Οι θολωτοί τάφοι της Ιθωρίας

11:22 27/1/2014 - Πηγή: Athina984

Οι τρεις μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι στον 'Αγιο Ηλία Ιθωρίας, τοποθεσία που βρίσκεται ανατολικά του Αχελώου και βορειοδυτικά της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου, θα βρεθούν σήμερα στο επίκεντρο της διάλεξης της αρχαιολόγου Ιλεάνας Σιώρη, που θα δοθεί στις 6 μμ., στο αμφιθέατρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (Τοσίτσα 1).

Οι τάφοι αυτοί, καθώς και άλλοι δύο -ένας επίσης θολωτός και ένας θαλαμωτός που σήμερα δεν σώζονται- είχαν ανασκαφεί το 1963 από τον αρχαιολόγο Ευθύμιο Μαστροκώστα για λογαριασμό της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Σχετικά μικροί, με διάμετρο από 2,38 μ. έως

5,27 μ., είναι τόσο αριστοτεχνικά κατασκευασμένοι που προκαλούν εντύπωση, ιδίως επειδή θεωρείται ότι η περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας ήταν απομακρυσμένη από τα μυκηναϊκά κέντρα. Ωστόσο, είναι τόσο όμοιοι ως προς το ψευδοϊσοδομικό τους σύστημα, ώστε να θεωρείται ότι τους έκτισαν τα ίδια συνεργεία.

Όπως πληροφορεί η κ. Σιώρη, η περιοχή του Αγίου Ηλία Ιθωρίας θα πρέπει να ήταν ένας σημαντικός σταθμός του εμπορίου των Μυκηναίων προς τον βορρά (για την προμήθεια χαλκού, κασσίτερου, χρυσού και ήλεκτρου), είτε αυτό διεξαγόταν από τη θάλασσα είτε από την ξηρά. Ενδεχομένως το λιμάνι του να χρησίμευε ως τελευταίος σταθμός για τα εμπορικά πλοία που κατευθύνονταν από τον Πατραϊκό Κόλπο προς την Ιταλία ή προς τη βόρεια Αδριατική. Σίγουρα θα χρησίμευε και για μεταφορτώσεις ξυλείας, κτηνοτροφικών προϊόντων και άλλου είδους εμπορευμάτων.

Παρά το γεγονός ότι οι τάφοι είχαν συληθεί ήδη από την αρχαιότητα, τα ευρήματά τους που χρονολογούνται μεταξύ 1500 και 1060 π. Χ. είναι πολύτιμα: Εκτός από κεραμικά και χάλκινα, υπάρχουν και είδη από εισηγμένα υλικά, όπως ελεφαντόδοντο, χρυσό, κορναλίνη, φαγεντιανή, αιγυπτιακά αντικείμενα, ίσως και ορισμένα μινωικά, κάτι που αποδεικνύει τις εμπορικές και άλλες σχέσεις με την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Θα πρέπει λοιπόν οι ηγεμόνες της περιοχής να είχαν συλλέξει αμέτρητους θησαυρούς, επομένως θα είχαν και δύναμη και επιρροή και εξουσία. Επειδή τη μυκηναϊκή εποχή συνήθως η κοινωνικοοικονομική διοίκηση εξαρτιόταν από κάποιο ηγεμονικό κέντρο, εξετάζεται η περίπτωση οι άρχοντες του Αγίου Ηλία να ασκούσαν κάποιου είδους έλεγχο στην περιοχή και ίσως να καθοδηγούσαν ως ένα σημείο και τα συνεργεία των τεχνιτών.

Ο μεγαλύτερος από τους τάφους στη Μίλα ή Σαυρία βρίσκεται κοντά στο χωριό Παλαιομάνινα και ο μικρότερος έξω από τη Βόνιτσα στη Βούντενη Λουτρακίου Κατούνας, στο κέντρο πρωτοελλαδικού τύμβου και χρονολογείται μεταξύ 1400 και 1330. Είναι και οι δύο αδημοσίευτοι. Ακόμη ένας θολωτός υπάρχει βορειότερα στην Ήπειρο κοντά στην Πάργα, ο δημοσιευμένος από τον Θ. Παπαδόπουλο τάφος της Κίπερης που χρονολογείται περίπου μεταξύ 1400-1380 π.Χ.