Μαθήματα οικονομίας από τους Έλληνες ψηφοφόρους: Είπαν «όχι» σε όσους έταζαν τα πάντα και σε όσους τα έβλεπαν όλα μαύρα

18:31 29/5/2023 - Πηγή: Kafeneio-gr

Δημοσιονομική ωριμότητα και ρεαλισμό «ψήφισαν» οι Έλληνες ψηφοφόροι, εκθέτοντας με την υπεύθυνη στάση τους, ακόμα και επιστήμονες οικονομολόγους των κομμάτων οι οποίοι κατάρτισαν τα προεκλογικά προγράμματα παροχών.

Με βάση το εκλογικό αποτέλεσμα, οι πολίτες επέδειξαν την προτίμηση ή αποστροφή τους προς συγκεκριμένα οικονομικά μέτρα, προτάσεις και θέσεις που απασχόλησαν έντονα κατά την προεκλογική περίοδο, ή και τα προηγούμενα χρόνια. Προτίμησαν «μικρό καλάθι» και «δημοσιονομική υπευθυνότητα», όπως συνιστούσε προεκλογικά στα κόμματα το Γραφείο

Προϋπολογισμού στη Βουλή και προσωπικά ο επικεφαλής του, κύριος Φραγκίσκος Κουτεντάκης.

Ήταν όμως και η πρώτη φορά στα χρονικά (τουλάχιστον από το 2008 που ξέσπασαν η διεθνής και η ελληνική οικονομική κρίση) που μια κυβέρνηση όχι απλώς δεν καταποντίστηκε, αλλά ανέβασε τα εκλογικά ποσοστά της, για τα δημοσιονομικά μέτρα που πήρε και την κατάσταση που παρέδωσε στην οικονομία!

Μαθήματα οικονομίας

Το πρώτο και βασικό «μάθημα Οικονομίας» που έδωσαν οι πολίτες στα οικονομικά επιτελεία των κομμάτων -ενόψει και της δεύτερης κάλπης στις 25 Ιουνίου- ήταν ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις , δεν τα βλέπουν «όλα μαύρα» στην οικονομία. Η μηδενιστική τακτική έρχεται σε σύγκρουση μεν με τα οικονομικά δεδομένα και στοιχεία, αλλά και με την πραγματικότητα που βιώνει και (συγ-) κρίνει η ίδια η Κοινωνία.

Οι ψηφοφόροι προφανώς συνεκτιμούν και άλλα πράγματα, πέραν από την Οικονομία. Ούτε φυσικά η Ελλάδα ανέκτησε ξαφνικά το 1/3 της Οικονομίας της που χάθηκε μέσα από απανωτές κρίσεις.

Ειδικά όμως στα θέματα οικονομίας, ακόμα και όταν πολλοί έταζαν «όλα σε όλους», οι ψηφοφόροι επέδειξαν …σοφία, ωριμότητα αλλά και σπάνιο θάρρος, λέγοντας «όχι» σε ευχάριστες και δελεαστικές –πλην ίσως ανεδαφικές ή και επικίνδυνες ενδεχομένως- υποσχέσεις.
Αντιθέτως, οι ψηφοφόροι έστειλαν «στα σπίτια τους» όσους οικονομολόγους που εμπνεύστηκαν «Πακτωλό» δισεκατομμυρίων στα προεκλογικά τους προγράμματα, παρότι η κοινή λογική λέει πως όλοι θα εύχονταν να μπορούν να ευοδωθούν και να εξαργυρωθούν μετά την απομάκρυνση από την κάλπη.

Τα πιο σημαντικά μέτρα τα οποία «μετρήθηκαν» αλλά δεν έπεισαν σε αυτές τις κάλπες είναι:

1. Αναδρομικά συντάξεων: οι πολίτες προτίμησαν αυτόν που …δεν τα έταξε. Αν και όλοι θα τα ήθελαν, έδειξαν να κατανοούν πως «μαγικές λύσεις» δεν υπάρχουν και το κόστος θα ήταν απαγορευτικό. Ή έχουν και ελπίδα ότι, με μια καλή διαχείριση, ως το τέλος της τετραετίας μπορεί να προκύψει δυνατότητα και προοπτική («δημοσιονομικός χώρος» όπως λέγεται) για να αποκαταστήσουν ένα σημαντικό μέρος των αποδοχών τους.

2. Μειώσεις φόρων αντί επιδόματα κατά της ακρίβειας: το παράδειγμα της Κύπρου και της Ισπανίας έγινε «παντιέρα» στις εκλογές, δεν έπεισε όμως για το τελικό όφελος.

Η κριτική για «κουπόνια της μεσαίας τάξης» αποδείχθηκε άκυρη, γιατί ΕΕ, ΔΝΤ και πολλοί άλλοι φορείς συνιστούσαν στοχευμένες εισοδηματικές ενισχύσεις υπέρ των ευάλωτων, αντί μειώσεις φόρων. Τρεις μέρες μετά τις εκλογές, στην 2η Έκθεση Εποπτείας, αποδείχθηκε ότι οι αντιρρήσεις της ΕΕ για την Ελλάδα -αλλά και για όλες τις χώρες- στόχευαν να κοπούν οι επιδοτήσεις, μόνο σε όσους δεν ήταν φτωχοί και άποροι. Και για αυτό η Κομισιόν ζητά μεν να μπει τέλος στην οριζόντια επιδότηση για όλους, αλλά να συνεχίσει στους πιο ευάλωτους.

Και στην Κύπρο πάντως, από μείωση ή μηδενισμό έμμεσων φόρων και ΦΠΑ σε πάνω από 1.700 βασικά προϊόντα (κυρίως γάλα, ψωμί, αυγά, παιδικές τροφές, παιδικές πάνες και είδη προσωπικής υγιεινής) το άμεσο όφελος ενός νοικοκυριού ήταν 4,5%-16%, από τις συγκεκριμένες αγορές και μόνο. Συνολικά σε ένα μήνα, το όφελος δύσκολα φτάνει τα 20 ευρώ το μήνα για αγορές τροφίμων για έναν εργένη, ή τα έως και 100 ευρώ για πολύτεκνες οικογένειες τα οποία αποδίδει μηνιαίως το market pass στην Ελλάδα.

Πρακτικά:

- για 6 λίτρα γάλα την εβδομάδα κάποιος γλιτώνει 44 λεπτά (καθώς η τιμή για 1,5 λίτρο μειώθηκε λόγω ΦΠΑ από 2,30 σε 2,19) ή 1,76 ευρώ το μήνα.

- για ψωμί φέτες, από 1,92 ευρώ που πλήρωνε καθημερινά, θα δίνει 1,83 και γλιτώνει 9 λεπτά τη μέρα. Κερδίζει 63 λεπτά την εβδομάδα ή 2,60 ευρώ το μήνα.

- για μια 12άδα αυγά (που καλύπτουν αγορές μισής ή μιας εβδομάδας) από 3,45 η τιμή έπεσε σε 3,29 και εξοικονόμηση ανάλογα με το νοικοκυριό, φτάνει στα 16 - 32 λεπτά/εβδομάδα. Σε μηνιαία βάση, από τα συγκεκριμένα τρόφιμα κερδίζει 0,64 -1,28 ευρώ το μήνα.

- για βρεφικές πάνες που ο ΦΠΑ ήταν 19% αλλά προσωρινά μηδενίζεται, συσκευασία 68 τεμαχίων (δηλαδή για 10-15 μέρες τουλάχιστον) αντί 17,29 κοστίζει 14,53 ευρώ. Το νοικοκυριό κερδίζει δηλαδή 5,5 – 7,5 ευρώ το μήνα.

Συνολικά από τα βασικά αυτά είδη, μια οικογένεια με παιδί ωφελείται 11-13 ευρώ μηνιαίως (τα μισά από τρόφιμα, τα μισά από άλλα είδη). Και μαζί και με ορισμένα άλλα είδη που ψωνίζει καθημερινά, το όφελος μπορεί να αυξάνεται 50%-100%, στα 30 ευρώ ή και 40 ευρώ το μήνα, αλλά εκεί εξαντλείται η ωφέλεια –ίδια ή λιγότερη ενδεχομένως με το market pass.

3. Ανάπτυξη: «άγνωστη» λέξη ουσιαστικά επί ΣΥΡΙΖΑ, αφού ποτέ δεν μπόρεσε να φτάσει το 2% όπως κάθε χρόνο προέβλεπε ο τότε Πρωθυπουργός. Οι επενδύσεις ξεπέρασαν τα τελευταία τρία έτη κάθε ρεκόρ στην οικονομική ιστορία της χώρας, με διψήφια ποσοστά αύξησης κάθε χρόνο.

4. Νόμος Κατρούγκαλου: επέδρασε στο εκλογικό σώμα, με δύο τρόπους:

- ο «εφιάλτης» της αύξησης εισφορών, έφερε στη μεσαία τάξη και στους επαγγελματίες «μνήμες» από τις εξαγγελίες και τα αποτελέσματα του 2015. Στην πράξη, ακόμα και στη γραπτή διάψευση που εκδόθηκε για το θέμα αυτό, η ανακοίνωση καθησύχαζε πως δεν θα επέλθει καμία επιβάρυνση …«στους μισθωτούς»! Πέρασαν ώρες πριν οι επιτελείς του κόμματος ανακαλύψουν πως η δήλωση Κατρούγκαλου αφορούσε τους επαγγελματίες ενώ η ανακοίνωση που εξέδωσαν τους μισθωτούς.

- μύθος αποδείχθηκε και ότι οι συντάξεις έλαβαν θηριώδη αύξηση 7,75% εξαιτίας … του νόμου Κατρούγκαλου. Όντως οι αυξήσεις προβλέπονταν στο νόμο από το 2018, αλλά χωρίς την πρωτοφανή ανάπτυξη οι συνταξιούχοι θα λάμβαναν αύξηση μόλις 3,6%, δηλαδή 50% του πληθωρισμού (και ούτε τα μισά από όσα έλαβαν εφέτος)! Μέσω της Ανάπτυξης, εξασφαλίσθηκε de facto τιμαριθμική αναπροσαρμογή, πριν καν μπει στο πρόγραμμα των κομμάτων.

5. Πλειστηριασμοί: προβλήθηκε ως φόβητρο, σε βαθμό υπερβολής όμως. Αντιθέτως φάνηκε πως χιλιάδες νοικοκύρηδες δεν ενθουσιάζονται, ούτε εμπιστεύονται εξαγγελίες για «οριζόντιες» προστασίες δια νόμου. Και αντί για «κούρεμα», ποντάρουν περισσότερο στην Ανάπτυξη που επέστρεψε και ότι οι δουλειές θα πάνε καλύτερα για όλους, ώστε να αποπληρώνονται ευκολότερα τα δάνεια.
in.gr