Άλλη μια φορά περί βίας

11:50 14/9/2013 - Πηγή: Athina984

του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη

Μετά το τέλος των παρά θιν αλός διακοπών της διχασμένης ελληνικής κοινωνίας, η καθημερινότητα επανέρχεται στους συνήθεις της ρυθμούς και οι παλιές καλές συνήθειες ξαναβρίσκουν πρόσφορο και γόνιμο έδαφος για να αναπτυχθούν περαιτέρω.
Δεν πρόλαβε να μπει το φθινόπωρο και η ειδησεογραφία γέμισε με μονόστηλα (γιατί άραγε;) για ξυλοδαρμούς μη αρεστών σε κάποιους, για τις αυτονομημένες περιοχές γκέτο στο κέντρο ή την περιφέρεια της πρωτεύουσας και των μεγάλων πόλεων.

Ένα κύμα πολιτικής βίας αγκαλιάζει σιγά - σιγά τη χώρα. Η ιδιομορφία όμως αυτής

της πολιτικής βίας είναι ο μακρόχρονος συγχρωτισμός της με την ποινική βία. Έτσι έχουμε ληστείες τραπεζών από άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως «αντιεξουσιαστές», από κοινού με άτομα του κοινού ποινικού δικαίου. Την ίδια στιγμή, στην άλλη άκρη του πολιτικού φάσματος, πολιτικό κόμμα μετέρχεται μεθόδων μπράβων της νύχτας, οι οποίοι, άλλωστε, και αποτελούν το σκληρό πυρήνα των στελεχών του.

Πέρα από τη φυσική βία που ασκείται από τους θιασώτες ενός νέου εμφυλίου πολέμου, οι οποίοι ανήκουν (συμπτωματικά;) στα δύο άκρα του πολιτικού συστήματος, υπάρχει και μια άλλη μορφή βίας, η οποία εκδηλώνεται με το δημόσιο λόγο προβεβλημένων πολιτικών, καλλιτεχνών κλπ ή και απλών πολιτών, μέσα από τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης ή άλλων μέσων του διαδικτύου.

Μπορεί το φαινόμενο να μην είχε ποτέ αυτή την ένταση, δεν ήταν όμως άγνωστο στην ελληνική κοινωνία της τρίτης ελληνικής δημοκρατίας, γνωστής και ως κοινωνίας ης μεταπολίτευσης. Επί σαράντα, σχεδόν, χρόνια, αργά και σταθερά η ελληνική κοινωνία εθιζόταν στη βία είτε αυτή προέρχονταν από μειοψηφίες που ετσιθελικά ανέλαβαν το ρόλο του δικαστή, του εισαγγελέα και του δημίου, είτε από επιφανή πολιτικά στελέχη, ο δημόσιος λόγος των οποίων ήταν και παραμένει εμπρηστικός, εμφυλιοπολεμικός και μισαλλόδοξος προς οποιαδήποτε άλλη γνώμη. Στη ρητορική αυτή παρασύρονται και ορισμένοι του λεγόμενου πνευματικού χώρου, οι οποίοι ονειρεύονται σφαγές και εμφυλίους, προκειμένου από τις στάχτες και τα αποκαΐδια να ξεπροβάλουν αυτοί ως πνευματικοί ταγοί της νέας εποχής.

Η αύξηση των κρουσμάτων βίας, δεν είναι προμήνυμα εξέγερσης ή εμφυλίου πολέμου, όπως φαντασιώνουν διάφοροι. Είναι σύμπτωμα βαθιάς σήψης της κοινωνίας, η οποία αδυνατεί να συζητήσει και να βρει τρόπους και δρόμους για να βγει από το ιστορικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει. Ταυτόχρονα είναι απόδειξη της βασιλείας της μετριότητας σε επίπεδο πολιτικών στελεχών, πολιτικών ηγετών, αλλά και διανοουμένων (είτε είναι οργανικοί, όπως αρέσκεται το ένα άκρο να αποκαλεί όσους δε συμφωνούν με τις κομματικές τους ντιρεκτίβες, είτε είναι εξεγερμένοι, όπως αρέσκονται να αυτοαποκαλούνται οι ίδιοι αναζητώντας μια θέση κάτω από τον ήλιο της επόμενης ημέρας).

Η κρίση αποκάλυψε με όλη της τη μεγαλοπρέπεια, μια υπόγεια τάση στα σπλάχνα της ελληνικής κοινωνίας: το φετιχισμό της βίας ως τρόπο επίλυσης των ατομικών και κοινωνικών προβλημάτων, πράγμα που αποδεικνύει το πόσο ισχυρές είναι οι προνεωτερικές παραδόσεις σε μια κοινωνία που μέχρι πριν λίγο καιρό, λάτρευε την Ευρώπη (ελέω επιδοτήσεων) και επαίρονταν για τον τίτλο «λίκνο του πολιτισμού». Είναι προφανές ότι αυτή η φετιχιστική και θρησκόληπτη λατρεία της βίας, η οποία καλλιεργείται και από μια μερίδα της ελληνικής διανόησης, αντανακλά απωθημένα και ψυχολογικά σύνδρομα ανεπάρκειας ως προς τη διατύπωση του προβλήματος και την αναζήτηση της λύσης του μέσω άλλων μορφών κοινωνικής συνύπαρξης, πλην της βίας και του δικαίου του ισχυρότερου.

Σε μια εποχή όπου χρειάζεται η ψυχραιμία και νηφαλιότητα στη σκέψη και το δημόσιο λόγο, ιδίως των διανοουμένων, ανθίζουν το γνωστό κίνημα του «Ψόφα» απόδειξη της εθνικής δυσανεξίας και της πολιτισμικής καθυστέρησης μιας χώρας που πέρασε τα τελευταία 40 χρόνια υποκρινόμενη πως είναι κάτι άλλο από αυτό που είναι στην πραγματικότητα: μια τριτοκοσμική, βαλκανική επαρχία της πρώην Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Είτε έτσι, είτε αλλιώς, όλοι όσοι μετέρχονται βίαιων πρακτικών (ακόμη και εκείνοι που απλά τις επικαλούνται ως καθαρτήριο) είναι αυτοί που καταστρέφουν όχι μόνο ό,τι απέμεινε σε τούτο το τόπο, αλλά αποτελούν και τροχοπέδη για κάθε νέα προσπάθεια δημιουργίας. Στην ιστορία θα μείνουν όχι ως οι πλαστουργοί της νέας εποχής, μα τα αιμοδιψή απομεινάρια μιας εποχής που έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί και είναι καταδικασμένη στη συνείδηση της κοινωνίας και των ανθρώπων.