ΑΠΘ: Επίτιμοι διδάκτορες οι αδελφοί Ταβιάνι

20:45 6/5/2015 - Πηγή: Athina984

"Εκ του σύνεγγυς στην ελληνική γη" βρέθηκαν απόψε οι κινηματογραφιστές αδελφοί Βιτόριο και Πάολο Ταβιάνι για την αναγόρευση τους σε επίτιμους διδάκτορες του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ.

Υπό τον κίνδυνο της ματαίωσης της εκδήλωσης αλλαγής χώρου ή αναβολής (καθώς το κτίριο Διοίκησης του ΑΠΘ - όπου βρίσκεται και η Αίθουσα Τελετών είχε καταληφθεί από νωρίς το πρωί από νεαρούς φοιτητές

οι οποίοι τελικά "επέτρεψαν" την εκδήλωση παρότι ο χώρος παρέμενε κατειλημμένος), οι τελευταίοι ίσως Ιταλοί auteurs (ηλικίας 86 και 84 ετών αντίστοιχα που "καταθέτουν" ταινίες τους για την "περιπέτεια της ανθρώπινης ύπαρξης" επί 70 και πλέον χρόνια) προσήλθαν ήρεμοι στην αίθουσα για να τιμηθούν. Κι αυτοί ως "αντίδωρο" στην τιμή και τον "έπαινο" (για την "προσφορά τους στις τέχνες, στα γράμματα και στον πολιτισμό και γιατί συνδύασαν με επιτυχία την τέχνη του κινηματογράφου με την παγκόσμια γραμματεία και, ιδιαίτερα, με την ιταλική και την αρχαία ελληνική λογοτεχνία") εκφώνησαν τον δικό τους απόλυτα κινηματογραφικό λόγο, με τον τίτλο "Εκ του σύνεγγυς στην ελληνική γη". Ο οποίος... δεν ήταν "ούτε lectio ούτε magistralis" όπως είπαν, "αλλά, μια μαρτυρία απευθείας μέσα από το εργαστήρι μας, με ό,τι πιο προσωπικό μπορούμε να σας προσφέρουμε. Κι αυτό γιατί - το ομολογούμε - μια τέτοια πρόσκληση ήταν κάτι που περιμέναμε: κοιτάζοντας μέσα στο πηγάδι του παρελθόντος, αισθανόμασταν ανέκαθεν εγγύτερα στον ελληνικό πολιτισμό παρά στο ρωμαϊκό".

Με μια ομιλία -απόλυτη ρετροσπεκτίβα του θρυλικού έργου τους, οι δυο κινηματογραφιστές με "όχημα" το "μαύρο κοράκι" (το σύμβολο της ταινίας τους "Χάος") ταξίδεψαν σε σκηνές και τοπία και λόγους απ' το σύνολο των ταινιών τους που έχουν ιδεολογικές αλλά και ιστορικές αναφορές στην ελληνική γραμματεία, τα ελληνικά τοπία, τους μύθους και τις έννοιες που "πλήττουν" και "τρέφουν" την ανθρώπινη περιπέτεια.

..."Τώρα υπάρχει σιωπή στην αρχή της δεκαετίας του ογδόντα - κι όμως πέρασαν κάτι παραπάνω από δέκα χρόνια από το κόκκινο εξηνταοχτώ. Είμαστε στο τέλος του αιώνα και μας είναι δύσκολο να δεχτούμε τη σιωπή μιας κοινωνίας στάσιμης, τη δυσωδία ενός τέλματος, η οποία ανέκαθεν στη χώρα μας αλλά και στη χώρα σας, αναδύεται από τον έρποντα φασισμό. Οι νέοι άνθρωποι - τους βλέπουμε, τους γνωρίζουμε - μοιάζουν να αιωρούνται σε μια αναμονή, χωρίς να μπορούν να της δώσουν νόημα" τόνιζαν χαρακτηριστικά στην "στάση" του λόγου και των αναφορών τους στις ταινίες "Κάτω απ τον αστερισμό του Σκορπιού", για να ακολουθήσει "Η νύχτα του Σαν Λορέντζο" (με αναφορές στην Ομηρική "Ιλιάδα" και τον Θουκυδίδη).

..."Τότε - ο πόλεμος είχε μόλις τελειώσει - η κραυγή μιας πραγματικότητας που ήθελε κάποιον να την αφηγηθεί, περισυλλέχτηκε από ανθρώπους όπως ο Ροσελίνι, που ήξεραν να το μεταδώσουν στον κόσμο, μέσω της πιο άμεσης γλώσσας τους, του κινηματογράφου. Αυτός ήταν ο νεορεαλισμός και εμείς οι δύο γεννηθήκαμε από εκεί.

Αλλά με την πάροδο των δεκαετιών το έπος μπερδεύεται με το παραμύθι, ο θρύλος με το επικό ποίημα, η οικογενειακή ανάμνηση με το μύθο" τόνισε ο ομιλητής (χώρισαν με απόλυτη ισομέρεια το κείμενο της ομιλίας την οποία ξεκίνησε ο Πάολο και ολοκλήρωσε παραστατικά ο πρεσβύτερος Βιτόριο) για να καταλήξει...

"Εμείς οι δύο είμαστε σήμερα εδώ, ανάμεσά σας, και επειδή αντιλαμβανόμασταν στο είναι μας αυτό το είδος αδελφότητας. Ίσως ο όρος δεν είναι ακριβής. Ίσως πρόκειται απλούστερα για την επιβεβαίωση της κληρονομιάς που κάθε φορά, μέσα από το χρόνο μεταβιβάζεται από τη μια γενιά στην άλλη, από τον ένα λαό στον άλλο. Που δεν θα πρέπει να συσσωρευτεί αλλά να γίνει ένα έδαφος απ' όπου θα αναδυθούν άλλα πεπρωμένα, άλλα πρόσωπα, άλλοι ορίζοντες".

Οι τιμώμενοι έκλεισαν την ομιλία τους - με τη "λεκτική προβολή" μιας σκηνής απ τη "Νύχτα του Σαν Λορέντζο" (είναι η 10η Αυγούστου που οι Ιταλοί τιμούν ως τη "Νύχτα με τα πεφταστέρια").

..."Είναι η νύχτα της επίκλησης στα πεφταστέρια. Σε ένα από τα Αιόλια νησιά οι δύο οικογένειές μας, με τους μεγάλους και τα παιδιά ακόμη μικρά, είναι ξαπλωμένες στη γη, κάτω από μία και μοναδική μεγάλη κουβέρτα, με τα μάτια στραμμένα στον ουρανό, καθένας έτοιμος να εκφράσει τη δική του κρυφή επιθυμία. Ένα αστέρι ανάβει και διασχίζει τον ουρανό...

"Όπως φαίνεται το αστέρι εκείνη τη νύχτα άκουσε το παιδί μας. Και ίσως το άκουσε - μας αρέσει να το πιστεύουμε - και ο ναυσιπλόος που κάθε νύχτα διασχίζει τα Αιόλια νησιά και περνά μπροστά από το δικό μας. Είναι ο Οδυσσέας που αναζητά την Ιθάκη του"...

Τον έπαινο στους τιμώμενους αδελφούς Ταβιάνι εκφώνησε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος Ευδοκία Μελεζιάδου ενώ την τιμητική πλακέτα επέδωσε ο πρύτανης του ΑΠΘ Περικλής Μήτκας.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ- ΜΠΕ