Παραμένει η αβεβαιότητα

16:04 28/7/2014 - Πηγή: Athina984

Η οικονομική συγκυρία τείνει να βελτιωθεί, αλλά οι αβεβαιότητες παραμένουν, εκτιμά στην τριμηνιαία έκθεσή του για την ελληνική οικονομία, που αφορά την περίοδο Απριλίου- Ιουνίου 2014, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής. Σύμφωνα με τα νεότερα προσωρινά στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ, η ύφεση το πρώτο τρίμηνο του 2014 ήταν

μικρότερη από την αρχική πρόβλεψη και διαμορφώθηκε στο -0,9% από το -1,1% που είχε αρχικά εκτιμηθεί».

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο ζήτημα των τραπεζών, καθώς-όπως επισημαίνεται- εκκρεμεί λύση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία συνεχίζουν να αυξάνονται και να περιορίζουν τις δανειοδοτικές ικανότητες των τραπεζών. Σύμφωνα με τα στοιχεία για το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2014 τα δάνεια με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών διαμορφώνονταν στα 77 δισ. ευρώ ή στο 36% του συνολικού χαρτοφυλακίου χορηγήσεων τον Απρίλιο έναντι 32% που ήταν πέρσι το ίδιο διάστημα. Τέλος,οι υστερήσεις των μεταρρυθμίσεων -όπως αναφέρεται -μπορεί να προκαλέσουν εκ νέου άνοδο των επιτοκίων δανεισμού της χώρας.

Σύμφωνα με τον capital.gr, H δυναμική της ανάκαμψης παραμένει ασθενής παρά την ανάσχεση της ύφεσης,αναφέρει στην τριμηνιαία έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής.

Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, οι προβλέψεις ιδίως για ικανοποιητικούς ρυθμούς μεγέθυνσης από το 2015 βαρύνονται με μεγάλες αβεβαιότητες.

Παράλληλα, τονίζεται ότι αν δεν επιτευχθούν στο μέλλον υψηλότεροι ρυθμοί μεγέθυνσης δεν θα υπάρξει γρήγορη και αισθητή βελτίωση της απασχόλησης και, αντίστροφα, αν η ανεργία παραμείνει σε ψηλά επίπεδα θα επηρεάσει αρνητικά, μαζί με άλλουςπαράγοντες, τη δυνητική παραγωγή στο μέλλον.

Οι συντάκτες της έκθεσης θεωρούν πιθανή την ανάγκη λήψης ενός ακόμα δανείου από τα Ευρωπαϊκά όργανα, ώστε η Ελλάδα να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες, καθώς συναντά δυσκολίες να δανειστεί από τις αγορές.

Ωστόσο,στην έκθεση αναφέρεται ότι το προηγούμενο τρίμηνο η κατάσταση της οικονομίας βελτιώθηκε. Όλα τα οικονομικά μεγέθη δείχνουν (και τα ερευνητικά Ινστιτούτα επιβεβαιώνουν) ότι η χώρα εισήλθε στο στάδιο της οικονομικής σταθεροποίησης και ότι είναι σχεδόν βέβαιη μια μικρή ανάκαμψη έως το τέλος του έτους.

Παράλληλα, η έκθεση τονίζει ότι το επόμενο διάστημα υπάρχουν περιθώρια επαναξιολόγηση των φορολογικών μέτρων, θυμίζοντας ότι το νέο οικονομικό επιτελείο έχει δεσμευθεί να προχωρήσει σε «ανάλυση ευαισθησίας» επαναξιολογώντας τη σχέση απόδοσης και κοινωνικού κόστους μέτρων όπως η έκτακτη εισφορά, ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κ.α.

Είναι φανερό, όπως αναφέρει η έκθεση, ότι σε διάφορα θέματα (και η ανάλυση ευαισθησίας είναι ένα από αυτά) εξελίξεις σημειώνονται μόνο υπό την επίδραση της τρόικας. Ουσιαστικά αναγνωρίζεταιότι διάφορα μέτρα (με τυπικό παράδειγμα τον φόρο πετρελαίου θέρμανσης) αποφασίσθηκαν χωρίς μελέτη ή έστω σαφή εικόνα των πιθανών επιπτώσεών τους και μάλλον ad hoc, δηλαδή χωρίς να είναι ενταγμένα σε κάποιο συνεκτικό συνολικό σχέδιο.

Σύμφωνα με την έκθεση οι πηγές της αβεβαιότητας για την ελληνική οικονομία είναι πολλές.

Πρώτον,το ζήτημα των τραπεζών, παρά τις ανακεφαλαιοποιήσεις που επιτεύχθηκαν, δεν έχει λυθεί, καθώς εκκρεμεί λύση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία συνεχίζουν να αυξάνονται και να περιορίζουν τις δανειοδοτικές ικανότητες των τραπεζών.

Δεύτερον, οι υστερήσεις των μεταρρυθμίσεων μπορεί να προκαλέσουν εκ νέου άνοδο των επιτοκίων δανεισμού της χώρας. Πρέπει να τονισθεί ότι ακόμα και χωρίς «μνημόνιο» ηχώρα θα εξακολουθεί να βρίσκεται υπό εποπτεία –τη φορά τούτη των αγορώνπου θα αντικαταστήσουν την τρόικα- αν δεχθούμε ότι δεν θα προσφύγει στον ΕΜΣ.

Αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα προσφεύγει για δάνεια σε αυτόν ή σε κάποιο ad hoc διακρατικό «όχημα». Στην περίπτωση αυτή θα υπάρξουν νέες συμβατικές δεσμεύσεις. Η ΕΕ υπολογίζει ότι την διετία 2014-2015, οι επιπρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες (additional financing requirements) της Ελλάδας θα ανέλθουν σε € 14,9 δισ. (€ 2,6 δισ. για το 2014 και € 12,3 δισ. για το 2015).Αν επιβεβαιωθεί, η Ελλάδα θα πρέπει ή να συνεχίσει να δανείζεται από τις διεθνείς αγορές (πράγμα που ήδη συναντά δυσκολίες) ή να προσφύγει στον ΕΜΣ που συνεπάγεται νέο πρόγραμμαπροσαρμογής (και σχετική σύμβαση) σύμφωνα με τους κανόνες του μηχανισμού.

Τρίτον, οι επενδύσεις εξακολουθούν να υποχωρούν.

Τέταρτον, η δημοσιονομική εξυγίανση εξακολουθεί να είναι δρόμος μετ΄ εμποδίων.

Πέμπτον,το δημόσιο χρέος αιωρείται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από την ελληνική οικονομία και κάνει επιφυλακτικούς τους σοβαρούς εγχώριους και ξένους επενδυτές.

Τις δυσκολίες της επίτευξης μιας διατηρήσιμης ανάπτυξης δείχνει ανάμεσα σε άλλα η εξαγωγική άπνοια παρά τη μείωση του εργασιακού κόστους. Προφανώς, η άπνοια οφείλεται σε σειρά ολόκληρη δομικών-θεσμικών παραγόντων όπως το υψηλό κόστος ενέργειας που επιβαρύνει το μεγαλύτερο μέρος της βαριάς βιομηχανίας, η υψηλή φορολογίακαι το διοικητικό κόστος.

Μια ακόμα πηγή αβεβαιότητας είναι ότι δεν έχει επιτευχθεί κάποια ελάχιστη συναίνεση ανάμεσα στις μεγάλες πολιτικές δυνάμεις του τόπου. Αυτό έχει ως συνέπεια ότι η συνέχεια σε βασικά στοιχεία της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής δεν είναι σίγουρη.

Στην έκθεση του το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, αναφέρει ότι στην δημοσιονομική διαχείριση η κυβέρνηση πέτυχε την εμφανέστερη πρόοδο με τα πρωτογενή πλεονάσματα. Σημειώνει, ωστόσο, ότι είναι γεγονός, ότι η δημοσιονομική διαχείριση που στοχεύει σε διαρκώς αυξανόμενα πρωτογενή πλεονάσματα είχε και εξακολουθεί να έχει υφεσιακές επιπτώσεις, αν και μακροχρόνια μπορεί, μαζί με άλλους παράγοντες, να ευνοήσει την ανάκαμψη.

Το μεγάλο πρόβλημα της χώρας δεν είναι όμως τόσο η ποιότητα των νέων κανόνων, όσο η εφαρμογή τους. Η παραίτηση του Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων έδειξε ότι κάθε προσπάθεια περιορισμού της διακριτικής ευχέρειας υπουργών να παρεμβαίνουν αντιμετωπίζει μεγάλα εμπόδια. Επίσης, μας υπενθύμισε, μαζί με άλλα φαινόμενα, ότι η χώρα πάσχει από επίμονη θεσμική αστάθεια.

Αλλά, ακόμη και στον τομέα της δημοσιονομικής διαχείρισης δεν έχουν εξαλειφθεί οι κίνδυνοι οπισθοδρόμησης: Είναι φανερό ότι οι αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων που δικαιώνουν πολλούς από τους προσφεύγοντες σε αυτά, είναι ικανές να ανοίξουν νέες τρύπες στον προϋπολογισμό.

Άλλοι κίνδυνοι έρχονται από τις αυξανόμενες ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές των πολιτών.

Αναφορικάμε την πάταξη της φοροδιαφυγής, το Γραφείο Προϋπολογισμού κρίνει ότι στην πολιτική προσαρμογής δεν είχε την προτεραιότητα που έπρεπε και ότι το βάρος έπεσε σε μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές δαπάνες. Είναι πιθανόν ότι στο ζήτημα αυτό η πολιτική δυσκολεύεται όχι μόνο λόγω εγγενών αδυναμιών, αλλά και εξαιτίας των εξής παραγόντων: (α) Της βαθιάςύφεσης που μείωσε δραματικά τα εισοδήματα, (β) της αύξησης των φόρων, (γ) του πολύ υψηλού ποσοστού αυτοαπασχολούμενων και πολύ μικρών επιχειρήσεων σε υπηρεσίες και εμπόριο (δ) της στρεβλής οικονομικής κουλτούρας τμημάτων της οικονομικής ελίτ και (ε) μιας ιστορικά διαμορφωμένης και βαθιά ριζωμένης στάσης των πολιτών σε θέματα φορολογικής διοίκησης, η οποία πάντως τροφοδοτείται από τη διάχυτη αίσθηση τους για κατάχρηση εξουσίας, αναξιοκρατία και κυρίως εκτεταμένη διαφθορά στις σχέσεις της Διοίκησης με τους φορολογούμενους πολίτες!

Πηγή:www.capital.gr