Κυρία ετών σαράντα

10:10 23/7/2014 - Πηγή: Athina984

του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη

Αύριο γιορτάζουμε τα σαράντα χρόνια από την Μεταπολίτευση. Γιορτάζουμε την μακροβιότερη περίοδο στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους, όπου επικράτησε και επικρατεί η ομαλότητα στο πολιτικό σύστημα. Εδώ και σαράντα χρόνια οι εκλογές γίνονται κανονικά δίχως παρατράγουδα, κυβέρνηση σχηματίζει το κόμμα που έχει τη δεδηλωμένη πλειοψηφία στη Βουλή, ο στρατός

παραμένει προσηλωμένος στο καθήκον του και δεν «ανακατεύεται» με την πολιτική μέσω μικρών ή μεγάλων πραξικοπημάτων, ενώ η διάκριση των εξουσιών, παρόλα τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες της, παραμένει πρωταρχική αξία του πολιτεύματος. Την ίδια στιγμή η Μεταπολίτευση τα τελευταία χρόνια είναι ο αγαπημένος σάκος του μποξ όλων μας, αφού σε αυτήν αποδίδουμε όλα τα κακά της μοίρας μας.

Είναι αλήθεια πως είναι ακόμη νωρίς να αποτιμήσουμε την περίοδο που λήγει στις μέρες μας, μέσα σε ένα κουρνιαχτό σκόνης που δημιουργεί ο ερειπιώνας της κρίσης. Κάθε προσπάθεια εν θερμώ αποτίμησης διατρέχει τον κίνδυνο της μεροληψίας και της αδικίας. Ωστόσο, αν κάποιος ανυπόκριτα αμερόληπτος προσπαθούσε να βάλει στη ζυγαριά της κρίσης την Μεταπολίτευση είναι σίγουρο πως αυτή θα έγερνε προς τη μεριά των θετικών κρίσεων.

Η ένταξη της χώρας στην μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια της ΕΟΚ, αρχικά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη συνέχεια, αλλά και σε άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς, βοήθησε τη νεαρή και πολύπαθη δημοκρατία στη χώρα μας να εδραιωθεί και να δώσει ώθηση στη γενική ευημερία. Παράλληλα, επαναβεβαίωσε το γενικό γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας, την επιλογή που έγινε και επισφραγίστηκε με έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο στα τέλη της δεκαετίας του ’40 του 20ου αιώνα. Όσοι είχαμε ως νέοι να ζήσουμε τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης αναπολούμε με νοσταλγία την αίσθηση μιας ψυχικής και πνευματικής ανάτασης, όπου οι ελπίδες, οι προσδοκίες, οι επιθυμίες για μια καλύτερη και δικαιότερη κοινωνία, πρυτάνευαν όχι μόνο στην πολιτική μα, κυρίως, στην πνευματική ζωή του τόπου. Βέβαια, η ορμητικότητα της νιότης ήρθε σύντομα σε μετωπική σύγκρουση με τη νηφαλιότητα και το σκεπτικισμό της ωριμότητας και της εμπειρίας, πράγμα που οδήγησε στη γνωστή προσαρμογή των επιδιώξεων.

Η Μεταπολίτευση παραμένει μέχρι σήμερα μια περίοδος όπου η δημοκρατία, - με όσα προβλήματα, δυσλειτουργίες, καθυστερήσεις κλπ, - παραμένει βασική αξία της ελληνικής κοινωνίας και κάθε προσπάθεια απαξίωσής και υπονόμευσης της, είτε με λαϊκίστικες δοξασίες περί «άμεσης αγανακτισμένης δημοκρατίας» είτε με μωροφιλοδοξίες «μιας αυταρχικής μα δίκαιης διακυβέρνησης» παραμένουν στο περιθώριο της ζωής των πολιτών.

Μια ώριμη κοινωνία θα προσπαθούσε να βγάλει συμπεράσματα, να διορθώσει λάθη, να σχεδιάσει τις προοπτικές. Η ελληνική κοινωνία όμως, ανασύροντας από τα βάθη του σκοτεινού της εαυτού ό,τι πιο δυσοίωνο έχει, κάνει το ακριβώς αντίθετο. Αντί να δει με μεγαλοσύνη ψυχής της περίοδο της Μεταπολίτευσης, να την κρίνει αυστηρά και να προχωρήσει παρακάτω, προσπαθεί αγκιστρωμένη στις αρνητικές πλευρές, να μην αλλάξει τίποτα απ’ όλα εκείνα που οδήγησαν στη διάβρωση και, εν τέλει, κατάρρευση του μοντέλου. Η αναζήτηση νέου παραδείγματος δεν είναι στις προτεραιότητές της, καθότι βαθιά συντηρητική αρνείται να διαχειριστεί την αλλαγή που με γοργούς ρυθμούς συντελείται σε όλο τον κόσμο.

Ωστόσο, η Ελληνική Δημοκρατία γιορτάζει τα 40 χρόνια από την αποκατάστασή της, μετά την επτάχρονη νύχτα της δικτατορίας. Αργά ή γρήγορα οι συγκαιρινοί θα προσαρμοστούν, - έστω και με τη γνωστή καθυστέρηση του ελληνικού παραδείγματος, - και θα προχωρήσουν παρακάτω, αναζητώντας τη θέση τους στο νέο διεθνές στερέωμα. Ας ελπίσουμε μόνο πως τα μαθήματα και οι διδαχές της Μεταπολίτευσης θα αποτελέσουν κίνητρο για μια καλύτερη οργάνωση της κοινωνίας.