Αναποτελεσματικά τα επιδόματα για τη μείωση της φτώχειας

10:15 15/11/2018 - Πηγή: Kafeneio-gr

Δραματικά περιορισμένη, στην προσπάθεια μείωσης του αριθμού των ατόμων που κινδυνεύουν από τη φτώχεια στην χώρα μας, είναι η συμμετοχή των κοινωνικών επιδομάτων που παρέχει το κράτος, εάν εξαιρεθούν οι συντάξεις...

Στην άκρως ανησυχητική αυτή διαπίστωση καταλήγει κανείς λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της Eurostat για το 2017, που δείχνουν την Ελλάδα

να καταλαμβάνει την τελευταία θέση ως προς την επίδραση και κατά συνέπεια την αποτελεσματικότητα των λεγόμενων κοινωνικών μεταβιβάσεων, πλην των συνταξιοδοτικών παροχών, στην προσπάθεια περιορισμού των ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας.

Τα στοιχεία δημοσιοποιούνται μεσούσης της διαπραγμάτευσης της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους εταίρους για το μέλλον των συντάξεων αλλά και για τον δημοσιονομικό χώρο που θα καταλάβουν, τελικά, κοινωνικές παροχές όπως το επίδομα στέγασης ή μέτρα στήριξης των άνεργων νέων. Και καταδεικνύουν την αναγκαιότητα αύξησης των παροχών προς ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, πλην των συνταξιούχων, προκειμένου να μειωθεί στη χώρα μας το ποσοστό των ατόμων –κυρίως των εργαζομένων και ανέργων– που βρίσκονται στο κατώφλι της φτώχειας. Αποδεικνύουν βέβαια και τον ρόλο των συντάξεων, παρά τις συνεχείς μειώσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης, στη συγκράτηση του φαινομένου, κατά την περίοδο της κρίσης και αντίστροφα, τις σημαντικές συνέπειες μιας πιθανής περαιτέρω μείωσής τους, στην προσπάθεια μείωσης της φτώχειας στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής, ενώ στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.) οι κοινωνικές μεταβιβάσεις είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση κατά σχεδόν ένα τρίτο (32,4%) του αριθμού των ατόμων που ταξινομούνται σε κίνδυνο φτώχειας, στην Ελλάδα οδήγησαν στη μείωση του πληθυσμού που κινδυνεύει από τη φτώχεια, σε ποσοστό μόλις 15,8%.

Να σημειωθεί εδώ ότι με τον όρο κοινωνικές μεταβιβάσεις εννοούμε παροχές της κεντρικής διοίκησης για συντάξεις γήρατος και επιζώντων (προς χήρες και ορφανά), παροχές ανεργίας, οικογενειακά επιδόματα, παροχές ασθενείας και αναπηρίας, παροχές που σχετίζονται με την εκπαίδευση, επιδόματα στέγασης, κοινωνική βοήθεια και άλλα οφέλη.
Στη συγκεκριμένη έρευνα της Eurostat, εξαιρούνται οι συντάξεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν χθες, με αφορμή την «επέτειο» ενός έτους από την ανακοίνωση των Ευρωπαίων ηγετών του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, που επικεντρώνεται στην ισότητα ευκαιριών, στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας, στις δίκαιες συνθήκες εργασίας και στην κοινωνική προστασία, ο βαθμός στον οποίο οι κοινωνικές μεταβιβάσεις μειώνουν τον αριθμό των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ποικίλλει σε όλα τα κράτη- μέλη της Ε.Ε.

Συγκεκριμένα, το 2017 υπήρχαν δύο κράτη-μέλη όπου ο αριθμός των ατόμων που κινδυνεύουν από τη φτώχεια μειώθηκε περισσότερο από το ήμισυ λόγω κοινωνικών μεταβιβάσεων: η Φινλανδία (μείωση κατά 56,9%) και η Δανία (50,9%). Σε εννέα κράτη-μέλη η μείωση ήταν κάτω από 25%, και από αυτές οι μικρότερες μειώσεις σημειώθηκαν στην Ελλάδα (15,8%) και στη Ρουμανία (16,6%).

Στο σύνολο της Ε.Ε., εκτός από το 2013, η αποτελεσματικότητα των κοινωνικών μεταβιβάσεων μειώνεται από έτος σε έτος. Αντίστοιχα και στην Ελλάδα, μετά την «εκτίναξη» του 2013 στο 17,5% (πιθανότατα λόγω της αύξησης του επιδόματος τέκνων σε τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες) η αποτελεσματικότητα των κοινωνικών επιδομάτων μειώθηκε το 2014 κατά 15%, αυξήθηκε στο 16,08% το 2015, έπεσε σε 15,87% το 2016 και παρέμεινε σε αυτό (15,83%) το 2017.

Να σημειωθεί ότι οι συνολικές δαπάνες για κοινωνική προστασία, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στην Ελλάδα είναι σημαντικά υψηλές, στο 20,7% (στοιχεία Eurostat 2016), όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 19,1%. Βέβαια, το 16% αφορά τις παροχές προς ηλικιωμένους και κατά κύριο λόγο τις συντάξεις και μόλις το 0,6% τις οικογένειες, το 0,5% τους ανέργους και 1,5% την αναπηρία και την ασθένεια. Οσο για τις παροχές στεγαστικής πολιτικής, μετά την κατάργηση του ΟΕΚ, οι δαπάνες έχουν μηδενιστεί