Το νόμισμα του 1 τρισ. δολαρίων!

14:48 12/1/2013 - Πηγή: Kafeneio-gr

Μπορεί οι ΗΠΑ να απέφυγαν τις περικοπές σοκ και τις αυξήσεις φόρων που θα έφερνε ο λεγόμενος «δημοσιονομικός γκρεμός», ωστόσο η συμβιβαστική συμφωνία που ψηφίστηκε στη Γερουσία και τη Βουλή δεν ήταν παρά μία χρονική… ανάσα, αφού οι τελικές αποφάσεις επί τις ουσίας μετατέθηκαν για δύο μήνες αργότερα...
Στα μέσα του Φεβρουαρίου λοιπόν θα γίνει το τελικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων,

αφού τα δύο κόμματα θα κληθούν να καταλήξουν σε μία οριστική συμφωνία ούτως ώστε να διώξουν για όσο περισσότερο μπορούν τον «εφιάλτη» του «δημοσιονομικού γκρεμού».

Με τους Ρεπουμπλικάνους να πιέζουν για βαθύτερο «μαχαίρι» στις δημόσιες δαπάνες και περισσότερες φοροαπαλλαγές για τα υψηλά στρώματα, η τελική αναμέτρηση προβλέπεται με ενδιαφέρον, ενώ όλο και περισσότερα σενάρια για τις πιθανές λύσεις στο δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν η λύσης βγαίνουν στη δημοσιότητα.

Και μία ιδέα που έπεσε στο τραπέζι σε ένα μπλογκ το 2011 και έμεινε στα ψηλά ως τις μέρες μας, ανασύρθηκε μόλις πρόσφατα και διαδόθηκε σαν αστραπή: Η έκδοση ενός νομίσματος αξίας 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων! Πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτό είναι εφικτό τόσο από νομικής, όσο και από τεχνικής άποψης.

Η ιδέα, απλή: Αφού το αμερικανικό Σύνταγμα θέτει όριο (1,6 τρισ. δολ.) για το χρέος που μπορεί να έχουν οι ΗΠΑ, όριο το οποίο η χώρα έχει φτάσει ήδη με αποτέλεσμα να βρίσκεται ενώπιον δημοσιονομικού γκρεμού, η Ουάσιγκτον μπορεί να εξετάσει μια άλλη λύση.

Να εκδώσει κέρμα από πλατίνα ονομαστικής αξίας ενός τρισ. δολαρίων, το οποίο μπορεί να καταθέσει έπειτα ως εγγύηση στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED) για να δανειστεί από αυτήν ακόμη περισσότερα χρήματα και να καλύψει δημόσιες δαπάνες.

Στο δρόμο που χάραξε ο Ρούσβελτ

Μία τέτοια ιδέα για πολλούς φαντάζει στην καλύτερη περίπτωση ως ανέφικτη για διάφορους λόγους, τόσο πρακτικούς όσο και πρεστίζ, αφού η αντίδραση των αγορών σε ένα τέτοιο... «παπατζιλίκι» από την αμερικάνικη κυβέρνηση θα είναι μάλλον... έξαλλες, με απρόβλεπτα αποτελέσματα για την οικονομία των ΗΠΑ. Και όμως, μία παραλλαγή της έχει εφαρμοστεί κατά το παρελθόν, και συγκεκριμένα το 1933, όταν ο τότε Πρόεδρος Τέοντορ Ρούσβελτ αποφάσισε να εκδώσει ένα χαρτονόμισμα αξίας 100.000 δολαρίων.

Το συγκεκριμένο χαρτονόμισμα κυκλοφόρησε με απώτερο σκοπό να διασφαλίσει την ασφάλεια μεταξύ των συναλλαγών των ομοσπονδιακών τραπεζικών αφού μπορούσε να δωθεί μόνο στα ιδρύματα που είχαν ανάλογο απόθεμα σε χρυσό. Σε κάθε περίπτωση ήταν η αντανάκλαση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής του Ρούσβελτ, ο οποίος διατάζοντας να κοπεί περισσότερο χρήμα, (πχ εκδόθηκαν χαρτονομίσματα αξίας 10.000 δολαρίων τα οποία κυκλοφόρησαν και σε συναλλαγές του κοινού), ώστε να τονωθεί με αυτό τον τρόπο η οικονομία που τότε βρισκόταν εν μέσω της χειρότερης κρίσης στην ιστορία της χώρας.

Καυγάς για ένα νόμισμα

Με τη δημόσια συζήτηση για τα δημοσιονομικά των ΗΠΑ να βρίσκεται στο αποκορύφωμά της, η πρόταση για το νόμισμα του ενός τρίσ. δολαρίων φαίνεται πως κερδίζει έδαφος, και αποκτά φανατικούς υποστηρικτές, αλλά εξίσου σφοδρούς πολέμιους. Οι υπέρμαχοι της ιδέας δημιούργησαν μία κίνηση με την ονομασία #mind_the_coin. Μέχρι στιγμής το αίτημα τους για την έκδοση του κέρματος προς τον Λευκό Οίκο έχουν υπογράψει έως σήμερα 6.250 άτομα και εάν μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου μαζευτούν 25.000 υπογραφές τότε η Ουάσιγκτον θα πρέπει να αποφασίσει αν υιοθετεί ή αν απορρίπτει την ιδέα.

Πρωτοστάτης της κίνησης είναι ο γνωστός οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, ο οποίος μπορεί να θεωρεί την ιδέα... χαζή, αλλά ίσως την μόνη εναλλακτική που θα έχει εν τέλει ο πρόεδρος Ομπάμα, εάν τα πράγματα φτάσουν στα άκρα. Σε ένα από τα άρθρα του αναφέρει ότι η κυβέρνηση Ομπάμα θα πρέπει να προχωρήσει σε αυτή την επιλογή «εάν οι Ρεπουμπλικάνοι αναγκάσουν την Αμερική σε χρεοκοπία», και συνεχίζει λέγοντας ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ «θα κληθεί να επιλέξει μεταξύ δύο εναλλακτικών: μία χαζή αλλά ακίνδυνη και μία επίσης χαζή αλλά παράλληλα ποταπή και καταστροφική».

Και συμπληρώνει ο Κρούγκμαν: «Η απόφαση είναι εμφανής». Τις απόψεις του Κρούγκμαν συμμερίζεται και ένας από τους πιο έγκριτους συνταγματολόγους των ΗΠΑ. Ο Λόρενς Τράιμπ, καθηγητής στο Harvard, ο οποίος όχι μόνο θεωρεί συνταγματική και νόμιμη την έκδοση νομίσματος του 1 τρισ. Δολαρίων, αλλά προτείνει και να εκδοθεί σε πλατίνα ώστε να αρθούν και οι τελευταίοι περιορισμοί του συντάγματος των ΗΠΑ.

Από την άλλη, οι αναλυτές της Bank of America Merrill Lynch Ίταν Χάρις και Μάικλ Χάνσον δεν φαίνεται να συμμερίζονται τις απόψεις του Κρούγκμαν και του Τράιμπ. Αντιθέτως, θεωρούν κακή ιδέα της έκδοσης του νομίσματος, γιατί «βλέπουν» πολλά προβλήματα με αυτό το σχέδιο. Τα επιχειρήματά τους εστιάζονται κυρίως σε νομικής φύσεως ζητήματα, αφού θεωρούν το σχέδιο αμφισβητούμενο, ενώ μνεία κάνουν και στη διαμάχη που θα ξεσπούσε αναφορικά με τις περικοπές στις δαπάνες. Παράλληλα κάνουν λόγο για την επερχόμενη πόλωση ανάμεσα στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους, ενώ από οικονομική άποψη, σύμφωνα με τους δύο οικονομολόγους κινδυνεύει «να γίνει το πρώτο βήμα προς τον γλιστερό κατήφορο της τιτλοποίησης του χρέους».

Άλλος σχολιαστής, ο Κέβιν Ντραμ, λέει ότι τα δικαστήρια μάλλον θα κρίνουν παράνομη την απόφαση και υποστηρίζει ότι ο πρόεδρος «δεν μπορεί να διαστρέφει το νόμο και να κάνει ό,τι θέλει». Κατά επίσης τάσσονται κάποιοι Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές που φοβούνται ότι το κέρμα θα φέρει υπερβολικό πληθωρισμό, αν και οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι δεν θα αυξήσει την προσφορά χρήματος, άρα δεν υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Τελικά όμως, αυτή η τρελή ιδέα, ίσως να αποδειχθεί ο «άσσος» στο μανίκι του Ομπάμα, σε περίπτωση που οι πιέσεις των Ρεπουμπλικάνων κατά τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις του Φεβρουαρίου…