ΟΙ ΙΤΑΛΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ

17:05 30/3/2011 - Πηγή: Ksipnistere

Του Ιωάννη Σ. Θεοδωράτου
Δημοσιογράφου – Αμυντικού Αναλυτή
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Στρατοί και Τακτικές,
τ. 5, σελ. 32, Αύγουστος 2010, Αιγίς Εκδοτική.
Πριν από τον τορπιλισμό του ευδρόμου «Έλλη» στην Τήνο στις 15 Αυγούστου 1940, η Ιταλία είχε πραγματοποιήσει σειρά σοβαρών προκλήσεων κατά της Ελλάδας, οι οποίες ήσαν...
κανονικές επιθέσεις κατά των πλοίων του τότε Ελληνικού Βασιλικού

Ναυτικού (ΒΝ). Με τη συμπλήρωση 70 ετών από την επέτειο της βύθισης της «Ελλης» παρουσιάζουμε μέσα από τα επίσημα αρχεία του ΒΝ όλες τις άγνωστες πτυχές των ιταλικών προκλήσεων, από τις οποίες από καθαρή τύχη δεν προξένησαν υλικές ζημιές ή θύματα.
Όταν η Ιταλία κατέλαβε την Αλβανία (7-12 Απριλίου 1939) η τότε ηγεσία του Βασιλικού Ναυτικού (ΒΝ) θεώρησε σκόπιμο να λάβει έγκαιρα μέτρα. Σύμφωνα με τα επίσημα αρχεία της Υπηρεσίας Ιστορίας του Πολεμικού Ναυτικού οι Έλληνες επιτελείς είχαν αντιληφθεί εγκαίρως ότι η Ιταλία που κατείχε τα Δωδεκάνησα και είχε συγκροτήσει ισχυρό πολεμικό στόλο, σύντομα θα κινείτο κατά της χώρας μας. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά μετά την λήξη του Β΄ΠΠ ο αντιναύαρχος Ι. Καββαδίας (τότε Αρχηγός Στόλου κατά την περίοδο 1939-1942, ο οποίος έφερε τον βαθμό του υποναυάρχου) είχαν ήδη ληφθεί μέτρα από την περίοδο 1937-38 με στόχο την αστυνόμευση των ελληνικών θαλασσών, λόγω των διαφόρων υποστηρικτών των αντιμαχομένων μερίδων στο πλαίσιο του Ισπανικού Εμφυλίου. Τα σύννεφα του πολέμου πλήθυναν και οι αξιωματικοί του ΒΝ ενεργώντας σύμφωνα με την έγγραφη προειδοποίηση του πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά (παράγραφος 52), ξεκίνησε ο καθένας να προπαρασκευάζει την υπηρεσία του για πόλεμο. Το 1938 η στάση της Ρώμης ήταν πια απειλητική, ενώ οι Ιταλικές Ένοπλες Δυνάμεις πραγματοποιούσαν μικρές αρχικά προκλήσεις, στις οποίες περιλαμβανόταν η υπέρπτηση αεροσκαφών από ελληνικά εδάφη (νησιά, ξηρά) σε συνδυασμό με την ανίχνευση και κατασκόπευση των παράκτιων οχυρώσεων, των ορμητηρίων του στόλου με επίκεντρο τον Ναύσταθμο Σαλαμίνας. Πολλά πρόσωπα διαφόρων εθνικοτήτων χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις αποστολές και μάλιστα ένας εξ αυτών ήταν Ιάπωνας! Όλοι σχεδόν συνελήφθηκαν από την πανταχού παρούσα ασφάλεια του ναυστάθμου (μαζί και ο ιαπωνικής καταγωγής κατάσκοπος). Το σοβαρότερο επεισόδιο έλαβε χώρα τον Χειμώνα του 1937 όταν κρατήθηκε από τις αρχές για κατασκοπεία ο γραμματέας της ιταλικής πρεσβείας στην Αθήνα, ο οποίος τραβούσε φωτογραφίες των πλοίων και των εγκαταστάσεων για τουριστικούς (!) λόγους. Με παρέμβαση του Ι. Μεταξά το επεισόδιο θεωρήθηκε λήξαν και οι Ιταλοί προειδοποιήθηκαν να μη συνεχίσουν ανάλογες δραστηριότητες.
Τη Μεγάλη Παρασκευή του 1937 ιταλικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στην Αλβανία, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις του Μπενίτο Μουσολίνι. Το ΒΝ ήταν έτοιμο να αντιμετωπίσει με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια της Ρώμης κατά της ελληνικής κυριαρχίας, ακόμη και κατά τη διάρκεια του Πάσχα. Αναφέρει δε χαρακτηριστικά ο Καββαδίας ότι όταν πληροφορήθηκε ο στόλος για τα γεγονότα στ