Οι αγορές δεν αντέχουν την "στέρηση" που φέρνει το tapering

02:22 27/1/2014 - Πηγή: Athina984

Του Γιάννη Αγγέλη

Η εκτίμηση του κ. Axel Weber, παλιού προέδρου της Bundesbank, ότι «η αυταπάτη πως η κρίση στην Ευρώπη πέρασε, είναι η πλέον επικίνδυνη», έτσι όπως εκφράσθηκε στα πάνελ των συζητήσεων στο Νταβός, δεν πέρασε απαρατήρητη, αλλά κανείς δεν θέλησε να επιμείνει σ’ αυτή.

Και ο λόγος έχει να κάνει με τα όσα συμβαίνουν στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, στην διαδικασία οριστικής απαγκίστρωσης της Fed και της αμερικάνικης

οικονομίας από την νομισματική πολιτική που κράτησε το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα όρθιο μετά την πτώση της Lehman Brothers το φθινόπωρο του 2008.

Αυτή την εβδομάδα η Fomc της Fed πρόκειται να συνεδριάσει εκ νέου και να εκτιμήσει την ταχύτητα με την οποία θα προχωρήσει στην επιβράδυνση του QE και την μείωση της αγοράς τίτλων τον επόμενο μήνα. Με άλλα λόγια θα αποφασίσει αν η Fed θα μειώσει από τα 75 δισ. δολ. στα 65 δισ. δολ. τα ποσά που θα διαθέσει τον επόμενο μήνα για την χρηματοδότηση του τραπεζικού συστήματος μέσα από την αγορά τίτλων, μετά την πρώτη μείωση από τα 85 στα 75 δισ. δολ. που έχει ήδη αποφασίσει.

Κάποιοι αναλυτές -όχι άδικα- υποστηρίζουν ότι ενδεχομένως επειδή η συνεδρίαση αυτής της εβδομάδας είναι η τελευταία υπό την προεδρία του κ. Μπερνάνκι, η Fomc ίσως αναβάλει την περαιτέρω μείωση της χρηματοδότησης για επόμενη συνεδρίαση περιοριζόμενη απλώς στο να επιβεβαιώσει την «γραμμή» με την μορφή της ενίσχυσης του forward guidance.

H ουσία όμως παραμένει μiα: η Ευρωζώνη της κας Μέρκελ έχει δρομολογήσει την διαδικασία της τραπεζικής ενοποίησης, με πρώτη ουσιαστική προϋπόθεση τα επερχόμενα stress test, σε συνθήκες που ο μέχρι σήμερα χρηματοδότης του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος, η Fed αποφασίζει και σταματά την νομισματική... τροφοδοσία.

Με άλλα λόγια το εγχείρημα της τραπεζικής ενοποίησης, που στην πρώτη φάση του λόγω των stress test συνοδεύεται από το μεγαλύτερο κύμα τραπεζικής απομόχλευσης στην ευρωζώνη, θα πρέπει να γίνει χωρίς... τα λεφτά της Fed.

Αυτό είναι σημαντικά διαφορετικό από τον αρχικό σχεδιασμό.

Το πώς ανατρέπεται η κατεύθυνση της ροής κεφαλαίων παγκοσμίως από το αμερικάνικο tapering και ποιες είναι οι συνέπειες αυτής της αλλαγής, έγινε σαφές την προηγούμενη εβδομάδα. Κατέρρευσαν μία σειρά νομίσματα τρίτων χωρών, απειλώντας να συμπαρασύρουν τα BRICS στα οποία οι αγορές μέχρι πριν λίγο επένδυαν τις προσδοκίες τους για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας.

Στον διεθνή οικονομικό τύπο του Σαββατοκύριακου οι επισημάνσεις για το πώς οι ελπίδες για τον ρόλο των BRICS έχουν μετατραπεί σε εκτιμήσεις που τα θέλουν να μεταλλάσσονται σε απειλή για την παγκόσμια οικονομία ήταν... εκκωφαντικές.

Και η απειλή αυτή δεν αφορά μόνο τα BRICS. Μια ματιά στο πως επηρεάσθηκαν οι τιμές των μετοχικών τίτλων και των ομολόγων, την περασμένη εβδομάδα, ανάλογα με το πόσο κίνδυνο αντιπροσώπευαν, είναι ενδεικτική για τις κατευθύνσεις που παίρνουν τα κεφάλαια που αποχωρούν από τα BRICS καθώς το tapering αλλάζει τον νομισματικό ορίζοντα...

Το σημείο όμως που προβληματίζει περισσότερο δεν είναι η φυσιολογική αντίδραση των αγορών όσο η αντίδραση των ηγεσιών των ισχυρών οικονομιών της Ευρωζώνης.

Και ιδιαίτερα των στελεχών της γερμανικής κυβέρνησης όπως ο κ. Σόιμπλε, ο οποίος στο Νταβός θεώρησε αναγκαίο να «κριτικάρει» οξύτατα τον μέχρι τώρα... μαθητή του τον κ. Ολι Ρέν, όταν ο τελευταίος τόλμησε να ψελλίσει με έμμεσο τρόπο (αναφέρθηκε στην ανάγκη να ξεφύγει η ευρωζώνη από τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού) ότι η Ευρωζώνη πρέπει κάτι να κάνει στην νέα κατάσταση που δημιουργείται.

Ο κ. Ρέν έκανε το σφάλμα να αναγνωρίσει... διακριτικά ότι ο κόσμος του 2014 χαρακτηρίζεται από τον πρωτογενή συνδυασμό δύο ασφυκτικών διαδικασιών: την σταδιακή μείωση της νομισματικής τροφοδοσίας του τραπεζικού συστήματος από την Fed και την μεγαλύτερη στα χρονικά του ευρώ ταυτόχρονη μείωση του ενεργητικού των ευρωπαϊκών τραπεζών λόγω stress test.

Και το κεντρικό ερώτημα για την Ευρωζώνη και τις οικονομίες της, μαζί και την γερμανική, είναι αν αντέχει αυτή την πρωτοφανή σε έκταση και βάθος από τότε που ξέσπασε η κρίση «στέρηση» κεφαλαίων ένας οικονομικός χώρος όπως αυτός της Ευρωζώνης με μέση ανεργία που ξεπερνά το 12% και η οποία παραμένει μπλοκαρισμένη στον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης και της ύφεσης, όπως υπενθύμισε ο Axel Weber.

Η Fed σίγουρα δεν κινείται χωρίς να συνυπολογίσει αυτές τις συνέπειες. Η Ευρωζώνη όμως, ιδιαίτερα μετά τις δηλώσεις του κ. Σόιμπλε στο Νταβός, δεν δείχνει να συνειδητοποιεί τις τρομακτικές συνέπειες.

Και τα πολιτικά αποτελέσματα των ευρωεκλογών σίγουρα δεν πρόκειται να αμβλύνουν αυτές τις αδυναμίες, το αντίθετο...

Σε κάθε περίπτωση το 2014 με όσα ήδη έχουν δρομολογηθεί οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού δεν μπορούν να μείνουν οι ίδιες.