FT: Πώς ο Τσίπρας από Προμηθέας Δεσμώτης έγινε «όργανο» της ευρωπαϊκής τάξης

20:08 4/1/2018 - Πηγή: Kafeneio-gr

Τη μετεξέλιξη του Έλληνα πρωθυπουργού, ο οποίος το 2010 παρέλαβε μια χώρα που σαν σύγχρονος Προμηθέας έβλεπε τους ανάλγητους δανειστές να τρώνε το συκώτι της για να την τιμωρήσουν που πυροδότησε την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, σε θεματοφύλακα των ευρωπαϊκών πολιτικών σταθερότητας, περιγράφουν σε σημερινό τους δημοσίευμα οι Financial Times...

Όταν ανέλαβε την εξουσία, ο Αλέξης Τσίπρας

θεωρούνταν ως ο πιο ακραίος αριστερός που αναλαμβάνει τα ηνία ευρωπαϊκής χώρας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν τότε που ο Τσίπρας διακήρυσσε ότι θα αποτινάξει τον ζυγό των ξένων δανειστών. Ήταν τότε που η επιπολαιότητά του παρά λίγο να κοστίσει στη χώρα τη θέση της στην Ευρωζώνη, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα.

Στο «παρά πέντε», όμως, έκανε στροφή 180 μοιρών και αποφάσισε να κάνει αυτά που ζητούσαν οι δανειστές. Με το να παραδώσει τα όπλα, ο Τσίπρας κατόρθωσε να κρατήσει τη χώρα στη νομισματική ένωση. Εάν δεν προκύψει αιφνίδια αναταραχή στην εγχώρια πολιτική σκηνή, ή στις παγκόσμιες αγορές, η Ελλάδα αναμένεται να βγει από το τρίτο μνημόνιο, ύψους 86 δισ. ευρώ, τον Αύγουστο.

Οι Ευρωπαίοι βλέπουν στην πλειονότητά τους την Ελλάδα ως μια χώρα ατελούς διακυβέρνησης, επιρρεπή στο πατρονάρισμα, η οποία παραβίασε απροκάλυπτα τους κανόνες που διασφαλίζουν τη λειτουργία της Ευρωζώνης. Η μία κυβέρνηση μετά την άλλη κατηγορήθηκαν ότι προσποιούνται ότι εφαρμόζουν τα μέτρα που ήταν προϋπόθεση για την εκπόνηση των προγραμμάτων διάσωσης, Το αποτέλεσμα ήταν η ελληνική οικονομία να βυθιστεί σε μια περιττή κατασκευασμένη ύφεση, η οποία δεν ωφελούσε σε τίποτα την Ελλάδα –αντίθετα, στόχος ήταν να σωθούν οι τράπεζες των πιστωτών που είχαν σημαντική έκθεση στο ελληνικό χρέος, είπαν πολλοί και αρκετοί ξένοι εμπειρογνώμονες συμφώνησαν με αυτή την οπτική.

Ωστόσο, το 2017 οι σχέσεις Ελλάδας-πιστωτών βελτιώθηκαν σε τέτοιο βαθμό που δύσκολα θα μπορούσε κανείς να είχε φανταστεί στην αρχή του έτους. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση Τσίπρα προσέγγισε τις διαπραγματεύσεις. Αντί να προβάλει ανούσιες αντιρρήσεις, η κυβέρνηση επέλεξε μια πιο εποικοδομητική προσέγγιση.

Πόλος γεωπολιτικής σταθερότητας η Ελλάδα

Κάπως έτσι φτάνουμε στην ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης στις 22 Ιανουαρίου. Στη θετική αυτή έκβαση έχουν συμβάλλει, σύμφωνα με τους Financial Times, και γεωπολιτικοί παράγοντες. Τόσο στα μάτια της Ευρώπης, όσο και των ΗΠΑ, η διευρυμένη αναταραχή στην περιοχή ανέδειξε την Ελλάδα ως παράγοντα σταθερότητας και φιλίας.

Οι ισορροπίες στα Βαλκάνια είναι εύθραυστες, ιδίως όσον αφορά στη διατήρηση της δημοκρατίας και της ευνομίας υπό το άγρυπνο βλέμμα της Ρωσίας. Η Τουρκία, από την άλλη, βυθίζεται κάθε χρόνια περισσότερο στον αυταρχισμό και οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ και την ΕΕ κάθε άλλο παρά ανέφελες είναι. Ακόμη βαθύτερα, η Συρία είναι τυλιγμένη στις φλόγες του πολέμου. Οι ισλαμιστές αντάρτες διεισδύουν ολοένα βαθύτερα στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Με αυτά τα δεδομένα, δεν είναι να απορεί κανείς για τη σημασία που δίνουν οι ΗΠΑ στη ναυτική βάση τους στη Σούδα. Γενικά η Κρήτη θεωρείται πυλώνας αξιοπιστίας και σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο.

Κουράστηκαν οι δανειστές να ασχολούνται με την Ελλάδα

Το ρόλο της έπαιξε, επίσης, και η «ελληνική κόπωση», υποστηρίζει η βρετανική εφημερίδα. Μετά από οκτώ χρόνια εξαντλητικών διαπραγματεύσεων, οι Ευρωπαίοι θέλουν να χαλαρώσουν τον «κλοιό» της εποπτείας στο οικονομικό προτεκτοράτο τους στην Ελλάδα και να ασχοληθούν πιο εντατικά με την οικονομική ενοποίηση στην Ευρωζώνη. Εν τω μεταξύ, κρατιούνται με «νύχια και με δόντια» για να μην διαλαλήσουν ότι χάρη στη σοφία, τη γενναιοδωρία και την αποφασιστικότητά τους κατόρθωσαν οι Ευρωπαίοι να μετατρέψουν τον άλλοτε λαϊκιστή Τσίπρα σε όργανο της ευρωπαϊκής τάξης.

Ελλοχεύει ο κίνδυνος εφησυχασμού

Εδώ έγκειται, όμως, ο κίνδυνος εφησυχασμού, προειδοποιούν οι FT. Τα πλεονάσματα της Ελλάδας είναι, πράγματι, από τα υψηλότερα των δυτικών οικονομικών. Ο Τσίπρας δεσμεύτηκε για διατήρηση των πλεονασμάτων άνω του 3,5% επί του ΑΕΠ έως το 2022 και στη συνέχεια θα μειωθούν ελαφρώς. Η δημοσιονομική ασυνέπεια, όμως, δεν ήταν η μοναδική αιτία της ελληνικής κρίσης.

Πολλοί, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι δεν ήταν καν η πιο σημαντική. Οι πρόσφατες αδιαφανείς και ανεπιτυχείς προσπάθειες στο πλαίσιο των ιδιωτικοποιήσεων είναι μια ένδειξη ότι η Ελλάδα πρέπει να γίνει πιο ελκυστική στους ξένους επενδυτές. Πρωταρχικός στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός του κράτους και η εξάλειψη της νοοτροπίας των πελατειακών σχέσεων που έχει διαμορφώσει τις πολιτικές τάξεις και την κοινωνία της Ελλάδας τα χρόνια που ακολούθησαν μετά την Επανάσταση του 1821.

Η αλήθεια είναι πως έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος, τόσο από τον Τσίπρα όσο και από τους προκατόχους του, αλλά είναι ελάχιστη. Ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι ότι από τον Αύγουστο που οι δανειστές θα χαλαρώσουν την εποπτεία στην Ελλάδα, μπορεί να επιστρέψει η χώρα στις κακές της συνήθειες. Και αυτό θα είναι ένα πολύ βαρύ τίμημα για όλα τα δεινά που έχει υποστεί η Ελλάδα και οι δανειστές της μετά το 2010, καταλήγει το δημοσίευμα.