Τι σημαίνει για την Τουρκία η «κατάρριψη» των F-35 – Ερχονται νέες κυρώσεις κατά Ερντογάν

15:15 18/7/2019 - Πηγή: In.gr

Μετά το πρώτο χτύπημα της αμερικανικής διπλωματίας στον Ταγίπ Ερντογάν, με ην ακύρωση του προγράμματος κατασκευής των αεροσκαφών F-35, με συμμετοχή και της Τουρκίας, όλοι περιμένουν πλέον τις επόμενες κινήσεις Τραμπ.

Ο αμερικανός πρόεδρος μπορεί να προέβη στις ανακοινώσεις κατά του φίλου του Ερντογάν με βαριά καρδιά, ωστόσο, στην Ουάσιγκτον είναι πεπεισμένοι πλέον ότι η άλλοτε σημαντική σύμμαχος διέβη τον Ρουβίκωνα.

Η «χαλαρή» αντίδραση της Αγκυρας στην ανακοίνωση

Τραμπ δείχνει ότι η τουρκική διπλωματία δεν θέλει να τραβήξει κι άλλο το σκοινί καθώς το επόμενο βήμα θα μπορούσε να είναι οι κυρώσεις κατά της Τουρκίας.

Και από τις δύο πλευρές γίνεται μια προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι, όμως, η ουσία είναι πως υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.

Να θυμίσουμε ότι η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου έλεγε:

«Δυστυχώς, η απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-400 καθιστά αδύνατη τη συνεχιζόμενη ανάμιξή της με τα μαχητικά F-35.

Το F-35 δεν μπορεί να συνυπάρχει με μια ρωσική πλατφόρμα συλλογής πληροφοριών που θα χρησιμοποιηθεί για να μάθει για τις προηγμένες δυνατότητές του. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεργάζονταν ενεργά με την Τουρκία για την παροχή λύσεων εναέριας άμυνας για να καλύψουν τις νόμιμες ανάγκες της αεροπορικής άμυνας και αυτή η κυβέρνηση έχει κάνει πολλές προσφορές για να μετακινήσει την Τουρκία στο μπροστινό μέρος της γραμμής για να λάβει το σύστημα αεράμυνας PATRIOT.

Η Τουρκία είναι ένας μακροχρόνιος και αξιόπιστος εταίρος και σύμμαχος του ΝΑΤΟ για πάνω από 65 χρόνια, αλλά η αποδοχή του S-400 υπονομεύει τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν όλοι οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ για να απομακρυνθούν από τα ρωσικά συστήματα. Αυτό θα έχει επιζήμιες επιπτώσεις στην τουρκική διαλειτουργικότητα με τη Συμμαχία.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να εκτιμούν τις στρατηγικές μας σχέσεις με την Τουρκία. Ως συμμάχους του ΝΑΤΟ, η σχέση μας είναι πολυεπίπεδη και δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά στα F-35. Η στρατιωτική σχέση μας είναι ισχυρή και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε εκτενώς με την Τουρκία, έχοντας επίγνωση των περιορισμών που οφείλονται στην παρουσία του συστήματος S-400 στην Τουρκία».

Οι χαμηλοί τόνοι δεν δείχνουν ασφαλώς τι ακριβώς μπορεί να σημαίνει αυτή η απόφαση.

Οι επιπτώσεις

Η ζημιά για την τουρκική αμυντική βιομηχανία εκτιμάται ότι θα είναι μεγάλη, θα κοστίσει πολλά δισεκατομμύρια ευρώ. Χιλιάδες θέσεις εργασίας βρίσκονται στον αέρα και τα τουρκικά εργοστάσια θα χάσουν μια πολυετή, με πολλαπλά οφέλη, συνεργασία και συμμετοχή σε ένα τόσο μεγάλο πρόγραμμα.

H αναπληρώτρια υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, αρμόδια για θέματα προμηθειών, Eλεν Λορντ, διαβεβαίωσε ότι η Ουάσιγκτον θα μπορέσει να καλύψει τα κενά που θα δημιουργήσει ο «αποκλεισμός» της Αγκυρας από το πρόγραμμα και δεν θα υπάρξουν προβλήματα στις παραδόσεις των F-35 στα κράτη που έχουν ήδη κάνει παραγγελίες.

«Προχωράμε σε έναν πολύ συντεταγμένο τερματισμό» της τουρκικής συμμετοχής στο πρόγραμμα κατασκευής των F-35, ο οποίος θα έχει ολοκληρωθεί «τον Μάρτιο του 2020» είπε η Λορντ.

Τόνισε πως η Τουρκία θα χάσει περισσότερα από 9 δισεκατομμύρια δολάρια που αναλογούν στο κομμάτι συμπαραγωγής που της είχε ανατεθεί σε βάθος χρόνου, συν θέσεις εργασίας και οικονομικές ευκαιρίες για την αμυντική βιομηχανία της. Τα τουρκικά εργοστάσια είχαν ήδη λάβει παραγγελίες αξίας περίπου $1 δισεκατομμυρίου.

Όμως, αυτό που περιμένουν πλέον όλοι είναι αν θα υπάρξει συνέχεια με ακόμη χειρότερες κυρώσεις. Οι Αμερικανοί έχουν υποστεί μια ταπεινωτική ήττα, έχουν δεχθεί ισχυρό πλήγμα από τον Ερντογάν ο οποίος επέλεξε τη Ρωσία.

Στην Ουάσιγκτον αυτό που λένε είναι ότι η κυβέρνηση Τραμπ οφείλει να απαντήσει με σθένος απέναντι σ’ αυτήν την προσβολή.

Όπως λέει χαρακτηριστικά το hellasjournal: «Ο κ. Τραμπ έχει ενώπιον του τρία πακέτα κυρώσεων, όπως τα κατέθεσε στο γραφείο του ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ. Πρέπει να επιλέξει το πρώτο, που είναι και το πλέον ισχυρό, διότι διαφορετικά είναι σαν να λέει στους υπόλοιπους πιστούς συμμάχους της Αμερικής ότι μπορούν και αυτοί να καταφύγουν στη Ρωσία και δεν θα τους πειράξει κανείς. Παίζεται η αξιοπιστία της υπερδύναμης ως ηγέτιδας χώρας του Δυτικού Κόσμου. Είναι υποχρεωμένος ο κ. Τραμπ να λάβει τη μεγάλη απόφαση.

Αλλιώς η σύγκρουση του με το Κογκρέσο, θα είναι καταλυτική ακόμα και για την Προεδρία του. Στη Γερουσία έχουν βρεθεί οι ψήφοι για να ηττηθεί τυχόν βέτο του. Και στη Βουλή τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα…»

Τορπίλη από ΜενέντεζΟπως μετέδωσε το hellasjournal, ο γερουσιαστής Μεντέντεζ στη συνάντησή του με τον Νίκο Δένδια επιτέθηκε στην Αγκυρα.Οπως είπε: «Η Τουρκία παραβιάζει τον ελληνικό εναέριο χώρο και διεξάγει παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Σε ερώτηση για την πρόσφατη τοποθέτηση του πρόεδρου Ερντογάν, οποίος τον είχε χαρακτηρίσει ως εχθρό της Τουρκίας, ο γερουσιαστής Μενέντεζ απάντησε ότι ως θέση αρχής θεωρεί ότι διακρίνεται από αυτούς που αντιτίθενται στα σχέδια του.Όπως μάλιστα εξήγησε, αυτό που επιζητεί είναι η ειρήνη και η ευημερία για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.«Αλλά όταν η Τουρκία παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα του δικού της λαού, όταν η Τουρκία δημιουργεί προβλήματα στον Οικουμενικό Πατριάρχη και όταν η Τουρκία διεξάγει παράνομες γεωτρήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου και όταν συνεχίζει να παραβιάζει τον ελληνικό εναέριο χώρο και τελικά κάνει το πιο αδιανόητο πράγμα με την αγορά αλλά και την παραλαβή του S-400, τότε τα πράγματα είναι περισσότερο από απλώς χλωμά.Και δεν έχει ενεργήσει ως σύμμαχος του ΝΑΤΟ, αλλά αντίθετα από ό,τι πρεσβεύει το ΝΑΤΟ. Και έτσι υπάρχουν συνέπειες γι ‘αυτό. Και αν ο πρόεδρος Ερντογάν σκέφτεται ότι οι συνέπειες γι ‘αυτό με κάνουν αντίπαλο του κράτος, τότε ας έτσι είναι. Είμαι στην ευχάριστη θέση να αποδεχθώ αυτόν το όνομα».

Από την πλευρά του, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών δήλωσε τα εξής: Είχα την ευκαιρία να συναντηθώ με τον γερουσιαστή Μενέντεζ και να του εκφράσω τις ευχαριστίες, την ευαρέσκεια, του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και της ελληνικής κυβέρνησης για την γνωστή νομοθετική του πρωτοβουλία. Επίσης, να συζητήσουμε και για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις αλλά και τα ζητήματα που δημιουργεί η τουρκική προκλητικότητα τόσο έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και γενικά στην ανατολική Μεσόγειο.

Κάλυψη από ΝΑΤΟ

Μιλώντας στο ετήσιο φόρουμ ασφάλειας του Ινστιτούτου Aspen στο Κολοράντο, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλενμπεργκ ουσιαστικά έριξε γέφυρες προς την Τουρκία, παρά την πρόκληση με τους ρωσικούς πυραύλους.

Αν και δήλωσε ότι ανησυχεί για τον αποκλεισμό της Τουρκίας, στη συνέχεια αναφέρθηκε στις αμέτρητες συνεισφορές της χώρας στο ΝΑΤΟ.

«Ανησυχώ για τις συνέπειες της τουρκικής απόφασης, διότι σημαίνει ότι η Τουρκία δεν θα συμμετέχει στο πρόγραμμα F-35», δήλωσε προσθέτοντας «Δεν είναι καλό, δυστυχώς για όλους μας», πρόσθεσε.

Η Άγκυρα κάλεσε την Ουάσιγκτον να διορθώσει την απόφασή της, η οποία δήλωσε ότι θα βλάψει ανεπανόρθωτα τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.

«Η συμβολή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ είναι πολύ πιο βαθιά και πολύ ευρύτερη από τα F-35. Αυτό είναι σημαντικό», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ, προσθέτοντας ότι ο διεθνής συνασπισμός στη Συρία μπόρεσε να νικήσει το Ντάες «λόγω της συμβολής της Τουρκίας».

«Χρησιμοποιήσαμε τις βάσεις και  τις υποδομές τους και η Τουρκία διαδραμάτισε βασικό ρόλο σε αυτόν τον αγώνα». ανέφερε, προσθέτοντας ότι τα τουρκικά στρατεύματα συμβάλλουν σε διαφορετικές αποστολές και επιχειρήσεις, αναφέροντας το Κοσσυφοπέδιο και το Αφγανιστάν.

Είπε επίσης ότι κανένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ δεν έχει εγείρει τον αποκλεισμό της Τουρκίας  από το ΝΑΤΟ επειδή «όλοι βλέπουμε ότι είμαστε εξαρτημένοι ο ένας από τον άλλο».

Ο Στόλενμπεργκ επανέλαβε ότι το S-400 δεν θα μπορούσε να γίνει μέρος της κοινής πυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ, αλλά η Τουρκία διαθέτει αεροσκάφη και ραντάρ που θα παραμείνουν μέρος του συστήματος.

«Το S-400 δεν είναι δυνατό να ενσωματωθεί στο ολοκληρωμένο σύστημα αεράμυνας και πυραύλων του ΝΑΤΟ, το οποίο είναι για την ανταλλαγή εικόνων ραντάρ, για την κοινή αεροπορική  επιτήρηση, η οποία αφορά κοινές δυνατότητες και η Τουρκία δεν το ζήτησε», δήλωσε.

«Η ευθύνη μου είναι εν μέρει να προσπαθήσω να βοηθήσω στην επίλυση του προβλήματος. Αλλά όσο δεν λύνεται το θέμα, πρέπει να ελαχιστοποιήσουμε τις αρνητικές συνέπειες», πρόσθεσε.

«Ο ρόλος της Τουρκίας είναι πολύ ευρύτερος από τα F-35 ή τα S-400», σημείωσε και προειδοποίησε παράλληλα για τον κίνδυνο ενός κόσμου γεμάτο με ρωσικούς πυραύλους.