Ενας Μύστης του Μπάσκετ

11:37 26/9/2013 - Πηγή: Sport.gr

Εννέα πρωτοεμφανιζόμενοι - ρούκις στη γλώσσα της χώρας όπου γεννήθηκε το μπάσκετ - σε τελική φάση Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος! Αν δεν υπολογίσουμε τον βετεράνο Κάτιτς, ο μέσος όρος ηλικίας της Σερβίας στο Eurobasket 2013 ήταν τα 23 χρόνια!Ο "συνήθης ύποπτος" Ντούσαν Ιβκοβιτς, πιθανότατα θα στεναχωριόταν περισσότερο αν για χάρη των απόντων Τεόντοσιτς, Σαβάνοβιτς, Ράσιτς, κτλ , αναγκαζόταν να "κόψει" κάποιον από τους πολλά υποσχόμενους ταλαντούχους

Μίτσιτς, Μπογκντάνοβιτς, Νεμάνια Κρστιτς… Αν και η ομάδα αυτών που δεν ακολούθησαν την Εθνική Σερβίας (δέκα συνολικά)  ,  με την προσθήκη του "άσωτου υιού", του ΝΒΑερ Μίλισιτς, μάλλον θα διεκδικούσε μετάλλιο…  Αλλά όταν αναφερόμαστε στο "σοφό",  θα πρέπει να λαμβάνουμε πάντα υπόψη μας ότι γι’ αυτόν η δημιουργία είναι η σημαντικότερη, η "ιερότερη" λειτουργία της προπονητικής! Αυτό δεν έκανε άλλωστε σε όλη σχεδόν την καριέρα του;Από  το ξεκίνημα  του σαν κόουτς της Παρτιζαν Βελιγραδίου, όταν είδε το κορυφαίο τριάρι της Ιστορίας του Σέρβικου Μπάσκετ [*1], τον θρυλικό Ντράγκαν  Νταλιπάγκιτς να εγκαταλείπει την ομάδα (λόγω στρατιωτικής θητείας) … Δεν πτοήθηκε ιδιαίτερα… Κράτησε στην ομάδα τον Κιτσάνοβιτς , τον Μπόμπαν Πέτροβιτς και έναν – δύο ακόμα  από τους παλιούς και ξεκίνησε ανανέωση!  Τα ίδια έως και την προτελευταία (;) ομάδα που ανέλαβε… Στη θέση των Τεόντοσιτς, Μπουρούση, Μαυροκεφαλίδη, Παπαλούκά , Νεστέροβιτς, Γκόρντον, Ερτσεκ, κ.α. , οι άπειροι άλλα ταλαντούχοι Έλληνες 90ρηδες να πλαισιώνουν τον Σπανούλη ."Νεκρανάστησε" τον Πρίντεζη που μετά τον τραυματισμό του είχε απαξιωθεί από τη Μάλαγα! Από τα "καλάθια των ευκαιριών" της Ευρώπης  "αγόρασε φθηνά" Αντιτς, Λο, Ντόρσεϊ και τον Χάινς, έναν "σέντερ τσέπης"!Θυμάμαι τότε σχολίαζα (μάλλον ανοήτως) σε σχετικό post , ότι ο Ιβκοβιτς που τόσο θαύμαζε τον Καστρινάκη (C , 2.02m , δεκ.’70 – αρχές ’80) , φέρνει 40 χρόνια μετά ένα πεντάρι έξι πόντους κοντύτερο από τον θρυλικό ελληνοαμερικάνο : "Πάει 40 χρόνια πίσω , σε εποχές Καστρινάκη – Διάκουλα"! Αυτά που βλέπει όμως ο Ιβκοβιτς , δεν μπορούν να τα δουν εύκολα οι άλλοι και αυτά που καταλαβαίνει, εκείνοι συνήθως τα καταλαβαίνουν αρκετά αργότερα…"Αυτός είναι καλός μπρέ!"Φθινόπωρο 2012… Στο κλειστό γηπεδάκι του Παναθηναϊκού , κάτω από τις εξέδρες της "Λεωφόρου", δύο από τις καλύτερες εφηβικές ομάδες, αυτές του ΠΑΟ και του Φιλαθλητικού ετοιμάζονται να "παρουσιάσουν" ένα εξαιρετικό μπασκετικό θέαμα. Δίπλα στους "σεσημασμένους" Αντετοκούνμπο, Χαραλαμπόπουλο, Διαμαντάκο, Καμπερίδη , κ.α. , υπάρχουν και μερικοί πρωτοεμφανιζόμενοι. Αυτός είναι και ο λόγος που έχω πάει αρκετά νωρίτερα από το τζάμπολ, εφοδιασμένος με το σχετικό "σκονάκι" των συνθέσεων . Ενώ οι παίκτες των δύο ομάδων κάνουν διατατικές, οι – πράσινοι στην πλειονότητά τους – φίλαθλοι αντικρίζουν με έκπληξη τον Ντούσαν Ιβκοβιτς, συνοδευόμενο από τον Βαγγέλη Αγγέλου, να κατεβαίνουν τα σκαλιά του "Τάφου του Ινδού"! Οι δυο τους κάθονται στις θέσεις που βρίσκονται μπροστά από τη δική μου, στην πάλαι ποτέ εξέδρα των επισήμων. Η φωνή του «σοφού» είναι "μπάσα" και χαρακτηριστική, και να μη θες να ακούσεις (λέμε τώρα…), ακούγεται "στερεοφωνικά" … Λέει στον Αγγέλου για τους νέους παίκτες του σέρβικου μπάσκετ, το Νέντοβιτς, τον Γκάγκιτς, τον Λούτσιτς, το Μπογκντάνοβιτς που "έχει σουτ , αλλά είναι ατομιστής"…Οι ομάδες τελειώνουν με τις διατατικές και αρχίζουν χαλαρά το κύριο μέρος της προθέρμανσης. Ο Αγγέλου δείχνει στον Ιβκοβιτς ποιος είναι ο Αντετοκούνμπο (ο Φιλαθλητικός είχε στη σύνθεση του άλλους δύο «έγχρωμους» παίκτες). Αυτός (ο πολυτάλαντος πόιντ - φόργουορντ) είναι και ο λόγος της επίσκεψης του "σοφού"…Δεν πρέπει να έχουν περάσει περισσότερα από 1,5 – 2 λεπτά , είναι ζήτημα αν οι παίκτες έχουν κάνει 2-3 λέι απ ο καθένας τους και ο Ιβκοβιτς έχει ήδη "αποφανθεί": "Είναι πολύ καλός" , γυρνάει και λέει στον Αγγέλου…Περιπετειώδες το πρώτο "ραντεβού" στην Ελλάδα…Το Σεπτέμβριο του 1980 ο Ιβκοβιτς ανέλαβε  την τεχνική ηγεσία του Αρη. Ιστορίες για τα όσα συνέβησαν τότε  "κυκλοφορούν" ακόμα και σήμερα στα μπασκετικά στέκια της Θεσσαλονίκης . Η προσπάθειά του να προσαρμόσει τον Γκάλη στα δικά του συστήματα , οι εκατέρωθεν δηλώσεις, τα όσα λέγεται ότι συνέβησαν παρασκηνιακά, αγγίζουν πια τα όρια του θρύλου… Ας μας τα διηγηθούν καλύτερα όσοι τα έζησαν από κοντά …Σουλιάδης (πρόεδρος του Αρη τότε) :"…Στο πρόσωπο του Ιβκοβιτς εκτός από έναν εξαίρετο προπονητή βρήκαμε και έναν θαυμάσιο άνθρωπο . Χαρακτηριστικό της επιθυμίας του να προσφέρει στο σύλλογο είναι ότι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα είχε μάθει ήδη αρκετές ελληνικές λέξεις…"Γκάλης (συνέντευξη στην εφημερίδα "Θεσσαλονίκη") :"…Η πείρα μου με δίδαξε ότι τα πρωταθλήματα δεν χάνονται σε ένα μόνο παιχνίδι. Ετσι και στον Αρη πιστεύω ότι χάθηκε από την κακή τακτική του κ.Ιβκοβιτς και από τα αλλεπάλληλα λάθη της διοικήσεως… Εχετε παρακολουθήσει τα φρικτά λάθη στο στήσιμο της ομάδας. Ακόμα θα ξέρετε ότι έχει διώξει τον Χάρη Παπαγεωργίου με τον οποίο πιστεύω ότι δεν θα είχαμε κάνει παρά μόνο μία ήττα…" (σ.σ. ο Παπαγεωργίου  - 1.94m – θεωρείται ακόμα και σήμερα σαν ένας από τους 4-5  καλύτερους σουτέρ στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ)Παραμανίδης (φόργουορντ, 1.98m , με σημαντική συμβολή στην κατάκτηση των πρωταθλημάτων 1979-1983) :"…Ο Ιβκοβιτς είχε χαμηλό προϋπολογισμό και προσπάθησε να δημιουργήσει παίκτες όπως οι Ρωμανίδης , Ταχτσάνης , Δοξάκης , Φιλίππου… Εισήγαγε νέους τρόπους προπόνησης ... Προ Ιβκοβιτς κάναμε ύλη νηπιαγωγείου και επί Ιβκοβιτς ...ύλη πανεπιστημίου. Λένε ότι ο Ιβκοβιτς είπε ότι με τον Γκάλη δεν θα πάρει η ομάδα πρωτάθλημα. Δεν είναι αλήθεια … εννοούσε μεγάλο τίτλο και γι’ αυτόν μεγάλος τίτλος ήταν το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Ο Ιβκοβιτς έκανε τον Γκάλη να παίζει άμυνα , διακρίνοντας τις τρομερές δυνατότητες που είχε ο Νικ. Γενικότερα όμως υπήρξαν εσωτερικές διαμάχες . Δεν υποστηρίχθηκε ο Ιβκοβιτς…""Ούτε  βαλτός να ήταν"…Πολυτάραχες ήταν οι σχέσεις του Ντούντα και με άλλες βεντέτες του Ελληνικού Μπάσκετ… Από τον Γαλακτερό έως το Μπουρούση και από τον Φάνη Χριστοδούλου έως τον Παναγιώτη Φασούλα… Ο τελευταίος είχε πρωτοαναφέρει τον Ιβκοβιτς σαν "σοφό", πικρόχολα και με καθαρά ειρωνική διάθεση … Το μπασκετικό κοινό όμως σοφά πράττοντας, σχεδόν αμέσως απέδωσε «Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι» καθιερώνοντας το προσωνύμιο "σοφός", χωρίς καμία διάθεση ειρωνείας ή απαξίωσης! Αντιθέτως…Η αλήθεια είναι ότι στα τέλη της δεκαετίας του ‘90 , παρά την πρώτη κατάκτηση Euroleague από τον ΟΣΦΠ , αρκετοί έβλεπαν ακόμα τον Ιβκοβιτς με καχυποψία: "Και εσκεμμένα να το έκανε, δεν θα είχε τόσες αψιμαχίες με όλα σχεδόν τα μεγάλα ονόματα του Ελληνικού Μπάσκετ! Φαίνεται σα να έχει βαλθεί να καταρρακώσει την αυτοπεποίθησή τους…", μου έλεγε ένας φίλος,  παλιός "μπασκετικός" . Τα πράγματα βέβαια δεν ήταν έτσι ακριβώς…Αξιακό σύστημα, ακλόνητη αυτοπεποίθηση… Μαθητής του μεγάλου Ράνκο Ζεράβιτσα [*2] και του πρεσβύτερου αδερφού του Σλόμπονταν ("Πίβα") Ιβκοβιτς [*3], ο Ντούντα δεν θα μπορούσε παρά να έχει αρχές και ένα σταθερό και ακλόνητο αξιακό σύστημα .Για τον Ιβκοβιτς μεγάλη και (αδιαπραγμάτευτα ) σεβαστή αξία αποτελεί η γνώση, με την ευρύτερη έννοια του όρου, συμπεριλαμβανόμενης της εμπειρίας. Απαιτεί σεβασμό στην "εξουσία" της, όπως θέλει ο παίκτης να σέβεται τον εαυτό του και το (όποιο) ταλέντο του, τον συμπαίκτη του και βέβαια την ομάδα στην οποία ανήκει . Για τον Ιβκοβιτς η δημιουργικότητα έχει πολύ μεγαλύτερη αξία από το χρήμα, τη δόξα, τις διεθνείς επιτυχίες και την αναγνώριση. Αυτό είναι το "πιστεύω" του και με αυτό πορεύτηκε σε ολόκληρη σχεδόν τη θητεία του . Θεωρεί σαν πιο επιτυχημένη περίοδο της καριέρας του τη θητεία του στην Βοϊβοντίνα (!), μια ομάδα 2ης κατηγορίας της Γιουγκοσλαβίας – υπό διάλυση στην κυριολεξία όταν ο Ντούντα ανέλαβε να την "ξαναδημιουργήσει". Όπως ήταν φυσικό, με αυτή τη νοοτροπία, την αυτοπεποίθηση, την επιμονή και με  τόσες γνώσεις, ο "σοφός" ανέδειξε δεκάδες παίκτες , ανάμεσα τους και αρκετούς Ελληνες:Ζήσης: "Δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσω την πρώτη μου χρονιά, που είχα τον κ.Ιβκοβιτς… Κανείς δεν περίμενε ότι θα παίξω και μ’ έβαλε  το Μάρτιο μετά τη Μπένετον… Με βοήθησε πολύ, άκουσα πάρα πολλά πράγματα από τον κ. Ιβκοβιτς από την πρώτη μέρα της προετοιμασίας μέχρι την τελευταία… Με σημάδεψε εκείνη η πρώτη χρονιά…" [*4]Κακιούζης : "Ο Ιβκοβιτς άφηνε πίσω του μια έτοιμη ομάδα, έναν κορμό φτιαγμένο για μεγάλα πράγματα. Με τον Ιβκοβιτς έφτασα στο υψηλότερο σκαλοπάτι της καριέρας μου. Ημουν τυχερός που βρέθηκα στο δρόμο του σε ένα τόσο κρίσιμο μονοπάτι… Του χρωστάω για όσα μου προσέφερε…". Ο Μιχάλης βέβαια ποτέ δεν ξεχνά τη μέρα που ο "σοφός" τον έδιωξε από την προπόνηση , επειδή κλώτσησε την μπάλα του μπάσκετ , κάτι που τους είχε απαγορέψει (ρητά και κατηγορηματικά) να κάνουν… Είπαμε, υπάρχουν όρια, ιερά και όσια :) [*5]Το ματς της χιλιετίας δεν έγινε ποτέ…Ο "σοφός" προσέφερε πολλά στο σέρβικο, το ελληνικό, το ευρωπαϊκό μπάσκετ . Οι θεοί της καλαθοσφαίρισης, όμως κατά καιρούς του το ανταπέδωσαν...Από τον τεράστιο Κρέζιμιρ Τσόσιτς και τους βοηθούς του (Τζούροβιτς, Σλάβνιτς, κ.α.) στην εθνική της Γιουγκοσλαβίας "κληρονόμησε" την καλύτερη ομάδα που δημιούργησε ποτέ το Ευρωπαϊκό Μπάσκετ: Ντράζεν Πέτροβιτς, Γιούρι Ζντόβτς, Αλεξάνταρ Τζώρτζεβιτς, Πρέντραγκ Ντανίλοβιτς, Αριαν Κόμαζετς, Τόνι Κούκοτς, Ζάρκο Πάσπαλ, Ντίνο Ράτζα, Βλάντε Ντίβατς, Στόγιαν Βράνκοβιτς. Αυτή η ομάδα στα χέρια του Ιβκοβιτς σάρωσε όλους τους τίτλους την τριετία 1989 – 1991 , συντρίβοντας κάθε αντίπαλο!Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας δεν επέτρεψε σε αυτή την ομάδα να αναμετρηθεί με την Ντριμ Τιμ στην Ολυμπιάδα της Βαρκελώνης το 1996…Βιβλιογραφία : GBA  "Θεσσαλονίκη: η πόλη του μπάσκετ" , Μ.Κακιούζης: Ονειρα & Αλήθειες (*5) , Περιοδικό "Τρίποντο" (*4) , B92.rs - Dušan Ivković - Svugde nosim svoj krst (Serbian).(*1) Με συμπάθεια για τους φαν του Στογιάνκοβιτς(*2) θρυλικός προπονητής , κατέκτησε πολλά μετάλλια με τη Γιουγκοσλαβία , ανάμεσα τους χρυσά σε Ολυμπιάδα (1980) και Mundobasket (1970)(*3) "φημισμένος"  για το ότι ήξερε όσο πολύ λίγοι τα μυστικά του Μπάσκετ