Βρετανία: Οι «σοβαροί» κλόουν δεν αλλάζουν το τσίρκο...

07:21 26/10/2022 - Πηγή: Kafeneio-gr

Ο τρίτος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας σε διάστημα δύο μηνών, το πρώτο παιδί μεταναστών που αναρριχάται στον θώκο, καλείται να εγχύσει σοβαρότητα στη διακυβέρνηση των Τόρις, για να αποφύγουν μία συντριπτική ήττα στις επόμενες εκλογές. Όσο σοβαροφανείς κι αν είναι...όμως, οι πολιτικές λιτότητας που ευαγγελίζεται ο πλουσιότερος πολιτικός της χώρας, Ρίσι Σούνακ, θα είναι μία από τα ίδια για τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα.

Όταν προ τριών μηνών, με την κυβέρνηση Τζόνσον να καταρρέει, γράφαμε ότι η παραίτησή

του δεν θα άλλαζε κάτι στην πορεία της Μεγάλης Βρετανίας, δεν φανταζόμασταν ότι το χάος που παρέδιδε θα μπορούσε να γίνει τόσο χειρότερο τόσο σύντομα. Οι μόλις έξι εβδομάδες πρωθυπουργίας της Λιζ Τρας έφεραν κατάρρευση της λίρας, ραγδαία αύξηση των δόσεων ενυπόθηκων δανείων και σημαδεύτηκαν από την τρομακτική έλλειψη αντίληψης που επέδειξε η «μιμήτρια της Θάτσερ».

Ο μίνι-προϋπολογισμός που ανακοίνωσε στην αρχή της πρωθυπουργίας της (κι αφού κήδεψε τη βασίλισσα Ελισάβετ) μαζί με τον υπουργό Οικονομικών της, Κουάσι Κουαρτένγκ, ήταν βγαλμένος από τις ονειρώξεις των πιο ακραίων θιασωτών της «ελεύθερης αγοράς». Δεν θα μπορούσε να μην είναι, άλλωστε, καθώς αυτοί τον συνέταξαν.
Το «ντου» των ελευθεραγοριτών
Η Τρας κι ο Κουαρτένγκ είναι «παιδιά» του θινκ-τανκ Ινστιτούτο Οικονομικών Υποθέσεων (Institute of Economic Affairs – IEA), ενός από τους παλαιότερους οργανισμούς πολιτικής πίεσης στη Βρετανία. Το IEA σπρώχνει εδώ και δεκαετίες ακραίες θεωρίες της ελεύθερης αγοράς, εμπνευσμένες από την «αυστριακή σχολή» και τη «σχολή του Σικάγο», χρηματοδοτούμενο αδιαφανώς από τα μεγάλα βιομηχανικά λόμπι. Οι βιομηχανίες καπνού, αλκοόλ, ζάχαρης και ορυκτών καυσίμων έχουν δώσει κατά καιρούς χιλιάδες λίρες στο IEA για να προωθήσει τα συμφέροντά τους και να παρουσιάζει «μελέτες» και «πολιτικές προτάσεις» που αμφισβητούν την καταστροφική τους δράση για την ανθρωπότητα και το περιβάλλον.
Η Τρας είναι η πολιτικός που έχει μιλήσει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στις εκδηλώσεις της οργάνωσης. Λίγες ώρες πριν ο μίνι-προϋπολογισμός της αποδειχτεί καταστροφικός, ο διευθυντής του θινκ-τανκ, Μαρκ Λίτλγουντ, εμφανιζόταν να επιβεβαιώνει στο twitter πως «η Τρας και ο Κουαρτένγκ έχουν επωαστεί από το IEA στα πρώτα χρόνια τους ως βουλευτές. Η Βρετανία είναι τώρα το εργαστήριό τους (ενν. του IEA)».
Όντως, οι αψυχολόγητες πρώτες αποφάσεις της Τρας έδιναν στους «ελευθεραγορίτες» πολλά από αυτά που επιθυμούσαν, σε κάτι που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα «ντου», μια μαζική εφαρμογή ιδεολογικών προτάσεων χωρίς περίσκεψη. Περικοπή φόρων στα υψηλότερα εισοδήματα συνολικού ύψους 45 δισ. λιρών ετησίως, περικοπές στη φορολογία των επενδύσεων, ένα τσουνάμι νέων αδειών εξόρυξης ορυκτών καυσίμων, κατάργηση νομοθεσίας για τη φοροαποφυγή, μεταξύ πολλών άλλων.
Οι προτάσεις αυτές προκάλεσαν τη μήνη ακόμα και των ίδιων των αγορών, η «ορθοδοξία» των οποίων δεν είχε πρόβλημα με αυτές καθαυτές, αλλά με το γεγονός ότι ήταν πλήρως ακοστολόγητες. Πιστή στο μάντρα των ακραίων ελευθεραγοριτών, που μισούν το κράτος αλλά λατρεύουν να σιτίζονται από αυτό, η Τρας πρότεινε τεράστιο κρατικό δανεισμό για να καλύψει την τρύπα που θα προκαλούσαν οι υπόλοιπες προτάσεις της, σε συνδυασμό με το μοναδικό «φιλολαϊκό» μέτρο της, ένα διετές πάγωμα των τιμών ενέργειας.
Αν το πλάνο της Τρας, αντί για υπέρογκο δανεισμό, περιείχε τεράστιες περικοπές στις «κυβερνητικές δαπάνες», δηλαδή στην κοινωνική πολιτική, τη δημόσια υγεία, παιδεία κ.ο.κ., είναι πολύ πιθανό οι «αγορές» να μην αντιδρούσαν τόσο αρνητικά. Το δίλημμα, μάλιστα, τέθηκε στην Τρας και τον Κουαρτένγκ: ή ανακοινώνετε αντίστοιχα γενναία σμίκρυνση των δαπανών του κράτους ή αλλάζετε τα σχέδιά σας.
Βέβαια, κάτι τέτοιο θα προκαλούσε τρομακτική περαιτέρω φτωχοποίηση του πληθυσμού κι έτσι οι Τόρις θα θυσίαζαν κάθε πιθανότητα επανεκλογής τους — η Τρας μπορεί (δικαίως) να χαρακτηρίστηκε «ανόητη», αλλά όχι και τόσο ανόητη. Αρκέστηκε να δώσει αόριστες υποσχέσεις περικοπής δαπανών «σε βάθος πενταετίας» που δεν ικανοποίησαν τα «γεράκια» των αγορών.
Για να διαβασετε ολόκληρο το κείμενο του Ανδρέα Κοσιάρη, πατήστε ΕΔΩ