Μήπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λογοκρίνουν τις φωνές υπέρ των Παλαιστινίων;...

19:58 24/10/2023 - Πηγή: Kafeneio-gr

Από την έναρξη του πολέμου στη Μέση Ανατολή, είναι πολλοί οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, από όλο τον κόσμο, καταγγέλλουν ότι οι μεγαλύτερες πλατφόρμες περιορίζουν την πρόσβαση σε περιεχόμενο που επικρίνει το Ισραήλ.

Μιλώντας στο δίκτυο Al Jazeera, ο... Τόμας Μάντενς, σκηνοθέτης και ακτιβιστής με έδρα το Βέλγιο, παρατήρησε ότι ένα βίντεο για την Παλαιστίνη που δημοσίευσε στο TikTok με τη λέξη «γενοκτονία» ξαφνικά σταμάτησε να παίζει. «Νόμιζα ότι θα είχα εκατομμύρια προβολές, αλλά ο σύνδεσμος

είχε σταματήσει».
Ο Μάντενς είναι ένας από τους πολλούς χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης που κατηγορούν τις μεγαλύτερες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης στον κόσμο - Facebook, Instagram, X, YouTube και TikTok - ότι λογοκρίνουν λογαριασμούς ή μειώνουν ενεργά την εμβέλεια του φιλοπαλαιστινιακού περιεχομένου, πρακτική που είναι γνωστή ως shadowbanning (σκιώδης απαγόρευση).

Συγγραφείς, ακτιβιστές, δημοσιογράφοι, κινηματογραφιστές και τακτικοί χρήστες σε όλο τον κόσμο αναφέρουν ότι οι πλατφόρμες κρύβουν αναρτήσεις που περιέχουν hashtags όπως «FreePalestine» και «IStandWithPalestine», καθώς και μηνύματα που αναφέρονται στους αμάχους που σκοτώθηκαν από τις ισραηλινές δυνάμεις. Άλλοι είδαν να χαρακτηρίζονται οι λογαριασμοί τους «τρομοκρατικοί».
Άλλοι αναφέρουν αυθαίρετη κατάργηση αναρτήσεων στο Instagram, που αναφέρουν απλώς τη λέξη Παλαιστίνη για παραβίαση των «κατευθυντήριων γραμμών της κοινότητας». Άλλοι είπαν ότι οι ιστορίες τους στο Instagram «κρύφτηκαν» επειδή μοιράστηκαν πληροφορίες σχετικά με διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης στο Λος Άντζελες και στην περιοχή του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο.
Ο εκπρόσωπος του Meta (Facebook, Instagram), Άντι Στόουν, απέδωσε σε σφάλμα τη μειωμένη εμβέλεια των αναρτήσεων σε ένα σφάλμα. «Αυτό το σφάλμα επηρέασε εξίσου λογαριασμούς σε όλο τον κόσμο και δεν είχε καμία σχέση με το θέμα του περιεχομένου – και το διορθώσαμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα», έγραψε στο Χ.
Όταν το δίκτυο Al Jazeera ρώτησε για το θέμα του shadowbanning, ο Στόουν τους έδειξε μια ανάρτηση στο blog που δημοσίευσε η Meta τονίζοντας τις τελευταίες προσπάθειές της για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης που σχετίζεται με τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς. Η ανάρτηση ανέφερε ότι οι χρήστες που δεν συμφωνούν με τις αποφάσεις εποπτείας της εταιρείας μπορούν να κάνουν έφεση.
Το BBC ανέφερε ότι το Meta ζήτησε συγγνώμη για την προσθήκη της λέξης τρομοκράτης σε φιλοπαλαιστινιακούς λογαριασμούς, λέγοντας ότι το πρόβλημα που «προκάλεσε για λίγο ακατάλληλες αραβικές μεταφράσεις» έχει επιδιορθωθεί.
Ένας εκπρόσωπος του TikTok είπε στο Al Jazeera ότι η εταιρεία «δεν εποπτεύει ούτε καταργεί περιεχόμενο με βάση πολιτικές ευαισθησίες», προσθέτοντας ότι η πλατφόρμα αφαιρεί «περιεχόμενο που παραβιάζει τις οδηγίες της κοινότητας, οι οποίες ισχύουν εξίσου για όλο το περιεχόμενο στο TikTok».
Το YouTube και το X δεν απάντησαν στα αιτήματα του Al Jazeera για σχολιασμό.
Ωστόσο, οι οργανώσεις για την προστασία των πολιτικών δικαιωμάτων δεν φαίνεται να πείθονται. Και 48 οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένου του 7amleh, του Αραβικού Κέντρου για την Ανάπτυξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που υποστηρίζει τα ψηφιακά δικαιώματα της παλαιστινιακής και αραβικής κοινωνίας των πολιτών, εξέδωσαν μια δήλωση καλώντας τις εταιρείες τεχνολογίας να σεβαστούν τα παλαιστινιακά ψηφιακά δικαιώματα κατά τη διάρκεια του συνεχιζόμενου πολέμου.
«Ανησυχούμε για τη σημαντική και δυσανάλογη λογοκρισία των παλαιστινιακών φωνών μέσω καταργήσεων περιεχομένου και απόκρυψης hashtag, μεταξύ άλλων παραβιάσεων. Αυτοί οι περιορισμοί στους ακτιβιστές, την κοινωνία των πολιτών και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντιπροσωπεύουν σοβαρή απειλή για την ελευθερία της έκφρασης και της πρόσβασης σε πληροφορίες, την ελευθερία του συνέρχεσθαι και την πολιτική συμμετοχή», ανέφεραν.
238 περιπτώσεις λογοκρισίας
Μάλιστα το στέλεχος του 7amleh, Τζαμάλ Αμπουχατέρ, είπε στο Al Jazeera ότι η οργάνωση είχε τεκμηριώσει 238 περιπτώσεις λογοκρισίας σε φιλοπαλαιστινιακούς λογαριασμούς, κυρίως στο Facebook και το Instagram, όπως κατάργηση περιεχομένου και περιορισμούς λογαριασμών.
Επίσης, μια 26χρονη διευθύντρια μάρκετινγκ από τις Βρυξέλλες που ζήτησε να παραμείνει ανώνυμη για να προστατεύσει την ταυτότητά της, διαπίστωσε ότι έκλεισε ο λογαριασμός της όταν στα Instagram Stories της δημοσίευσε για την Παλαιστίνη. «Έχω περίπου 800 ακόλουθους και συνήθως έχω 200 προβολές για μια ιστορία. «Αλλά όταν άρχισα να δημοσιεύω αναρτήσεις για την Παλαιστίνη, παρατήρησα ότι οι απόψεις μου μειώνονται», είπε, παρά το γεγονός ότι οι αναρτήσεις της έλεγαν ότι ο παλαιστινιακός λαός δικαιούται να ζει ειρηνικά στην περιοχή.
«Μετά τη δημοσίευση μιας ιστορίας στο Instagram σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα χθες, ο λογαριασμός μου αποκλείστηκε», έγραψε στο X ο βραβευμένος με Πούλιτζερ δημοσιογράφος Azmat Khan. «Πολλοί συνάδελφοι και φίλοι δημοσιογράφοι [sic] ανέφεραν το ίδιο. Πρόκειται για σοβαρή απειλή στη ροή των πληροφοριών και της αξιόπιστης δημοσιογραφίας για έναν πόλεμο χωρίς προηγούμενο».
Η Πακιστανή συγγραφέας Fatima Bhutto είπε επίσης ότι το Instagram την αποκλείει και περιορίζει τα σχόλια και τις προβολές των ιστοριών της. «Μαθαίνω τόσα πολλά για το πώς οι δημοκρατίες και η μεγάλη τεχνολογία συνεργάζονται για να καταστείλουν πληροφορίες κατά τη διάρκεια παράνομων πολέμων για τους οποίους δεν μπορούν να συναινέσουν», δημοσίευσε στο X. Σε ένα βίντεο που δημοσίευσε στο Instagram, είπε ότι οι αναρτήσεις της δεν εμφανίζονταν στις ροές των ακολούθων της στην πλατφόρμα.
Ο Khan και ο Bhutto δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχόλια από το Al Jazeera. Ωστόσο τα παραδείγματα είναι πολλά και υπάρχουν ανάλογα καταγγελλόμενα περιστατικά και στο παρελθόν.
Σε ανεξάρτητη έρευνα που παρήγγειλε η Meta μετά τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα το 2021 και δημοσιοποιήθηκε ένα χρόνο αργότερα διαπίστωσε ότι η εταιρεία είχε επηρεάσει αρνητικά τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων χρηστών σε τομείς όπως η «ελευθερία της έκφρασης, η ελευθερία του συνέρχεσθαι, η πολιτική συμμετοχή και η αποφυγή διακρίσεων», ενώ σύμφωνα με τα ευρήματα του 7amleh που κοινοποιήθηκαν στο Al Jazeera, το Facebook έλαβε 913 εκκλήσεις από την κυβέρνηση του Ισραήλ για περιορισμό ή κατάργηση περιεχομένου στην πλατφόρμα του από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2020. Το Facebook φέρεται ότι συναίνεσε στο 81% αυτών των αιτημάτων.
«Παραπλανώντας τον αλγόριθμο»
Κάποιοι χρήστες που υπέστησαν λογοκρισία είπαν στο Al Jazeera ότι έχουν βρει τρόπους παραπλάνησης του αλγόριθμου που «κόβει» τις αναρτήσεις τους.
Για παράδειγμα, Παλαιστίνιος ακτιβιστής, που επίσης μίλησε ανώνυμα, είπε στο Al Jazeera ότι «άρχισε να διαλύει» λέξεις. «Όταν έγραφα «Παλαιστίνη» ή «εθνοκάθαρση» ή «απαρτχάιντ», έσπαζα τη λέξη με τελείες ή κάθετες. Ή αντικαθιστούσα το γράμμα Α με @. Έτσι άρχισα να ξεγελώ τον αλγόριθμο».
Πάντως, παρά το γεγονός ότι από τον Ιούλιο η Ε.Ε. ενέκρινε τον Νόμο για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA), επιδιώκοντας να δαμάσει τη μεγάλη τεχνολογία, που υποχρεώνει τις πλατφόρμες να είναι πολύ διαφανείς και σαφείς ως προς το περιεχόμενο που επιτρέπεται σύμφωνα με τους όρους τους και να επιβάλλουν με συνέπεια και επιμέλεια τις δικές τους πολιτικές, ορισμένοι ειδικοί εξέφρασαν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του DSA στην παρούσα κατάσταση.
«Καταρχήν, το DSA καλύπτει το shadowbanning», είπε στο Al Jazeera ο Andrea Renda, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Πολιτικών Μελετών, «αλλά στην πράξη, θα είναι πιο δύσκολο να διωχθεί αυτή η συμπεριφορά σε σύγκριση με τη διάδοση παραπληροφόρησης σε αυτές οι πλατφόρμες».
Πηγή: Al Jazeera