Γράμμα από τη Ρωσία (VI)

του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη

Οι σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση ήταν και παραμένουν πάντα δύσκολες. Η κάθε πλευρά, έχει εδραιωμένα στερεότυπα ως προς την άλλη, πράγμα που πολλές φορές δυσκολεύει την μεταξύ τους επικοινωνία και αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο στην κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων τους.


Η Δύση δυσκολεύεται να αποδεχτεί τη Ρωσία ως ισότιμο συνομιλητή, θεωρώντας πως δεν ανήκει στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια, η δε Ρωσία από την πλευρά της

θεωρεί πως η Δύση δεν μπορεί να αποτελεί το παράδειγμα της προόδου λόγω της ηθικής, κυρίως, παρακμής της. Και στις δύο πλευρές υπάρχουν φανατικοί που επιδιώκουν την ρήξη και την απομόνωση, κρύβοντας επιμελώς, πίσω από τα συνθήματα τους, ιδιοτελή συμφέροντα και πολιτικές σκοπιμότητες.

Οι μακραίωνες όμως σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση, και κυρίως με την Ευρώπη, είναι κάτι δεν πέρασε χωρίς να αφήσει βαθιά και σοβαρά ίχνη στους δύο αυτούς μεγάλους πολιτισμικούς οργανισμούς που είναι "καταδικασμένοι" να υπάρχουν και να γειτονεύουν σε έναν ενιαίο γεωγραφικό χώρο που ξεκινάει από το Γιβραλτάρ και φτάνει μέχρι την οροσειρά των Ουραλίων.

Το ευτύχημα είναι ότι και στις δύο πλευρές υπήρχαν και υπάρχουν άνθρωποι που επιδιώκουν τη συνεννόηση και την επικοινωνία, βασισμένη στην πανανθρώπινη αξία της ανεκτικότητας. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν και ο ποιητής Μαξιμιλιάν Βολόσιν, - άγνωστος προς το παρόν στην Ελλάδα, ο οποίος πριν από 100 περίπου χρόνια, στο Κοκτεμπέλ της Κριμαίας, της γης του Βασιλείου του Κιμμερίου Βοσπόρου και της Ταυρίδας, εγκαινίασε το "Σπίτι του ποιητή", στο οποίο έβρισκαν φιλοξενία και θαλπωρή εκατοντάδες εκπρόσωποι της ρωσικής διανόησης, κυρίως τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, την περίοδο της Αναγέννησης των ρωσικών γραμμάτων που τόσο βίαια διακόπηκε λόγω των τραγικών γεγονότων του 1917.

Σήμερα, χάρη στην επιμονή, την αυτοθυσία, το ζήλο αλλά, κυρίως, την αγάπη των λιγοστών εργαζομένων σε αυτό το "Σπίτι" στο Κοκτεμπέλ, αναβιώνουν οι παραδόσεις των συναντήσεων ανθρώπων με διαφορετικές καταβολές, διαδρομές, πνευματικές και πολιτισμικές, για να συζητήσουν, να ανταλλάξουν γνώμες και εμπειρίες, να προσπαθήσουν να κατανοήσουν ο ένας τον άλλον. Είναι ολοφάνερη η δίψα των πεφωτισμένων Ρώσων, διανοουμένων, για επαφές με τη Δύση. Άνθρωποι βαθιά πολιτισμένοι, γνωρίζουν καλά το δυτικό πολιτισμό, σέβονται απεριόριστα το συνομιλητή τους, εμμένοντας ωστόσο στις θέσεις τους. Γοητευτικοί συνομιλητές, εμβριθείς μελετητές, φιλόξενοι άνθρωποι, οι Ρώσοι αυτοί αποτελούσαν και αποτελούν την πραγματική και ουσιαστική γέφυρα επικοινωνίας, προσφέροντας, παράλληλα, ένα αξιοθαύμαστο παράδειγμα ανεκτικότητας, σε μα χώρα που η λέξη αυτή προκαλεί ανατριχίλες στους ανθρώπους με τις βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις.

Με δεδομένη την κατάσταση στο εσωτερικό της Ρωσίας, όπου καθημερινά πολλαπλασιάζονται οι φωνές που καλούν σε έναν αυτοκτονικό απομονωτισμό, προκειμένου να ενισχυθούν τα προνόμια διαφόρων καστών αξιωματούχων, έχει τεράστια σημασία για τη Δυτική Ευρώπη, η ενίσχυση των πολιτισμικών επαφών και ανταλλαγών.

Ως προς τα καθ' ημάς, το 2016 έχει οριστεί ως "Έτος της Ελλάδας στη Ρωσία" και "Έτος της Ρωσίας στην Ελλάδα". Πρόκειται για μια θαυμάσια ευκαιρία ανάπτυξης των σχέσεων μας ως κοινωνία με τη ρωσική. Η ευκαιρία αυτή θα πρέπει να αξιοποιηθεί πολλαπλώς και σε διάφορα επίπεδα, ούτως ώστε, να τεθούν νέες βάσεις επικοινωνίας. Δεν θα πρέπει να αρκεστούμε στις συνήθεις φολκλορικές εκδηλώσεις ή στις εκδηλώσεις προώθησης συγκεκριμένων τουριστικών προϊόντων, αλλά να επιδιώξουμε την εμβάθυνση της επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών και κυρίως μεταξύ εκείνων που προάγουν τις ιδέες της κοινωνίας των πολιτών, της ανεκτικότητας και της αλληλοκατανόησης. Επιπλέον, είναι μια θαυμάσια ευκαιρία για τη χώρα, να αποτελέσει τον έμπιστο ενδιάμεσο μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, ενισχύοντας, κατ' αυτόν τον τρόπο, τη γεωπολιτική θέση της χώρας. Αλλιώς, στο άμεσο μέλλον, πάλι θα μιλάμε για χαμένες ευκαιρίες.

Keywords
Τυχαία Θέματα