Γιατί η Ελλάδα δεν δίνει λεφτά στην Παιδεία...

21:28 13/9/2020 - Πηγή: Kafeneio-gr

Τρεις πρώην υπουργοί απαντούν...

Τα σχολεία ανοίγουν τη Δευτέρα στο σύνολο της επικράτειας και αυτό που κυρίως απασχολεί τη σχολική κοινότητα (μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς) είναι η αποτελεσματική προφύλαξη από την εξάπλωση της πανδημίας. Λογικό, αφού βρισκόμαστε (πλανητικά) σε αυτή τη φάση. Ωστόσο, τα...

διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής εκπαίδευσης δεν έχουν φυσικά να κάνουν με την πανδημία. Η περιορισμένη χρηματοδότηση,

το κλείσιμο (υπό τον εύηχο τίτλο της συγχώνευσης) σχολικών μονάδων, η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών απασχολούσαν, απασχολούν και θα συνεχίσουν να απασχολούν (όταν πια η πανδημία γίνει μια δυσάρεστη ανάμνηση) τους πάντες.

Ως προς τον παρελθόντα χρόνο, μπορούμε να θυμηθούμε τις κινητοποιήσεις της δεκαετίας του 60 με άξονα το αίτημα του "15% για την παιδεία", που είχε στέρεες βάσεις στα κινήματα της νεολαίας της εποχής αλλά ποτέ δεν εφαρμόστηκε στην πράξη. Κατά καιρούς, και ιδιαίτερα κατά τη μεταπολίτευση, ξεπηδούσαν μαθητικά κινήματα με κύριο αίτημα ακριβώς αυτό, την αύξηση της χρηματοδότησης και την άνοδο της ποιότητας στο δημόσιο σχόλειο. Μέχρι που ήρθαν τα μνημόνια και τα γκρέμισαν όλα. Χρηματοδότηση, υλικοτεχνικές υποδομές και προσλήψεις διδακτικού προσωπικού.

Στον παρόντα χρόνο -και πρoτού προκύψει η πανδημία- η ελληνική εκπαίδευση βρισκόταν σε μία φάση αργής ανάνηψης. Η χρηματοδότηση αυξήθηκε κατά ένα μικρό ποσοστό, ωστόσο και πάλι τα κενά στα σχολεία (ιδιαίτερα σ' αυτά της επαρχίας και των αποκακρυσμένων περιοχών) παραμένουν μεγάλα αφού πολλοί δημοσιονομικοί περιορισμοί εξακολουθούν να ισχύουν και να βάζουν φρένο στις όποιες προσπάθειες. Συν τοις άλλοις, η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας (από τον Ιούλιο του 2019 και μετά) δείχνει να μην έχει ως απόλυτη προτεραιότητά της την πρόοδο του δημόσιου σχολείου ενώ αντίθετα έχει ξεδιπλώσει μία βεντάλια πρωτοβουλιών που κάνουν τους σχολάρχες (τους ιδιοκτήτες των ιδιωτικών σχολείων δηλαδή) να αισθάνονται ιδιαίτερα ευτυχείς.

Χρηματοδότηση: Η μεγάλη πληγή
Θα μιλήσουμε με νούμερα γιατί μόνο έτσι μπορεί να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος. Νούμερα μάλιστα που έχουν την επισημότητα της ΕΛΣΤΑΤ και αφορούν τη χρηματοδότησης της ελληνικής εκπαίδευσης στα "μνημονιακά" χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων το ζωνάρι γύρω από το σώμα της παιδείας σφίχτηκε μέχρι ασφυξίας θα έλεγε κανείς.

Σύμφωνα λοιπόν με την ΕΛΣΤΑΤ (και τη σχετική έρευνα που δημοσιοποίησε τον Νοέμβριο του 2019) οι δαπάνες της Κεντρικής Κυβέρνησης για την εκπαίδευση το 2016 ήταν μειωμένες κατά 10% σε σχέση με αυτές του 2012 (οι οποίες ήταν ήδη μειωμένες με τη σειρά τους σε σχέση με το 2009 λόγω των δύο πρώτων μνημονίων).Σε απόλυτους αριθμούς η εκπαίδευση μέσα στο διάστημα τεσσάρων χρόνων (από το 2012 έως το 2016) στερήθηκε περίπου 700 εκ. ευρώ (από τα 6,9 δις πήγαμε στα 6,2). Οι περισσότερες δε από αυτές τις περικοπές έγιναν στη δευτεροβάθμια (γυμνάσια-λύκεια) και στην τριτοβάθμια (πανεπιστήμια) εκπαίδευση. Ειδικά τα ελληνικά πανεπιστήμια είδαν τη χρηματοδόσή τους να μειώνεται κατά ένα σχεδόν δισεκατομμύριο ευρώ σε τέσσερα χρόνια.

Το ελληνικό δημόσιο δαπανά επίσης λιγότερα χρήματα για τις αμοιβές του διδακτικού προσωπικού κάτι απολύτως λογικό αφού τα τελευταία χρόνια οι αποχωρήσεις εκπαιδευτικών, λόγω συνταξιοδότησης, είναι πολύ περισσότερες από τις έτσι και αλλιώς ελάχιστες προσλήψεις (που αφορούν κυρίως αναπληρωτές). Ετσι λοιπόν το 2012 από τα ταμεία του ελληνικού δημοσίου βγήκαν 4,2 δις για αμοιβές το 2012 αλλά μόλις 3,6 δις το 2016. Και αυτό ενώ το 2016 είχε προκύψει αύξηση κατά 1,2% σε σχέση με το 2015!

Αξίζει να επιμείνουμε λίγο παραπάνω στο ζήτημα του διδακτικού προσωπικού, ιδιαίτερα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευσης, εκμεταλλευόμενοι πτυχές της έρευνας του Νεκτάριου Κορδή, μέλους του Κεντρικού Υπηρεσιακού Συμβουλίου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης επί υπουργίας Γαβρόγλου. Η έρευνα αυτή, που δημοσιεύτηκε στη Διαδικτυακή Πύλη alfavita.gr, αποτυπώνει με τρόπο που δεν επιδέχεται αμφισβήτησης την αιμορραγία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που προκαλείται από τον ασφυκτικό περιορισμό των προσλήψεων.

Σύμφωνα με την έρευνα, ενώ το τελευταίο έτος προ μνημονίων (2008-2009) προσλήφθηκαν 4220 μόνιμοι εκπαιδευτικοί, ο αριθμός αυτός για τη σχολική σεζόν 2015-2016 περιορίστηκε στο... μηδέν. Οπως το διαβάζετε. Τη σχολική χρονιά 2015-2016 το ελληνικό δημόσιο δεν προχώρησε σε ούτε μία πρόσληψη μόνιμου εκπαιδευτικού για τη δευτεροβάθια εκπαίδευση και όλες οι ανάγκες καλύφθηκαν από τους πίνακες των αναπληρωτών. Την ίδια δε χρονιά είχαμε 977 αποχωρήσεις εκπαιδευτικών, λόγω συνταξοδότησης, από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αντιλαμβάνεται εύκολα κάποιος τι κενά προκύπτουν και πως αυτά καλύπτονται (αν καλύπτονται τελικά)...

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ