David Lynch: 10 πράγματα που (ίσως) δεν ξέρατε για τον «Μεγάλο Αμερικανό σουρεαλιστή»

11:14 17/1/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Ο Ντέιβιντ Λιντς, που έφυγε για το δικό του σουρεαλιστικό σύμπαν στις 16 Ιανουαρίου 2025 σε ηλικία 78 ετών, ήταν κάτι πολύ περισσότερο από σκηνοθέτης.

Ο άνθρωπος πίσω από το «Eraserhead» (1977), το «Mulholland Drive» (2001) και το «Twin Peaks», μεταξύ άλλων, ήταν ζωγράφος, μουσικός, σχεδιαστής επίπλων και μεγάλος θαυμαστής του υπερβατικού διαλογισμού.

Μία μοναδική προσωπικότητα στον χώρο της Τέχνης, άφησε πίσω του τη δική του παρακαταθήκη ενός συχνά σκοτεινού, χαρακτηριστικού και υπερβατικού σύμπαντος, που τον έκανε

να ξεχωρίζει και τον τοποθέτησε στο πάνθεο των οραματιστών.

Δείτε 10 πράγματα που ίσως δεν ξέρατε γι΄αυτόν:

Θεωρούσε το σχολείο «έγκλημα κατά των νέων»

Ο Λιντς ταίριαζε απόλυτα στο καλούπι του καλλιτέχνη που επαναστάτησε ενάντια στο status quo – ειδικά στην ανάγκη να πάει σχολείο, που ένιωθε ότι «μουδιάζει» την εγγενή περιέργειά του για τον κόσμο. «Για μένα, τότε, το σχολείο ήταν έγκλημα κατά των νέων», αναφέρει στην επίσημη βιογραφία του, προσθέτοντας: «Κατέστρεψε τους σπόρους της ελευθερίας. Οι δάσκαλοι δεν ενθάρρυναν τη γνώση ή τη θετική στάση».

Παρακολούθησε ως πρόσκοπος την ορκωμοσία του Τζον Κένεντι

Στις 20 Ιανουαρίου 1961, στα 15α γενέθλια του Λιντς, ο ίδιος και πάνω από 1.500 άλλοι πρόσκοποι τοποθετήθηκαν σε μία ομάδα θα βοηθούσε τους VIP να βρουν τις θέσεις τους στην προεδρική ορκωμοσία του Τζον Κένεντι.

Αφού σκαρφάλωσε σε μερικές κερκίδες για να εντοπίσει το αυτοκίνητο του Κένεντι, έτρεξε να χαιρετήσει μαζί με πολλά άλλα παιδιά.

Οι μυστικές υπηρεσίες τα απομάκρυναν όλα, εκτός από τον Λιντς.

Του επετράπη να σταθεί μπροστά και να δει τη λιμουζίνα που μετέφερε τον Κένεντι και τον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, ακολουθούμενη από μία που μετέφερε τον Ρίτσαρντ Νίξον και τον Λίντον Μπ. Τζόνσον.

«Συνειδητοποίησα ότι είδα τέσσερις διαδοχικούς προέδρους σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα – 10 ίντσες από το πρόσωπό μου. Ήταν μια υπέροχη, εξαιρετική εμπειρία», είπε ο ίδιος αργότερα.

Η πρώτη ταινία του Λιντς ήταν μια ομάδα ανθρώπων που έκαναν εμετό

Το Six Men Getting Sick (Six Times) του 1967 ήταν η πρώτη «εισβολή» του Λιντς στη δημιουργία ταινιών, ως φοιτητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πενσυλβάνια.

Η προσπάθεια του εικαστικού καλλιτέχνη έμοιαζε περισσότερο με έναν πίνακα παρά με μια παραδοσιακή ταινία μικρού μήκους.

Με μια σειρήνα να χτυπά, αυτή η μικρού μήκους δημιουργία παρουσιάζει τις έξι φιγούρες (κυρίως πρόσωπα, οισοφάγους και στομάχια) να τραβούν με νύχια την κοιλιά τους καθώς γεμίζουν χρώματα, ξύνουν τα πρόσωπά τους για λίγο και μετά κάνουν εμετό λευκές γραμμές στο μαύρο φόντο.

Ο Μελ Μπρουκς ήταν μέντοράς του

Ο Λιντς κέρδισε επιχορήγηση 7.200 δολαρίων από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου, για να γυρίσει μια ταινία για ένα αγόρι που μεγαλώνει μια γιαγιά από σπόρο ώστε να το φροντίζει.

Στη συνέχεια σπούδασε στο AFI Conservatory και εξασφάλισε άλλη μια επιχορήγηση 10.000 δολαρίων για να βοηθήσει να κάνει το «Eraserhead», την πρώτη του ταινία και ένα σκοτεινό διαμάντι του καλτ κινηματογράφου.

Τράβηξε επίσης την προσοχή ενός παραγωγού που συνεργαζόταν με τον Μελ Μπρουκς, ο οποίος βρήκε το σενάριο του «Elephant Man» (1980) για τον Λιντς.

Αφού ο Μπρουκς είδε το «Eraserhead», έφυγε τρέχοντας από τον κινηματογράφο, άρπαξε τον Λιντς και του είπε: «Είσαι τρελός! Σε αγαπώ!»

Κι έτσι, ο Μελ Μπρους προσέλαβε τον Ντέιβιντ Λιντς για το «Elephant Man»

Ο Λιντς απέρριψε την ευκαιρία να σκηνοθετήσει το «Return of the Jedi»

Οι θεατές μπορούν να βρουν στο «Dune» (1984) του Ντέιβιντ Λιντς ψήγματα για το τι μπορεί να έπαιζε στο σύμπαν του Star Wars, αλλά υπάρχει μεγάλη διαφορά με την προσπάθεια να ξεκινήσει μια δύσκολη υπερπαραγωγή διαστημικής σειράς, βασισμένης σε εξαιρετικά πυκνά μυθιστορήματα, με ήρωες που πολεμούν με λαμπερά σπαθιά.

Παρά το γεγονός ότι το «Return of the Jedi» (1983) ήταν μια ονειρεμένη ευκαιρία για πολλούς σκηνοθέτες εκείνη την εποχή, ο Λιντς είχε έναν απλό λόγο για τον οποίο το απέρριψε: Δεν τον ενδιέφερε.

Ο Λιντς αφαίρεσε το όνομά του από το extended cut του «Dune»

Ο Λιντς απογοητεύτηκε με το «Dune», κατηγορώντας το ως μια ταινία που δημιουργήθηκε για και από το στούντιο, καθώς και από τους υποσυνείδητους συμβιβασμούς που έκανε ο ίδιος στην προσέγγισή του.

Όταν η Universal Studios κυκλοφόρησε την εκτεταμένη έκδοση για να κερδίσει κάποια χρήματα στην τηλεόραση, ο Λιντς ένιωσε τόσο προδομένος από την επεξεργασία, που έβαλε να αφαιρεθεί το όνομά του από τα credits.

Το «Alan Smithee» είναι ένα τυπικό όνομα που χρησιμοποιούν οι σκηνοθέτες ως ψευδώνυμο όταν δεν θέλουν να συσχετιστούν με μια ταινία, αλλά ο Λιντς προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και τους έβαλε να αλλάξουν και το όνομά του ως σεναριογράφος σε «Judas Booth».

Ο Ντέιβιντ Λιντς έγραψε κόμικ

Από το 1983 έως το 1992, το Village Voice και άλλα εβδομαδιαία περιοδικά δημοσίευσαν το κόμικ του Λιντς «The Angriest Dog in the World» το οποίο παρουσίαζε ένα θυμωμένο σκυλί, αλυσοδεμένο σε έναν πάσσαλο σε μια αυλή.

Κάθε μία από τις «λωρίδες» του κόμικ ήταν ακριβώς η ίδια, εκτός από αυτά που ήταν γραμμένα στη «φούσκα».

Ο Λιντς είχε σκεφτεί την ιδέα μια δεκαετία πριν ξεκινήσει, υποκινούμενος από τα δικά του έντονα συναισθήματα θυμού.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «η ανάμνηση του θυμού είναι αυτό που σημαίνει «The Angriest Dog». Όχι πια ο πραγματικός θυμός. Είναι μια κάπως πικρή στάση απέναντι στη ζωή».

Προτάθηκε για πάρα πολλά βραβεία, αλλά κέρδισε μόλις 4

Ο Λιντς ήταν το σπάνιο είδος του σκηνοθέτη που έκανε εξαιρετικά παράξενη τέχνη και έγινε επίσης ευπρόσδεκτος από το κοινό, αλλά αυτό δεν οδήγησε σε πολλά βραβεία από την τηλεοπτική και κινηματογραφική βιομηχανία.

Μεταξύ των σχεδόν 30 υποψηφιοτήτων του για Όσκαρ, BAFTA, Primetime Emmy, Golden Globe, Independent Spirit και Φεστιβάλ Καννών, ο Λιντς κέρδισε μόνο τέσσερις φορές.

Το «Wild At Heart» (1990) κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα και ο Λιντς κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στις Κάννες για το «Mulholland Drive» (το οποίο μοιράστηκε με τους αδελφούς Κοέν για το «The Man Who Wasn’t There»).

Επίσης κέρδισε ένα βραβείο ειδικής διάκρισης Independent Spirit (μαζί με τη σταρ του, Λόρα Ντερν) το 2007 και του απονεμήθηκε ένα τιμητικό βραβείο Όσκαρ το 2019.

Κατασκεύαζε έπιπλα και δεν του άρεσαν τα μεγάλα τραπέζια

Η κατασκευή επίπλων δεν ήταν απλώς ένα χόμπι για τον Λιντς.

Έφτιαξε ένα μικρό τραπέζι και ένα ντουλάπι για το «Lost Highway» (1997), αλλά και έπιπλα για άλλες δημιουργίες του.

Ο διάσημος κινηματογραφιστής παρουσίασε μάλιστα μια πλήρη συλλογή στο διάσημο Salone del Mobile στο Μιλάνο το 1997 και πούλησε κομμάτια σε όλο τον κόσμο.

Είχε ένα… ζήτημα όμως με τα τραπέζια. «Κατά τη γνώμη μου, τα περισσότερα τραπέζια είναι πολύ μεγάλα και πολύ ψηλά. Μειώνουν το μέγεθος του δωματίου και προκαλούν δυσάρεστη ψυχική δραστηριότητα», έλεγε.

Δεν εξηγούσε την πλοκή του Mulholland Drive

Το «Mulholland Drive» – ίσως το καλύτερο παζλ από έναν σκηνοθέτη που δεν θεωρούσε τον εαυτό του ως δημιουργό παζλ – αφηγείται την ιστορία (πιθανώς) μιας νεαρής ηθοποιού που έρχεται στο Χόλιγουντ και το σκέφτεται ως ένα ονειρικό τοπίο, μόνο για να βρει απόρριψη, απογοήτευση και έναν εκτελεστή.

Πολλοί φαν θέλουν να δώσουν τη «σωστή απάντηση» για την πλοκή της ταινίας, αλλά ο για τον Λιντς όλοι έχουν δίκιο.

«Νομίζω ότι οι άνθρωποι γνωρίζουν τι είναι για αυτούς το Mulholland Drive, αλλά δεν το εμπιστεύονται», είπε χαρακτηριστικά.

«Θέλουν να τους πει κάποιος άλλος. Λατρεύω τους ανθρώπους να το αναλύουν, αλλά δεν χρειάζονται να τους βοηθήσω. Αυτό είναι το όμορφο πράγμα, να ανακαλύπτεις τα πράγματα ως ντετέκτιβ. Το να τους το λένε, τους στερεί τη χαρά να το σκεφτούν και να το νιώσουν καλά και να καταλήξουν σε ένα συμπέρασμα».

Διαβάστε επίσης

«Liza: A Truly Terrific Absolutely True Story»: Το νέο ντοκιμαντέρ που ρίχνει φως στη ζωή της Λάιζα Μινέλι (photos/video)

Timothée Chalamet: Πήγε με ποδήλατο στην πρεμιέρα του «A Complete Unknown» στο Λονδίνο και… «έφαγε» πρόστιμο (photos/videos)

Σινεμά: Ένας γοητευτικός, άδειος κόσμος – Μαγικός ρεαλισμός και φαντασιακές αναφορές στην ταινία Queer