεται διαρκώς, ώστε να παρέχεται στους μηχανικούς έγκυρη και γρήγορη πληροφόρηση. Στόχος είναι επίσης η τήρηση του ιστορικού των μεταβολών της νομοθεσίας. Επιπλέον, η βάση δεδομένων θα ενσωματώνει και τη νομοθεσία που δημιουργεί περιορισμούς στη δόμηση και είναι αρμοδιότητα άλλων φορέων, όπως του υπουργείου Πολιτισμού (για τους αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους), του υπουργείου Οικονομικών (για αιγιαλό, παραλία) κ.λπ.

Γ. Στασινός

Τα πρώτα δύο έτη, μετά την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των δεδομένων στη νέα ψηφιακή πλατφόρμα, θα ξεκινήσει πιλοτική εφαρμογή. Οι ειδικοί που ασχολούνται με τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, σε εισήγησή τους προς το υπουργείο Ανάπτυξης, προτείνουν ο χάρτης ΟΝΕclickLIS να δοκιμαστεί σε δήμους όπου οι γεωχωρικές πληροφορίες είναι ικανοποιητικές, αλλά και σε περιοχές με σοβαρά χωροταξικά προβλήματα και πολλά διαφορετικά δεδομένα. Ετσι, στην προτεινόμενη λίστα, για διαφορετικούς λόγους, περιλαμβάνονται ο Δήμος Πατρέων, το Ηράκλειο της Κρήτης, η Καλαμάτα, ένας δήμος της Αττικής (πιθανώς των Μεσογείων), ένας περιαστικός δήμος της Θεσσαλονίκης (πιθανότατα η Καλαμαριά) και η Κοζάνη.

Ως ρεαλιστικό στόχο υλοποίησης αυτής της ψηφιακής πλατφόρμας το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης ορίζει τα δύο έτη. Με άλλα λόγια, εάν ξεκινήσει άμεσα το έργο, το 2020 θα μπορούν πολίτες και επενδυτές να γνωρίζουν τι χτίζεται, πού και υπό ποιες προϋποθέσεις, χωρίς να χρειάζεται να πάνε σε καμία υπηρεσία. Υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα έχουν ολοκληρωθεί η κύρωση των Δασικών Χαρτών και η κτηματογράφηση της χώρας, ένα έργο που έχει ακόμη πολλά εμπόδια να ξεπεράσει.

Σε κάθε περίπτωση, με τα στοιχεία της εφαρμογής θα μπορεί μελλοντικά να εκδίδεται άδεια δόμησης μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος αδειών, το οποίο έχει έτοιμο εδώ και μία διετία το ΤΕΕ αλλά αναμένει την ενεργοποίησή του από την κυβέρνηση. Και εάν όλα αυτά υλοποιηθούν, θα μπορούσε, όπως επισημαίνει ο κ. Στασινός, μέσω του ίδιου συστήματος, ή ενός διασυνδεδεμένου, να εκδίδεται και κάθε άλλη άδεια (εγκατάστασης, λειτουργίας κ.λπ.), ώστε να μηδενιστούν πρακτικά η γραφειοκρατία και η ταλαιπωρία για την προετοιμασία, έναρξη και λειτουργία κάθε είδους επένδυσης.

Χρονοβόρες άδειες

Σήμερα ο εκτιμώμενος χρόνος για το πλήθος των εγκρίσεων οι οποίες απαιτούνται για την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας κυμαίνεται από 5 έως και 30 μήνες. Οπως καταγγέλλει ο ίδιος, «συχνά καταγράφονται σοβαρές καθυστερήσεις λόγω των αλληλοαναιρούμενων αποφάσεων μεταξύ συναρμοδίων υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα όταν απορρίπτει η αρχαιολογική υπηρεσία μια αρχιτεκτονική μελέτη, την οποία όμως έχει προηγουμένως εγκρίνει το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, και αυτό διαδοχικά επαναλαμβάνεται κατά τρόπο που ο ενδιαφερόμενος πολίτης και ο μηχανικός γίνονται μπαλάκι μεταξύ των υπηρεσιών». Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Στασινό, ο χρόνος ο οποίος απαιτείται σήμερα για μια αδειοδότηση είναι σημαντικότερος για τον επενδυτή ακόμη και από τη φορολόγηση. Και αυτό διότι, όπως λέει χαρακτηριστικά, τη φορολογία μπορεί να την υπολογίσει, η αδειοδοτική διαδικασία όμως αποτελεί τον «άγνωστο Χ» που κανένας πολίτης και επενδυτής, με κανέναν μαθηματικό τρόπο και αλγόριθμο, δεν μπορεί να ανακαλύψει.