Καταναλωτές σε απόγνωση, καταναλωτικό κίνημα στο... ψάξιμο...

16:24 2/4/2023 - Πηγή: Kafeneio-gr

Οταν η ακρίβεια και η αύξηση του κόστους ζωής βρίσκονται σταθερά, εδώ και τουλάχιστον έναν χρόνο, στην κορυφή των προβλημάτων που ανησυχούν τους Ελληνες, είναι λογικό και αναγκαίο οι καταναλωτικές ενώσεις να βγαίνουν πιο δυναμικά στο προσκήνιο...

Ξεκινώντας από το καλοκαίρι του 2021, όταν η διαβόητη «ρήτρα αναπροσαρμογής» άρχισε πρώτα να «τσιμπάει» τους λογαριασμούς του ρεύματος και σταδιακά να εκτροχιάζει τα έξοδα νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων, οι καταγγελίες στις ενώσεις καταναλωτών πολλαπλασιάστηκαν

δραματικά. Εξέλιξη των δράσεων η κατάθεση συλλογικών αγωγών κατά παρόχων ενέργειας το 2022, με αίτημα την κατάργηση και όχι απλώς το «πάγωμα» της ρήτρας, έχοντας ήδη καταγράψει σημαντικές δικαστικές νίκες.
Παράλληλα, πολλαπλασιάστηκαν οι παρεμβάσεις για την ακρίβεια, κυρίως με καταγγελίες, έρευνες, προτάσεις, ενίοτε και με καλέσματα σε μποϊκοτάζ, χωρίς όμως να υπάρχει ενιαίος συντονισμός. Ετσι, ενώ το Ινστιτούτο Καταναλωτή-Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών κάλεσε τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2023 σε εβδομαδιαίο μποϊκοτάζ σε κατηγορίες προϊόντων -πρώτα στα γαλακτοκομικά και κατόπιν σε όσπρια και ζυμαρικά- ως μέσο πίεσης για να μειωθούν οι τιμές, η πρωτοβουλία αυτή δεν γενικεύτηκε, ούτε πλαισιώθηκε από άλλες οργανώσεις.
Το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή, το οποίο έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, κατέθεσε δημοσίως τη διαφωνία του με τα λεγόμενα «οριζόντια» μποϊκοτάζ και πρότεινε στοχευμένο μποϊκοτάζ σε τέσσερις αλυσίδες σουπερμάρκετ, οι επωνυμίες των οποίων γνωστοποιήθηκαν από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων μετά την επιβολή προστίμων για παραβάσεις στον νόμο για την αισχροκέρδεια ή για διαφορές τιμών στο ράφι και στο ταμείο.
Η διάρκεια του μποϊκοτάζ θα ήταν ανάλογη με τον αριθμό των κωδικών στους οποίους διαπιστώθηκαν παραβάσεις, από 2 ώς 23 εργάσιμες ημέρες. Καθώς ο βαθμός επιτυχίας των δύο διαφορετικών πρωτοβουλιών δεν είναι άμεσα μετρήσιμος, η κάθε ένωση μπορεί μόνο με εμπειρικά στοιχεία να κάνει τον δικό της απολογισμό.
Το ΙΝΚΑ από την πλευρά του υποστηρίζει ότι το μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά είχε ανταπόκριση στο κοινό, με μειωμένη κίνηση κυρίως στους πάγκους με τα τυροκομικά των σουπερμάρκετ και όχι τόσο στα ψυγεία με το γάλα, που δεν ήταν άλλωστε το βασικό ζητούμενο. Το ΚΕΠΚΑ πάλι λέει ότι «θα θέλαμε από την πολιτεία να μας δώσει τους τζίρους των συγκεκριμένων σουπερμάρκετ πριν και κατά το διάστημα που κηρύξαμε το μποϊκοτάζ, για να μπορέσουμε να κάνουμε σύγκριση», ωστόσο διαπιστώνει ότι όσο διήρκεσε το κάλεσμα πολλαπλασιάστηκαν οι τηλεοπτικές διαφημιστικές καμπάνιες αλλά και οι προσφορές στα ράφια, ειδικά από την αλυσίδα που είχε το μεγαλύτερο πρόστιμο.
Επιχειρώντας να χαρτογραφήσουμε το πεδίο των καταναλωτικών ενώσεων στην Ελλάδα, αλλά και να δούμε τι είναι αυτό που τις εμποδίζει να συνεργαστούν καλύτερα μεταξύ τους επιτυγχάνοντας την ενότητα στη δράση, απευθύναμε κοινά ερωτήματα σε εκπροσώπους τεσσάρων από τις μεγαλύτερες και πλέον αναγνωρίσιμες οργανώσεις στην Ελλάδα
Πέρα από τη διαφορετική οπτική που έχει ο καθένας, διατυπώνονται κοινές ανησυχίες, τόσο για τη στάση του επίσημου κράτους απέναντι στις ενώσεις, όσο και για την έλλειψη ενός στιβαρού κινήματος καταναλωτών-πολιτών, που να μπορεί να πετυχαίνει όχι μόνο επιμέρους νίκες, αλλά να βάζει φρένο στις κερδοσκοπικές ορέξεις των μεγάλων επιχειρήσεων.
Στα θετικά, οι ενώσεις έχουν να επιδείξουν πλήθος πετυχημένων παρεμβάσεων, σε θέματα όπως οι «φουσκωμένοι» λογαριασμοί ενέργειας, οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, οι υπέρογκες χρεώσεις των τραπεζών, παρέχοντας αξιόπιστη καθοδήγηση και έμπρακτη βοήθεια σε χιλιάδες νοικοκυριά. Το παράδοξο ωστόσο είναι ότι ενώ οι κάτοικοι της Ελλάδας πλήττονται δυσανάλογα από την ακρίβεια σε σύγκριση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, έχοντας τη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη στην ευρωζώνη και τη δεύτερη χαμηλότερη στην Ε.Ε. των 27 μετά τη Βουλγαρία, είναι ταυτόχρονα και οι χειρότερα πληροφορημένοι σε θέματα δικαιωμάτων του καταναλωτή, όπως κατέγραψε πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι 4 ερωτήσεις
Πώς μπορούν οι καταναλωτικές ενώσεις να παίξουν αποφασιστικό ρόλο σε εποχές κρίσης όπως η σημερινή, ειδικά στο μέτωπο της ακρίβειας, αλλά και της ασφάλειας του καταναλωτή-πολίτη;Ποιες πρόσφατες δράσεις σας ξεχωρίζετε και τι έχετε πετύχει;Είναι επαρκές το υπάρχον νομικό οπλοστάσιο για την προστασία του καταναλωτή και τη στήριξη των καταναλωτικών ενώσεων;Πώς χαρακτηρίζετε τη συνεργασία σας με άλλες καταναλωτικές ενώσεις;
Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο πατήστε ΕΔΩ