21 Απριλίου 1967: Χούντα με γύψο και μυστρί

17:34 21/4/2012 - Πηγή: NewsBomb

Από τον Ανένδοτο του Γέρου, στον Γαρουφαλλιά, την Αποστασία , στην εκτροπή, στα επτά χρόνια φαγούρας και το δράμα της Κύπρου

Του Χ.Κ. Λαζαρόπουλου

Πολλές φορές ακούγεται το τελευταίο διάστημα η λέξη «χούντα» και διάφορα άλλα σχετικά. Πέρασαν 45 χρόνια από εκείνη τη Μεγάλη Παρασκευή που βγήκαν τα τανκς στους δρόμους κι ακόμα ορισμένοι δεν κατάλαβαν τι οδήγησε την Ελλάδα στην επταετή ύπνωσή της…

Πέρα από τα συνηθισμένα θα προσπαθήσουμε να συνδέσουμε

τις συνθήκες του 1967 με φαινόμενα που επαναλαμβάνονται στο πολιτικό βίο και πρέπει να μας προβληματίσουν.

Οι φήμες για τις κινήσεις των αξιωματικών, το επικείμενο πραξικόπημα ή και την ανάγκη παρέμβασης του Στρατεύματος είχαν αρχίσει να διακινούνται ήδη από το 1963. Όταν όμως επιβλήθηκε η δικτατορία δημιουργήθηκε κι ένα ερώτημα το οποίο έμενε και ίσως μένει ακόμα αναπάντητο: Γιατί ο πολιτικός κόσμος της χώρας εκείνη την εποχή δεν απέτρεψε το πραξικόπημα των συνταγματαρχών για να προστατεύσει τη Δημοκρατία.

Ένας αείμνηστος δημοσιογράφος, ο τελευταίος διευθυντής της συντηρητικής «Ακροπόλεως» Γιάννης Ναζλίδης εκτιμούσε ότι η χούντα επιβλήθηκε για να συντριβεί το πρωτοφανές λαϊκό κίνημα που αναπτύχθηκε ύστερα από την πολιτική δράση του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη με πρωτοβουλίες για την ειρήνη και τη Δημοκρατία.

Σε ανάλογο μήκος κύματος, ο καθηγητής πολιτικής επιστήμης κ. Θανάσης Διαμαντόπουλος ανέφερε ότι ίσως ο Λαμπράκης να ήταν όπως και ο Νίκος Μπελογιάννης στη δεκαετία του ’50, τα πρόσωπα που θα δρομολογούσαν εξελίξεις με τον θάνατό τους. Κι αυτή άλλωστε είναι η αλήθεια.

Μετά τη δολοφονία του Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη τον Μάιο του 1963 εξυφάνθηκε ένα σχέδιο συντριβής του λαϊκού κινήματος, το οποίο δεν μπορεί να συγκριθεί καν με όσα έζησε η Γαλλία πέντε χρόνια αργότερα, είτε το θέλουν ορισμένοι, είτε όχι.

Ακόμα έχει μείνει στην ιστορία η φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ξημερώματα της 21 Μαΐου, όταν πληροφορήθηκε το αποτέλεσμα της περίεργης στραβοτιμονιάς του Γκοτζαμάνη και το θανάσιμο τραυματισμό του Λαμπράκη. «Μα ποιος, επιτέλους, κυβερνά αυτόν τον τόπο» είχε πει οργισμένος κι επέλεξε λίγο καιρό αργότερα την αυτοεξορία στο Παρίσι.

Από τον Λαμπράκη στη χούντα

Τα πράγματα εξελίχθηκαν λες κι όλα ήταν καλά καμωμένα: Η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, τα γεγονότα στην Κύπρο, η υπόθεση του υπουργού Εθνικής Αμύνης Γαρουφαλλιά, η δολιοφθορά στα πυροβόλα της 117 Μοίρας Πυροβολικού στον Έβρο (την οποία διοικούσε ο Γεώργιος Παπαδόπουλος), τα Ιουλιανά με αποκορύφωμα την Αποστασία και τον κόσμο στους δρόμους.

Επί 70 ημέρες ο λαός αψήφισε την αστυνομία και την πυροσβεστική. Λίγο καιρό αργότερα, η κυβέρνηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου δεν μπόρεσε να ανακόψει την εκτροπή του πολιτεύματος.

«Επέμενα να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές το ταχύτερο δυνατό. Σ’ αυτήν τη θέση, όμως, ήμουν τραγικά μόνος. Κανείς στο κόμμα δεν ήθελε τις εκλογές. Άλλωστε δεν ήλεγχα το κόμμα. Κορυφαία στελέχη πηγαινοέρχονταν στο Παρίσι και συζητούσαν με τον Κων. Καραμανλή» εί