Μάθημα γλώσσας στην εποχή… της εικόνας

19:53 30/10/2012 - Πηγή: Neolaia

Μάθημα Νεοελληνικής Γλώσσας. Β΄ τάξη Επαγγελματικού Λυκείου. Μοιράζω στους μαθητές μου ένα άρθρο του ημερήσιου τύπου. Είναι απλό και αναφέρεται σε θέμα που αφορά τους ίδιους τους νέους. Το διαβάζω εγώ δυνατά στην τάξη για να δώσω όσο το δυνατό περισσότερη έμφαση στο νόημά του. Σταματάω σχεδόν σε κάθε παράγραφο για να εξηγήσω λέξεις και να αναδείξω τη συλλογιστική πορεία του συγγραφέα. Σχεδόν μασημένη τροφή, δηλαδή… Ύστερα, θέτω ερωτήσεις κατανόησης…

Πέρα από δυο-τρεις που με μεγάλη διστακτικότητα και έλλειψη σιγουριάς προσπαθούν να ψελλίσουν κάτι, οι υπόλοιποι αντιδρούν σαν να έχουν

μόλις ακούσει…κινέζικα. Τους παραπέμπω ξανά στο απόσπασμα για να μεταφέρουν, έστω αυτούσια, τα λόγια του αρθρογράφου. Μάταιος κόπος.

Το μάτι τους διατρέχει το κείμενο, χωρίς να μπορεί να εστιάσει πουθενά. Είναι φανερό ότι η ματιά τους είναι εντελώς αγύμναστη. Έχει εθιστεί στην εικόνα του ηλεκτρονικού υπολογιστή, αδυνατώντας να επεξεργαστεί ένα έντυπο κείμενο. Βιάζεται και αγχώνεται. Αρνείται να αφιερώσει χρόνο σε μια προσεκτική, αργή ανάγνωση. Πολύ επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία για ένα μάτι που αναγνωρίζει μόνο στιγμιαία ερεθίσματα, τα οποία προβάλλονται έτοιμα σε οθόνες και κατακλύζουν ακαριαία τις αισθήσεις.

Μαθητές, απορροφημένοι στη «μοναξιά» του προσωπικού τους i-pad, i-phone και mp3, έχοντας κάνει το χέρι τους εξάρτημα των πλήκτρων και το αυτί τους προέκταση των καλωδίων των ηλεκτρονικών συσκευών, απορρίπτουν κάθε άλλη μορφή επικοινωνίας. Ακόμα και την ώρα του διαλείμματος…

Αγνοούν τη δυναμική του ζωντανού διαλόγου, του ανοιχτού κοινωνικού προβληματισμού και της επωφελούς κριτικής σκέψης. Έχουν αντικαταστήσει την παθητική αποδοχή μηνυμάτων στη θέση του μαχητικού επιχειρήματος.

Η γλώσσα, έτσι, χάνει τη δύναμή της. Ο λόγος τους παύει να είναι δομημένος και η σκέψη τους καταλήγει να είναι φτωχή, απροετοίμαστη να καθορίσει ένα οποιοδήποτε κοινωνικό γίγνεσθαι και επιρρεπής να χειραγωγηθεί από οποιονδήποτε επιδέξιο σφετεριστή της…

Το μάθημα της γλώσσας έχει πέσει στο κενό της εικόνας.