Η ιστορία των SUV και γιατί πρέπει να “πεθάνουν”!

11:00 25/7/2016 - Πηγή: AutoBlog

Sport Utility Vehicle. SUV. Ένας τύπος επιβατικού οχήματος που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει τόσο δημοφιλής που όχι μόνο οι κατασκευαστές λανσάρουν το ένα μοντέλο μετά το άλλο, αλλά το κάνουν “εις βάρος” άλλων, περισσότερο παραδοσιακών –ή παλιομοδίτικων αν θέλεις- τύπων οχημάτων. Είναι λογικό. Στη ζούγκλα της αυτοκινητοβιομηχανίας επιβιώνει μόνο αυτός με τις περισσότερες πωλήσεις

και όταν έρχεται η ώρα των αποφάσεων, ο αδύναμος κρίκος, όπως είναι αναμενόμενο άλλωστε, αποχωρεί. Τι είναι όμως SUV; Πότε κατασκευάστηκε το πρώτο και γιατί, όπως πιστεύω ακράδαντα, πρέπει να πεθάνει;

Πριν προχωρήσουμε, μία μικρή παρένθεση. Το ξεκαθαρίζω για πρώτη και τελευταία φορά: Για εμένα, υπάρχουν δύο τύποι υπερυψωμένων οχημάτων. Οι “εργάτες” και όλα τα υπόλοιπα. Στην πρώτη κατηγορία, εντάσσω σκληροτράχηλα οχήματα με εξαιρετικές ικανότητες κίνησης εκτός δρόμου. Τίμια αυτοκίνητα που κατασκευάστηκαν έτσι ώστε να μην τα σταματάει τίποτα και αγοράζονται από ανθρώπους που εκμεταλλεύονται σε μεγάλο βαθμό αυτή την ικανότητα τους. Η δεύτερη κατηγορία, συμπεριλαμβάνει τα SUV και όλες τις υποκατηγορίες τους: crossover, πολυτελείας, coupe και όποια άλλη έχει προκύψει από τότε που ξεκίνησα να γράφω αυτό το άρθρο. Για λόγους ευκολίας, θα αναφέρομαι στην πρώτη κατηγορία ως “Jeeps” και στην δεύτερη ως “SUV”. Ξέρω ότι δεν είναι 100% σωστό ή ακριβές, αλλά κάνε τα στραβά μάτια για να προχωρήσουμε…

Δεν είναι λίγοι αυτοί που τοποθετούν την αρχή των SUV στα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με προγόνους τα προφανή Willys Quad, “series” Land Rover και τον συγγενή εξ Ανατολής, Toyota Land Cruiser, που λανσαρίστηκαν –με την ευρεία έννοια του όρου– μεταξύ 1940 και 1955. Υπάρχουν όμως και προγενέστερα παραδείγματα SUV… αρκεί κανείς να κοιτάξει στη δεκαετία του ’30. Οι Αμερικάνοι, ισχυρίζονται ότι το πρώτο SUV ήταν το Chevrolet Carryall Suburban που παρουσίασε το όνομα “Suburban” στο κοινό το 1936 αλλά ο αντίλογος λέει ότι το Carryall Suburban, ως αποκλειστικά πισωκίνητο, δεν ικανοποιεί τα κριτήρια.

Οπότε προβάλλεται ως εναλλακτική το Jeep Wagon που λανσαρίστηκε το 1946. Όμως αν πάμε στην δεκαετία του ’40, οι Ρώσοι έχουν κάποιες αντιρρήσεις, αφού το 1938, παρουσιάστηκε το GAZ-61 – ένα από τα πρώτα τετρακίνητα οχήματα στον κόσμο. Σε περίπτωση που δεν είσαι ευχαριστημένος από αυτό και θεωρείς ότι είναι υπερβολικά σκληροπυρηνικό για SUV, υπάρχει και το M72 Pobeda που σύμφωνα με την Wikipedia –όχι η πιο αξιόπιστη πηγή, αλλά whatevah– είναι το πρώτο “άνετο, μαζικής παραγωγής, τετρακίνητο όχημα με monocoque πλαίσιο”.

Για πολλούς όμως, σημασία δεν έχει το πώς ξεκίνησε η όλη ιστορία αλλά το πώς εξελίχθηκε. Καλή η αναδρομή στα “depot hacks”, όμως πώς φτάσαμε στο σήμερα; Περίεργα, είναι η απάντηση κατά την γνώμη μου. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50, κυρίως στην Αμερική, τα SUVs έκαναν την μετάβαση από τα πλαίσια “επαγγελματικών” οχημάτων στα οποία βασίζονταν, στα πλαίσια “αυτοκινήτων”. Μετά, ήρθε η δεκαετία του ’70 με τις υψηλές τιμές των καυσίμων και τους hippies που στις Η.Π.Α. “σκότωσαν” τους μεγάλους κινητήρες και την διάθεση του κόσμου για σπατάλη –παρότι στις αρχές της δεκαετίας γεννήθηκε το πολυτελές SUV με το πρώτο Range Rover– αλλά αυτό άλλαξε ξανά τις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Τότε τα SUVs χρησιμοποίησαν και πάλι “επαγγελματικά” πλαίσια και ισχυρούς κινητήρες. Τότε παρουσιάστηκαν τα Jeep Cherokee και Ford Explorer και τότε άρχισε και η “επέλαση” των Ιαπώνων με τα Toyota RAV4, Subaru Forester και Honda CR-V μεταξύ άλλων. Όμως η πραγματική “έκρηξη” των SUVs συνέβη όταν μπήκε στο παιχνίδι και η Ευρώπη. Καθώς η δημοτικότητα των SUVs σημείωνε αύξηση σε όλες τις κατηγορίες στα μέσα των ‘00s, όλοι οι κατασκευαστές άρχισαν να λανσάρουν το ένα μοντέλο μετά το άλλο, να εφευρίσκουν υπο-κατηγορίες και να κάνουν τα SUVs τους περισσότερο “αυτοκίνητα”…

Το θέμα μου όμως είναι ότι ποτέ δεν κατάλαβα την λογική πίσω από την αγορά ενός SUV. Δεν έχω κανένα πρόβλημα με τα jeeps. Εκεί, κατανοώ ότι ο ιδιοκτήτης έχει κάποια βίδα στο μυαλό του λασκαρισμένη και θέλει να πάει εκεί που οι άλλοι δεν μπορούν. Θέλει να εξερευνήσει και ένα συμβατικό αυτοκίνητο δεν μπορεί να τον βοηθήσει. Θέλει το κάτι παραπάνω. Την ουσιαστική και ανθεκτική τετρακίνηση, την μεγαλύτερη απόσταση από το έδαφος και γενικά, την σκληροτράχηλη φύση ενός jeep. Το SUV τι προσφέρει στον καταναλωτή; Ποια η χρησιμότητα του στην κοινωνία και στο άτομο; Την προηγούμενη φορά που ανέφερα τα SUV με την “SUVοποίηση των πάντων” ήμουν πολύ πιο “light” στην άποψη μου. Με ενοχλούσε μόνο η τάση των κατασκευαστών να δημιουργούν ανάγκες που κανείς δεν είχε, για να λανσάρουν ένα μοντέλο που κανείς δεν ζήτησε και να προσπαθούν να μας πείσουν ότι κάνουν κάτι. Τώρα όμως ειλικρινά πιστεύω ότι τα SUVs πρέπει να πεθάνουν.

Αν είσαι κάτοχος ενός SUV ή σκέφτεσαι πολύ σοβαρά να αγοράσεις, πες μου σε παρακαλώ γιατί. Εξήγησε μου τον λόγο ή τους λόγους που σε οδηγούν σε αυτή την απόφαση γιατί δεν μπορώ να καταλάβω. Στο μυαλό μου, ένα SUV δεν μου προσφέρει τίποτε περισσότερο από ένα συμβατικό αυτοκίνητο. Κοστίζει παραπάνω, τις περισσότερες φορές καίει περισσότερο, είναι βαρύτερο και ψηλότερο με ότι αυτό συνεπάγεται για επιτάχυνση, επιβράδυνση και συμπεριφορά στον δρόμο, δεν προσφέρει σημαντικά οφέλη όσον αφορά στους διαθέσιμους χώρους συγκρινόμενο με ένα station wagon ή ένα minivan… Οπότε ΓΙΑΤΙ; Η τετρακίνηση δεν είναι επιχείρημα γιατί τα περισσότερα sedans ή station wagons προσφέρουν την επιλογή της κίνησης και στους τέσσερις τροχούς, άσε που η πλειοψηφία των μελλοντικών ιδιοκτητών SUV δεν έχουν ανάγκη την τετρακίνηση.

Καταλήγω λοιπόν σε δύο λογικά επιχειρήματα. Πρώτον, η ασφάλεια ή για να το πω καλύτερα, αυτό που αντιλαμβάνεται ο ιδιοκτήτης ως ασφάλεια και δεύτερον, το συναίσθημα του να είσαι ψηλότερα από τους υπόλοιπους. Πρόσεξε, δεν αναφέρομαι στην αυξημένη απόσταση από το έδαφος και τα πλεονεκτήματα που μπορεί να έχει, αλλά στο γεγονός ότι κυριολεκτικά, κάθεσαι στο SUV και τραγουδάς με τη φωνή του Κώστα Χατζή “όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζει ο κόσμος ζωγραφιά”. Ένα-ένα όμως. Πρώτον, η ασφάλεια. Ένα SUV δεν είναι γενικά ασφαλέστερο από ένα sedan/hatchback/minivan. Είναι ασφαλέστερο στην περίπτωση που συγκρουστεί –μακριά από εμάς- με ένα μικρότερο, μη-SUV. Είναι ασφαλέστερο λόγω ύψους, βάρους και γενικότερα… φυσικής. Αυτό όμως, εκτός του ότι υπεραπλουστεύει ένα εξαιρετικά πολύπλοκο θέμα, επαναλαμβάνω, δεν σημαίνει ότι είναι γενικά ασφαλέστερο. Να σου φέρω ένα παράδειγμα. Το Honda Jazz του 2015, βαθμολογήθηκε με 93% στην προστασία των ενήλικων επιβατών από το Euro NCAP. Το Lexus RX, βαθμολογήθηκε με 91%. Αυτό σημαίνει ότι όταν μιλάμε για ενήλικες, στις συνθήκες που δοκιμάστηκαν τα δύο αυτοκίνητα, το Jazz είναι οριακά ασφαλέστερο από το RX. Αν όμως τα δύο αυτοκίνητα συγκρουστούν μεταξύ τους, οι πιθανότητες τραυματισμού για τους επιβάτες του Jazz είναι σημαντικά μεγαλύτερες.

Το δεύτερο επιχείρημα που σκέφτομαι, έχει να κάνει με την θέση οδήγησης όπως προείπα. Οι κατασκευαστές γενικά ακολουθούν μία τάση εξύψωσης της θέσης οδήγησης τα τελευταία χρόνια. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για κάποιους που νιώθουν καλύτερα/ασφαλέστερα όταν κάθονται ψηλά. Γι’ αυτό προτιμούν τα SUV. Γιατί σε σύγκριση με το δικό μου χρέπι, αυτός/αυτή κάθεται αρκετά ψηλότερα. Βοηθά την ψυχολογία του/της σε πολλαπλά επίπεδα και δεν το λέω ειρωνικά ή ως κάτι κακό. Όμως σε σύγκριση με ένα άλλο SUV, δεν υπάρχει διαφορά. Κάνω λάθος; Στο ίδιο ύψος βρίσκονται. Οπότε τι; Επιλέγουν SUV όχι για να κάθονται ψηλότερα απαραίτητα, αλλά για να μην κάθονται χαμηλά. Τους προκαλεί ανασφάλεια; Δεν ξέρω. Με αυτή τη λογική πάντως, γιατί δεν παίρνεις απευθείας νταλίκα; Δύσκολα θα βρεθεί κάποιος που να είναι στο ίδιο ύψος με εσένα, θα πληρώσεις περίπου όσα και για μία Cayenne και στην τελική, αν το κάνεις για την ασφάλεια και θεωρείς ότι όσο μεγαλύτερο/βαρύτερο το όχημα τόσο καλύτερα, δεν θα βρεις πιο ασφαλές όχημα από την νταλίκα.

Γι’ αυτό η λύση που προτείνω είναι να “σκοτώσουμε” τα SUV. Είναι ακραία, το ξέρω, αλλά δεν πιστεύω ότι υπάρχει άλλος δρόμος προς τα εμπρός. Το κακό είναι ότι δεν είναι στο χέρι μας. Σε αυτό το σημείο, έχω την εντύπωση ότι ο καταναλωτής δεν έχει έλεγχο της αγοράς. Οι κατασκευαστές έχουν δρομολογήσει τα σχέδια τους και δεν υπάρχει επιστροφή. Με ανηλεές marketing και αφαιρώντας σιγά-σιγά τις εναλλακτικές επιλογές, μας σπρώχνουν στο εσωτερικό ενός SUV. Τα minivans έχουν σχεδόν πεθάνει –με εξαίρεση μερικές σταθερές αξίες– και τα station wagons βρίσκονται σε μηχανική υποστήριξη. Σειρά έχουν τα coupe… Οι εταιρίες έχουν επενδύσει υπερβολικά πολλά χρήματα στα SUV και κάτι μου λέει ότι θα υποστούμε αυτή την SUVοκαταιγίδα για πολλά χρόνια ακόμα. Τουλάχιστον μπορώ να την υποστώ σε ένα Range Rover Evoque; Είναι το μοναδικό SUV που μου αρέσει – για να μην λες ότι είμαι απόλυτος!