Ο δεκάλογος της κρίσης και το συμπέρασμα (Β΄μέρος)

21:26 18/12/2011 - Πηγή: Kafeneio-gr

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου
Στο πρώτο μέρος αυτού του δεκαλόγου εστιάσαμε στη φύση τηςκρίσης, προσδίδοντάς της πολιτικοοικονομική διάσταση. Ταυτόχρονα σχολιάσαμε ταπολιτισμικά στοιχεία που διαμορφώνουν τις τάσεις τόσο στην πολιτική, όσο καιστην οικονομία κατά την μετάβαση από την εποχή της νεωτερικότητας σε αυτήν τηςμετανεωτερικότητας. Υποστηρίξαμε ότι η παρούσα κρίση δεν είναι μια ακόμη κρίσητου βιομηχανικού μοντέλου ανάπτυξης του καπιταλισμού, αλλά δομικό φαινόμενο πουχαρακτηρίζει την τάση αλλαγής των σχέσεων ηγεμονίας, συνολικά στον κόσμο,ακριβώς στο ρείθρο που χωρίζει την μοντέρνα εποχή

από τον μεταβιομηχανικόκαπιταλισμό.
Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης ο θετικισμός δεν αποτελείκατάλληλη επιστημολογική μεθοδολογία προσέγγισης της κρίσης, άσχετως αν αυτόςδιακονείται από τις κλασσικές συντηρητικές ή ........φιλελεύθερες σχολές σκέψεις ή απότους μαρξιστές. Η επιτυχία μας στην προσέγγιση των πραγματικών σχέσεων πουπροκάλεσαν την κρίση, από την αρχή της εκδήλωσής της μέχρι σήμερα, οφείλεταιστην απασχόληση της κριτικής κονστρουκτιβιστικήςανάλυσης σε συνδυασμό με την γενικότερη μεταμαρξιστική θεώρηση του καπιταλισμούκαι της πατριαρχίας. Δεκάδες διανοητές συνεισέφεραν σε αυτή την προσέγγιση αποδόμησηςτου κυρίαρχου οικονομικού ορθολογισμού (οικονομισμού), ο οποίος αποτελεί οίδιος το βασικό στοιχείο της κρίσης. Η κρίση φανερώνει κυρίως την κρίση τόσοτης οντολογίας, όσο και της επιστημολογίας επί της βάσης των οποίων αναλύεται οσύγχρονος καπιταλισμός με όρους λειτουργισμού ή με την μεταφορά του δαρβινικούμοντέλου από την φυσική στην οικονομία.

Η δική μας οικονομική προσέγγιση (εθνική οικονομία καιδιεθνείς οικονομικές σχέσεις) επηρεάστηκε - πέραν από την λεγόμενηνεομαρξιστική προσέγγιση φιλοσόφων και εξαίρετων οικονομολόγων - και από τηναναλυτική ματιά σπουδαίων στοχαστών άλλων πεδίων (ή φαινομενικά διαφορετικώνπεδίων γνώσης), όπως, μεταξύ άλλων, των: Wittgenstein, Foucault, Derrida, Lacan,Barret. M, Bourdieu, Chouliaraki, Fairclough, Benhabit, Καστοριάδη, Φωτόπουλου,Potter, Mouffe, Passet. R, ή ακόμη από τον υπέροχο ιστορικό David Stevenson.Αναφέρω όλους αυτούς καθώς μπορεί μεν οι περισσότεροι να μην έχουν σχέση με τηνοικονομική επιστήμη και να μην «πωλούνται» στο ευρύ κοινό, βοηθήσαν όμωςκαθοριστικά τον γράφοντα, τόσο στην διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής στηκριτική ανάλυση της διεθνούς πολιτικής, όσο και στην κριτική αποδόμηση τηςκλασσικής ή/και νεοφιλελεύθερης οικονομικής θεώρησης, στη διαδικασία θεώρησηςτης κρίσης, η οποία έτσι προσεγγίστηκε σύνθετα: πολιτικά, οικονομικά,κοινωνιολογικά, ψυχολογικά και κυρίως πολιτισμικά - δίχως ποτέ να το δηλώσω.
Μετά από αυτές τις απαραίτητες κατά την γνώμη μουδιασαφηνίσεις μπορούμε να περάσουμε στο δεύτερο μέρος του «δεκαλόγου» μου, πουουσιαστικά σχολιάζει την κρίση ωςμετάβαση από το «Ανάπτυξη ή Θάνατος» στο « Δημοσιονομική Πειθαρχία ή Θάνατος».
5) Ενώ από τη μια πλευρά τονίσαμε τον αντικειμενικά ταξικόχαρακτήρα της κρίσης, και το ρόλο του νεοφιλελευθερισμού ως πολιτισμικούσυσ