Η Τουρκία θα είναι ο χαμένος από το αέριο της Μεσογείου

13:28 16/1/2018 - Πηγή: Kafeneio-gr

Η ανακάλυψη ενός τεράστιου κοιτάσματος αερίου αλλάζει την ενεργειακή αγορά της Αιγύπτου. Η ενεργειακή αυτάρκεια μπορεί να επανέλθει στη χώρα μέσα στους επόμενους 18 μήνες και η χώρα μπορεί για μία ακόμη φορά να γίνει εξαγωγέας και να επενδύσει στο ρόλο της ως ένας από τους πιο σημαντικούς εμπορικούς κόμβους της περιοχής, ο οποίος βρίσκεται στο ιδανικό σημείο για να ενώσει τις αγορές της ανατολής με εκείνες της δύσης. Η γεωγραφία είναι το πεπρωμένο....
Η γεωγραφική θέση μιας χώρας προσδιορίζει τη δυναμική της και

τις ευκαιρίες που έχει. Για παράδειγμα, αν το Κουρδιστάν δεν ήταν μια ηπειρωτική χώρα θα ήταν μια πλήρως ανεξάρτητη χώρα. Η ευκαιρία της Αιγύπτου έγκειται στο γεγονός ότι βρίσκεται στο σταυροδρόμι των αναδυόμενων εμπορικών δρόμων του φυσικού αερίου.

Ένας αριθμός μικρότερων έργων, συμπεριλαμβανομένης και της BP στο Δέλτα του Νείλου συμβάλουν στα αποθέματα. Η ανακάλυψη του Ζορ έχει καταστήσει την Αίγυπτο σε ένα «hotspot» για τις επενδύσεις της βιομηχανίας με μεγάλες προοπτικές στους νέους γύρους παραχωρήσεων που θα διεξαχθούν αργότερα μέσα στο χρόνο. Η Rosneft, η ExxonMobil και άλλες επιχειρήσεις αναζητούν ευκαιρίες. Η Αίγυπτος έχει ανάγκη από αέριο. Το 70% του ηλεκτρισμού παράγεται από αέριο και τα νέα αποθέματα δεν θα επαναφέρουν μόνο την ενεργειακή αυτονομία της χώρας αλλά θα εξαλείψουν και τις περιπτώσεις των blackout.

Όμως, φιλοδοξία της χώρας δεν είναι μόνο να καταστεί προμηθευτής πηγών ενέργειας. Η διώρυγα του Σουέζ προσφέρει ένα ευκολότερο κανάλι διόδου, αν έχει το φθηνότερο, για το πετρέλαιο και το αέριο. Επιπρόσθετα, η ημικρατική αιγυπτιακή Sumed στήνει νέα πλατφόρμα LNG στον Κόλπο του Σουέζ. Αυτή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2018 και θα ενισχύσει τη δυναμικότητα των υποδομών υγροποιημένου φυσικού αερίου στις περιοχές Ιντκου και ∆αµιέτη στη Μεσόγειο.

Όσο προχωράει η παραγωγή από το Ζορ, η προσφορά θα ξεπεράσει τη ζήτηση στην Αίγυπτο ακόμη και αν μειωθεί η παραγωγή από άλλα παλαιότερα κοιτάσματα. Η χώρα μπορεί για άλλη μια φορά να γίνει εξαγωγέας ενέργειας και μάλιστα να αναπτυχθεί σημαντικά αν οι πολιτικές επιτρέψουν να γίνει κόμβος για την παραγωγή σε όλη την ανατολική Μεσόγειο. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να γίνει πέρασμα για το αέριο από την Κύπρο και το Ισραήλ, ακόμη και από το Λίβανο όπου αναμένεται να ξεκινήσει ο νέος γύρος παραχωρήσεων. Η λεκάνη του Λεβιάθαν θωρείται ως μια πολλά υποσχόμενη περιοχή. Για ένα μεγάλο διάστημα την τελευταία δεκαετία φάνηκε ότι η πολιτική θα μπλόκαρε τη λογική ανάπτυξη ενός δικτύου το οποίο θα κατέληγε σε ένα συγκεκριμένο σημείο όπου το αέριο θα μπορούσε να εξαχθεί στις παγκόσμιες αγορές.

Οι σχέσεις με το Ισραήλ ήταν βαλτωμένες ή ανύπαρκτες. Η Αίγυπτος διήλθε από δύο δραματικές αλλαγές καθεστώτος. Ωστόσο, τώρα, η κατάσταση έχει ηρεμήσει περισσότερο. Η Αίγυπτος βοήθησε το Ισραήλ να ξεφύγει από την επιρροή της Χαμάς στη Γάζα. Ο πρόεδρος αλ Σισι έχει επαναφέρει την τάξη και έχει προχωρήσει σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις με προτεραιότητα την ανάπτυξη. Ακόμη υπάρχουν κίνδυνοι και ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά η Αίγυπτος αυτή τη στιγμή μοιάζει να είναι το κράτος με τη μεγαλύτερη σταθερότητα στην περιοχή της βόρειας Αφρικής.

Επιπλέον, είναι η μόνη στην περιοχή η οποία διατηρεί καλές σχέσεις με όλους τους γείτονές της. Ταυτόχρονα έχει καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει άλλη οδός για εξαγωγή του αερίου από το γιγάντιο κοίτασμα του Λεβιάθαν στα χωρικά ύδατα του Ισραήλ ή από το μικρότερο κοίτασμα της Αφροδίτης στην Κύπρο.

Η ιδέα ενός μεγάλου υποθαλάσσιου αγωγού στη Μεσόγειο από το Ισραήλ και την Κύπρο στην Ελλάδα, αγνοεί πάρα πολλές πραγματικότητες: τα οικονομικά, σε μια εποχή όπου οι τιμές του φυσικού αερίου είναι χαμηλές, την έλλειψη δικτύου μέσω της Ελλάδας στις κύριες αγορές της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης και, το πιο σημαντικό από όλα, την πολυπλοκότητα των υποθαλάσσιων συνθηκών», σημειώνει χαρακτηριστικά ο αρθρογράφος, προσθέτοντάς πως όλα αυτά θέτουν την Αίγυπτο στο επίκεντρο της εμπορικής ανάπτυξης του φυσικού αερίου (και ίσως του πετρελαίου) στην ανατολική Μεσόγειο. Ο χαμένος σε όλα αυτά είναι η Τουρκία.

Μια αμήχανη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρεζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Παρίσι την προηγούμενη εβδομάδα, όπου ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έθεσε θέμα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αναφέρθηκε στην αδυναμία να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, αντικατοπτρίζει τη διεθνή απάντηση στη στάση και τη ρητορική του Τούρκου προέδρου. Η Τουρκία έχει καταστρέψει την ευκαιρία αν αποτελέσει ένα δρόμο για τις εξαγωγές του αερίου της Κύπρου καθώς προσπαθεί να συνδέσει το εμπόριο με το Κυπριακό. Οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια και επομένως δείχνει αδύνατο να μπορέσει το Ισραήλ να εμπιστευθεί τη μεταφορά του αερίου του μέσω μιας χώρας της οποίας ο πρόεδρος, σύμφωνα με το Al Jazeera, είχε κάνει λόγο για «κράτος τρομοκράτη» αναφερόμενος στο Ισραήλ. Στη Μέση Ανατολή τίποτα ποτέ δεν είναι ποτέ τόσο απλό και θα υπάρξουν πολλές μεταβολές πριν o νέος σχεδιασμός για το εμπόριο φυσικού αερίου τεθεί σε εφαρμογή. Ωστόσο, αν η ανατολική Μεσόγειος έχει κάποιες προοπτικές να αναπτυχθεί, ο ρόλος της Αιγύπτου ως νέος περιφερειακός κόμβος δείχνει να είναι σημαντικός.