Explainer: Γιατί ο Ερντογάν πάει κόντρα στο ΝΑΤΟ;...

19:43 31/5/2022 - Πηγή: Kafeneio-gr

Τι συμβαίνει με το ΝΑΤΟ και την Τουρκία;

Μετά την απόφαση της Σουηδίας και της Φινλανδίας να κάνουν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απείλησε να μπλοκάρει τη διεύρυνση της Συμμαχίας και έκτοτε προωθεί την ατζέντα του.
- Το έχει ξανακάνει αυτό ο Ερντογάν;
Το... 2009 είχε μπλοκάρει τον ορισμό νέου επικεφαλής του ΝΑΤΟ

από τη Δανία, υποστηρίζοντας ότι η χώρα είναι υπερβολικά ανεκτική στα σκίτσα του Μωάμεθ και ευνοϊκά διακείμενη σε «Κούρδους τρομοκράτες». Χρειάστηκε «καλόπιασμα» ωρών από τους ηγέτες και μια υπόσχεση του Μπαράκ Ομπάμα ότι το ΝΑΤΟ θα ορίσει Τούρκο σε ηγετική θέση, για να ικανοποιηθεί ο Ερντογάν.
-Υπάρχουν κι άλλα τέτοια περιστατικά;
Μετά τη ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας- Ισραήλ το 2010, ο Ερντογάν εμπόδισε τη Συμμαχία να συνεργαστεί με το Ισραήλ για έξι χρόνια. Αργότερα, καθυστέρησε επί μήνες σχέδιο του ΝΑΤΟ για την ενίσχυση χωρών της ανατολικής Ευρώπης απέναντι στη Ρωσία. Αγόρασε από τη Μόσχα S-400 που το ΝΑΤΟ θεωρεί ότι απειλεί τα αμυντικά συστήματα της Συμμαχίας. Και βέβαια υπάρχει η συνεχής επιθετική και προκλητική στάση της Τουρκίας απέναντι σε ένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ, την Ελλάδα.
- Ποια είναι τα επιχειρήματα Ερντογάν κατά Σουηδίας και Φινλανδίας;
Κατηγορεί τις δύο χώρες ότι στηρίζουν το PKK- που είναι παράνομο στην Τουρκία και έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Yποστηρίζει ότι Φινλανδία και Σουηδία υποθάλπουν υποστηρικτές του Φετουλάχ Γκιουλέν. Η Άγκυρα ζητά την έκδοση περίπου 35 ατόμων. Επιπλέον, αντιδρά στο εμπάργκο όπλων που επέβαλαν οι δύο χώρες στην Τουρκία το 2019.
- Ποιος κερδίζει από την στάση του Ερντογάν;
Η κατάσταση είναι προς όφελος του Βλαντιμίρ Πούτιν, που έχει γίνει πιο φιλικός με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα τελευταία χρόνια. Για τον Ρώσο ηγέτη, η απόρριψη της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα είναι μια σημαντική νίκη.
- Μήπως το ΝΑΤΟ θα ήταν καλύτερα χωρίς την Τουρκία;
Η Τουρκία παρέχει στο ΝΑΤΟ μια στρατηγικής σημασίας θέση στο σταυροδρόμι Ευρώπης και Ασίας. Φιλοξενεί σημαντική αεροπορική βάση των ΗΠΑ, όπου βρίσκονται αμερικανικά πυρηνικά όπλα. Η Τουρκία έχει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στη Συμμαχία και αναπτυγμένη αμυντική βιομηχανία. Δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι η Άγκυρα θα προκαλούσε περισσότερα προβλήματα εκτός ΝΑΤΟ και θα μπορούσε να έρθει πιο κοντά στη Μόσχα.
- Θα επιμείνει στο βέτο ο Ερντογάν;
Το ερώτημα είναι τι θα χρειαστεί για να ταχθεί υπέρ της διεύρυνσης. Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι ο Ερντογάν τελικά δεν θα μπλοκάρει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Εκτιμούν ότι θέλει να αναδείξει τις ανησυχίες ασφαλείας της Τουρκίας και να εξασφαλίσει πολιτικά οφέλη εντός των συνόρων ενόψει των εκλογών της επόμενης χρονιάς.
- Τι άλλο θέλει να κερδίσει;
Κάποιοι εκτιμούν ότι μπορεί να επιδιώκει να κερδίσει την εύνοια του Πούτιν ή τουλάχιστον να κατευνάσει την οργή για την πώληση drones στον ουκρανικό στρατό από τουρκική εταιρεία. Άλλοι πιστεύουν ότι θέλει ανταλλάγματα από την Ουάσινγκτον.
- Δηλαδή;
Εξοργισμένος για τον αποκλεισμό από τα F-35 μετά την αγορά των S-400, τώρα o Ερντογάν πιέζει για την αγορά βελτιωμένων F-16. Αλλά υπάρχει σκληρή αντίσταση από το Κογκρέσο. Επίσης, μπορεί να επιζητά την προσοχή του Αμερικανού προέδρου. Είχε φιλικές σχέσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ, αλλά ο Τζο Μπάιντεν έχει κρατήσει αποστάσεις.
Με πληροφορίες από NYT