Οταν κυβερνά μια οικογένεια «συλλεκτών»...

21:13 20/2/2023 - Πηγή: Kafeneio-gr

Δημήτρης Ψαρράς

Μία από τις βασικές ενασχολήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την ακήρυχτη προεκλογική περίοδο που έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες είναι η προσωπική αξιοποίηση των αρχαιολογικών θησαυρών της χώρας. Τις τελευταίες μέρες οργανώθηκε με κάθε επισημότητα η προβολή των... σχεδιασμών του μεγάρου Μαξίμου για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.
Κατά παράδοξο τρόπο, κεντρικό ρόλο σ’ αυτόν τον σχεδιασμό είχε ένα πρόσωπο παντελώς άσχετο με το αντικείμενο: η κυρία Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη,

σύζυγος του πρωθυπουργού. Την ανάμιξή της ανακοίνωσε στην επίσημη ομιλία του ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης:
«Και θα ήθελα –δεν το κάνω συχνά, αλλά αισθάνομαι την ανάγκη σήμερα– να ευχαριστήσω και προσωπικά τη σύζυγό μου Μαρέβα, η οποία αθόρυβα και χωρίς να διεκδικήσει ποτέ οποιαδήποτε προβολή, υπήρξε η καρδιά αυτής της μεγάλης προσπάθειας».
Τον ειδικό ρόλο της συζύγου του πρωθυπουργού ανέδειξε στη δική της ομιλία η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η οποία περιέγραψε το σχέδιο ως «προσωπικό όραμα του Κυριάκου Μητσοτάκη», αποδίδοντας κεντρικό ρόλο στη σύζυγό του και αποκαλύπτοντας κάποιες κρυφές εξωθεσμικές συνεδριάσεις προκειμένου να υλοποιηθεί αυτό το «προσωπικό όραμα». «Συνεδριάζαμε στο σπίτι του με τη Μαρέβα, είτε στο Ιδρυμα Μητσοτάκη, πάλι με τη Μαρέβα».
Στην ίδια παρέμβαση η κυρία Μενδώνη δεν κρατήθηκε και αποκάλυψε την ουσία του σχεδιασμού: «Σήμερα, συμπτωματικά, δημοσιεύτηκε ο ν. 5021, η μετατροπή του Μουσείου από δημόσια κρατική υπηρεσία σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου». Αυτή η «σύμπτωση» προδίδει βέβαια τους πραγματικούς στόχους του κ. Μητσοτάκη, που δεν είναι άλλοι από τη μεθοδευμένη υπαγωγή των κρατικών μουσείων στον έλεγχο ιδιωτικών φορέων που έχουν τις δικές τους στρατηγικές επιδιώξεις.
Ορος βέβαια για την επιτυχία του σχεδίου είναι η επανεκλογή Μητσοτάκη. Το ομολόγησε πάλι η «μαρτυριάρα» υπουργός: «Ενα έργο το οποίο εσείς οραματιστήκατε, ενστερνισθήκατε, παρακολουθείτε προσωπικά. Το βλέμμα μας είναι ήδη στραμμένο στη δεύτερη θητεία σας, όπως άλλωστε και οι δυνάμεις μας. Στο τέλος της δεύτερης κυβερνητικής τετραετίας το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο θα είναι απολύτως διαφορετικό». Ωστε αν ο ελληνικός λαός αποφασίσει κάτι άλλο, τότε και οι σχεδιασμοί αυτοί θα καταρρεύσουν.
Αυτή η επιχείρηση ιδιωτικοποίησης της πιο σημαντικής πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας, των αρχαιολογικών της θησαυρών δηλαδή, δεν προέρχεται από ξαφνική επιφοίτηση στο μυαλό ενός νεοφιλελεύθερου πολιτικού. Ο κ. Μητσοτάκης μεγάλωσε σε ένα οικογενειακό περιβάλλον όπου τα αρχαία αντικείμενα αποτελούσαν στόχο αγοραπωλησιών. Αυτός επιλέχθηκε από τους γονείς του μεταξύ των άλλων αδελφών του ως το τρίτο μέλος των ιδιοκτητών της «Συλλογής Κωνσταντίνου, Μαρίκας και Κυριάκου Μητσοτάκη». Και μπορεί αυτή η οικογενειακή «Συλλογή» αρχαίων να δωρήθηκε τελικά στο κράτος, αλλά αυτό συνέβη μετά τη δημόσια κατακραυγή που προκλήθηκε πριν από τρεις δεκαετίες, με την αποκάλυψη ότι σημαντικό της μέρος προερχόταν από παράνομες λαθρανασκαφές στην Κρήτη.
Η «Καθημερινή» είχε κάνει τη σχετική αποκάλυψη (Αντώνης Καρκαγιάννης, «Το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής Μητσοτάκη προέρχεται από συληθέντες τάφους της Κρήτης», 26.9.1993). Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε απαντήσει με μια κυνική δήλωση, ότι δηλαδή δεν υπάρχει λόγος να τον απασχολεί το θέμα της προέλευσης των αρχαίων, εφόσον ο νόμος απαιτούσε από τους συλλέκτες μόνο να δηλώνουν τι έχουν στην κατοχή τους. Και επέμενε μέχρι τέλους: «Πριν από 25 χρόνια είχα πει ως υπουργός Συντονισμού ότι η Ελλάς έχει δύο πληγές: τη Δασική Υπηρεσία και την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Δυστυχώς και μετά από 25 χρόνια πρέπει να ξαναπώ το ίδιο» («Καθημερινή», 14.1.2005).
Στην ίδια πολιτική αντίληψη εντάσσονται και οι διαπραγματεύσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη για το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα. Ενώ πάγια θέση των ελληνικών κυβερνήσεων από την εποχή της Μελίνας Μερκούρη υπήρξε η προσπάθεια διεθνοποίησης του ζητήματος και σε κάθε περίπτωση η πίεση προς την πλευρά της βρετανικής κυβέρνησης, ο σημερινός πρωθυπουργός ακολουθεί τον εντελώς αντίθετο δρόμο: τις μυστικές συνεννοήσεις με το Βρετανικό Μουσείο.
Αλλά είναι γνωστό ότι το Βρετανικό Μουσείο εξ ορισμού δεν μπορεί να δεχτεί την επιστροφή των Γλυπτών, εφόσον τα εκθέματά του προέρχονται στο σύνολό τους από άλλες χώρες. Το μόνο που συζητά είναι οι «ανταλλαγές». Αλλά κάτι τέτοιο θα σήμαινε για την Ελλάδα ότι αναγνωρίζει τη βρετανική κυριότητα των Γλυπτών, ανατρέποντας τη μέχρι σήμερα εθνική γραμμή.
Τις μυστικές συναντήσεις μεταξύ του Μητσοτάκη και του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Οσμπορν, δεν μπορεί βέβαια να διαψεύσει το μέγαρο Μαξίμου, εφόσον αποκαλύφθηκαν πριν από λίγες μέρες από την εφημερίδα «Financial Times», που δεν φημίζεται για τις συμπάθειές της στον ΣΥΡΙΖΑ (10.2.2023).
Μεταξύ των τριών συντακτών του δημοσιεύματος ξεχωρίζει εξάλλου το όνομα της Ελένης Βαρβιτσιώτη, που συνυπογράφει την «Τελευταία μπλόφα», αγαπημένο βιβλίο του Κυριάκου Μητσοτάκη για την πρώτη περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Οταν είχε προαναγγείλει την έκδοσή του η Ελ. Βαρβιτσιώτη, αμέσως αντέδρασε με ενθουσιασμό στο twitter η Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη: «Congratulations. Can’t wait!!!» (14.6.2019).
Εμείς, όμως, ακόμα περιμένουμε τη δικαιολογία Μητσοτάκη για τις μυστικές συναντήσεις με τον Οσμπορν. Βέβαια υπάρχει μια εύκολη εξήγηση: στο κάτω κάτω της γραφής, και ο λόρδος Ελγιν συλλέκτης ήταν...
efsyn.gr