Πύργος Τήνου: Το μάρμαρο και η σμίλη

11:15 18/6/2019 - Πηγή: In.gr

Μαρμαρόστρωτοι δρόμοι, τέμπλα και άμβωνες στις εκκλησίες, θυρώματα και υπέρθυρα, κρήνες και επιτύμβια μνημεία, που έφτιαξαν με μεράκι και αξεπέραστη τεχνική ντόπιοι μαρμαρογλύπτες, στολίζουν κάθε γωνιά του Πύργου, ενός από τα ωραιότερα χωριά της Τήνου.

Ο οικισμός, ο οποίος οφείλει την ονομασία του σε ένα βενετσιάνικο πύργο που αναφέρεται σε έγγραφα του 16ου αιώνα, γνώρισε οικονομική και καλλιτεχνική ακμή κατά το 18ο, το 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα χάρη στη ναυτιλία, το εμπόριο και, κυρίως, την αξιοποίηση των μαρμάρων

της περιοχής.

Από τη σμίλη και το χρωστήρα των ξακουστών καλλιτεχνών του Πύργου (ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Δημήτριος Φιλιππότης, ο Γιαννούλης Xαλεπάς και ο Nικηφόρος Λύτρας) προήλθαν έργα υψηλής αισθητικής και καλλιτεχνικής αξίας.

Την προσοχή των επισκεπτών του Πύργου προσελκύουν η πλατεία με το υπεραιωνόβιο πλατάνι και την εντυπωσιακή βρύση του 1778, η οικία του σπουδαίου γλύπτη της νεότερης Ελλάδας Γιαννούλη Χαλεπά (1851-1938), το Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών, οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Δημητρίου με την πλούσια μαρμάρινη διακόσμηση, καθώς και η μαρμάρινη στάση λεωφορείου, στην είσοδο του χωριού.

Στον Πύργο λειτουργεί Σχολή Kαλών Tεχνών για όσους επιθυμούν να μυηθούν στην καλλιτεχνική μαρμαροτεχνία και να συνεχίσουν τη θαυμαστή καλλιτεχνική παράδοση της περιοχής.

Συνυφασμένο με την τοπική κοινωνία, την ιστορία και τον πολιτισμό της, είναι το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, που λειτουργεί με τη φροντίδα του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και αποσκοπεί στη διάσωση και την προβολή της τέχνης του μαρμάρου.

Το Μουσείο παρουσιάζει με ολοκληρωμένο τρόπο την τεχνολογική διαδρομή του μαρμάρου, τα στάδια της μεταμόρφωσης του σκληρού κρυσταλλικού πετρώματος σε έργο τέχνης. Παράλληλα, αναδεικνύει το κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύχθηκαν τα τοπικά εργαστήρια.

Εκτίθενται ποικίλα έργα σε μάρμαρο (κοσμικά, εκκλησιαστικά, επιτύμβια και καθημερινής χρήσης), πήλινα προπλάσματα και γύψινα αντίγραφα, εργαλεία λατόμησης και μαρμαροτεχνίας, μηχανολογικός εξοπλισμός, αρχειακό υλικό, σχέδια παλαιών μαρμαρογλυπτών.

Τα εκθέματα πλαισιώνονται από αναπαραστάσεις λατομείου και εργαστηρίου μαρμαροτεχνίας, ενώ το οπτικοακουστικό υλικό της έκθεσης αναβιώνει τις παραδοσιακές μεθόδους εργασίας του λατόμου και του μαρμαρογλύπτη.

Πλούσιο εποπτικό υλικό και πρωτότυπα αντικείμενα καθιστούν δυνατή την ανάδειξη της κοινωνικής και οικονομικής διάστασης της μαρμαροτεχνίας, των προϊόντων της, της ιστορικής διαδρομής της μαρμαρογλυπτικής στην Τήνο, καθώς και της συμβολής των τηνιακών μαρμαράδων στην οικοδόμηση της Αθήνας και άλλων πόλεων κατά το 19ο αιώνα.

Η προβολή εκπαιδευτικών ταινιών αναφορικά με τη μαρμαρογλυπτική, τα εκπαιδευτικά προγράμματα με παιχνίδια και δραστηριότητες, καθώς και οι επιδείξεις επεξεργασίας μαρμάρου από ντόπιους τεχνίτες, δίνουν στους πολυπληθείς επισκέπτες του Μουσείου Μαρμαροτεχνίας μιαν ολοκληρωμένη εικόνα για τη διαδικασία που μεσολαβεί ανάμεσα στην πρώτη ύλη και το ολοκληρωμένο έργο.