Ο Κ. Παπαϊωάννου στον ΑΘΗΝΑ984

15:01 11/6/2015 - Πηγή: Athina984

Ο γενικός γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του υπουργείου Δικαιοσύνης, Κωστής Παπαϊωάννου, μίλησε στις 11/6 στον «ΑΘΗΝΑ 9.84» και τις Ελεωνόρα Ορφανίδου και Ελευθερία Κουμάντου.

Μεταξύ άλλων, είπε:

* Για το νέο σχέδιο νόμου που αφορά το σύμφωνο συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια:

«Αλλάζουν πολλά σε πρακτικό και συμβολικό επίπεδο. Σε πρακτικό επίπεδο, υπάρχει η αποκατάσταση αυτού του ιδιότυπου και παράλογου

αποκλεισμού, που είχε επιβληθεί το 2008 από το προηγούμενο σύμφωνο, στα ομόφυλα ζευγάρια. Δηλαδή, περιλαμβάνονται πια, με το νέο σύμφωνο, άνθρωποι που μπορούν να το συνάψουν ανεξαρτήτως φύλου... Έχει ιδιαίτερη σημασία να τονίσουμε ότι επιλογή μας δεν ήταν μόνο να συμμορφωθούμε με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, διότι αυτό θα μπορούσε να έχει γίνει και με την αλλαγή δύο λέξεων. Θελήσαμε να αναβαθμίσουμε το σύμφωνο συμβίωσης, δηλαδή να κάνουμε ένα σύμφωνο το οποίο παρέχει σε όσους το συνάψουν, διασφάλιση αρκετών δικαιωμάτων, περισσότερες υποχρεώσεις και έχει μεγαλύτερη δεσμευτικότητα -τουλάχιστον ως προς το τρόπο λύσης του- και σύμφωνα με την ομολογία και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε πολλές χώρες -τώρα πια, αν ψηφιστεί το σύμφωνο, και στη δική μας-, υπάρχει αυτός ο τρόπος νομικής αναγνώρισης των σχέσεων, ο οποίος είναι αρκετά κοντά στο γάμο...
Αυτό που αποτελεί τομή στο σύμφωνο δεν είναι τόσο τα ομόφυλα ζευγάρια ή θα έλεγα ότι εξίσου τομή -κατά τη γνώμη μου-, αποτελεί το γεγονός ότι με το σύμφωνο αναγνωρίζονται οικογενειακές σχέσεις ανάμεσα στα μέρη που το συνάπτουν. Επίσης, υπάρχει μεγάλος σεβασμός της ιδιωτικής αυτονομίας, της βούλησης των μερών που μπορούν να ρυθμίσουν τις περιουσιακές τους σχέσεις, φυσικά πάντα με βάση κάποιες ελάχιστες αρχές ισότητας και αλληλεγγύης, αλλά διατηρώντας -αν το θέλουν-, την περιουσιακή τους αυτοτέλεια...
Ιδιαίτερη σημασία έχει -κατά τη γνώμη μου- και το γεγονός ότι υπάρχει πλέον πρόσβαση ή θα ρυθμιστούν με προεδρικά διατάγματα -αλλά πάντως δεσμευτικά ως προς το χρόνο, εντός εξαμήνου-, ζητήματα ασφαλιστικών δικαιωμάτων, συνυπηρετήσεις κ.λπ. Και επίσης ένα ζήτημα πολύ πρακτικό -το οποίο πάντοτε τα ομόφυλα ζευγάρια το έφερναν ως παράδειγμα και επιχείρημα-, είναι ακόμα και αυτή η έννοια της οικειότητας που δίνει πια η αναγνώριση των οικογενειακών σχέσεων. Για παράδειγμα, νοσηλεύεται στο νοσοκομείο το ένα μέρος και δεν μπορούσε μέχρι τώρα ο σύντροφος ζωής να ενημερωθεί και μπορεί να είχε πρόσβαση ο τρίτος εξάδελφος».

* Για τη λύση ενός τέτοιου δεσμού και την ύπαρξη διατροφής:

«Αυτό μπορεί να το ρυθμίσουν τα μέρη μεταξύ τους. Δηλαδή, μπορεί να διεκδικήσει το αδύναμο μέρος διατροφή -όπως προβλέπεται και στα του γάμου-, εκτός εάν όταν σύναψαν το σύμφωνο, είχαν συμφωνήσει διαφορετικά, όπως το να μην υπάρχει έννοια διατροφής και οι ίδιοι το καθορίζουν και πάλι».

* Για πολιτικό γάμο ομόφυλων ζευγαριών και υιοθεσία:

«Οφείλει κανείς να αναγνωρίσει δύο πράγματα. Το ένα είναι ότι η ευρωπαϊκή τάση είναι σαφώς προς τη κατεύθυνση της πρόσβασης και στον πολιτικό γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια και δεύτερον -αυτό που νομίζω ότι έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία-, να αναγνωρίσουμε ότι η δική μας η προσέγγιση στο ζήτημα ήταν ότι αυτή τη στιγμή δεν ρυθμίζονται αυτά τα θέματα, διότι είναι ζητήματα οικογενειακού δικαίου και δεν μπορεί κανείς να προβεί σε βεβιασμένες και εμβαλωματικές παρεμβάσεις, που θα είναι ενδεχομένως και εξαιρετικά εύθραυστες. Από την άλλη, όμως, νομίζω πως πρέπει να έχουμε τη τόλμη να βλέπουμε την κοινωνική πραγματικότητα. Η κοινωνική πραγματικότητα είναι ότι το οικογενειακό πρότυπο των ετερόφυλων γονέων και των παιδιών τους συνεχίζει να είναι το κυρίαρχο, δεν είναι όμως πλέον το μόνο. Υπάρχουν -αρέσει, δεν αρέσει-, παιδιά που σήμερα μεγαλώνουν με ομόφυλα ζευγάρια, πάνε στο σχολείο με τα παιδιά μας και νομίζω ότι σε αυτά τα παιδιά, η κοινωνία πρώτα και η πολιτεία κατά δεύτερον, οφείλει να μην τα κρατά σε μια γκρίζα ζώνη. Οφείλει, δηλαδή, να μην τα καθιστά ευάλωτα και στον κοινωνικό στιγματισμό και την ενδοσχολική βία και το ρατσισμό. Αυτό είναι η μεγάλη πρόκληση. Θα έλεγα ότι το σύμφωνο συμβίωσης ήταν το εύκολο. Ελπίζω και εύχομαι να προχωρήσει ομαλά, να μην υπάρξουν αντιδράσεις....
Οι συμβολισμοί, είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ελληνική έννομη τάξη, υπάρχει θεσμική αναγνώριση ομόφυλων ζευγαριών. Αυτό από μόνο του, ας μην το υποτιμούμε, ούτε να το δαιμονοποιούμε. Από την άλλη πλευρά, όμως και οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν έναν πιο προχωρημένο λόγο και ζητούν και περισσότερα δικαιώματα -και καλά κάνουν-, ας μην υποτιμούν το συμβολισμό αυτής της αξίας. Για όσους ανησυχούν πολύ -ξέρω ότι θα υπάρξουν και αντιδράσεις, ενδεχομένως και από πλευράς εκκλησίας-, θα καταλάβαινα πλήρως τις αντιδράσεις, θα τις συμμεριζόμουν, αν το σύμφωνο μεταξύ ομοφύλων ήταν υποχρεωτικό. Δεν υποχρεώνεται κανείς να συνάψει ένα τέτοιο σύμφωνο, αλλά δεν μπορούμε, δεν έχει κανείς το δικαίωμα, να πει όχι σε ανθρώπους που το θέλουν και ζουν έτσι, ότι εσείς δεν θα κατοχυρώσετε τη σχέση σας».

«ΑΘΗΝΑ 9.84» - ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ