H παρανομία στη θάλασσα - Η υπεραλίευση αλλάζει το κλίμα και καταστρέφει τα οικοσυστήματα

08:26 25/7/2018 - Πηγή: Το Ποντικι

Έντυπη ΈκδοσηΕΛΛAΔΑ

Για χρόνια είναι αδύνατο να εντοπιστούν όλες οι παράνομες πράξεις που λαμβάνουν χώρα στη θάλασσα, από την υπεραλίευση μέχρι τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η βιομηχανική αλιεία εμφανίζεται πλέον σε περισσότερο από το 55% του ωκεανού – μια έκταση κατά τέσσερις φορές μεγαλύτερη από το σύνολο της γης που χρησιμοποιείται για τη γεωργία.
Τα αλιευτικά σκάφη μπορούν να ψαρέψουν υπερβολικά πολλά ψάρια, γεγονός που οδηγεί στην κατάρρευση της αλιείας, καθώς ο πληθυσμός των ψαριών δεν προλαβαίνει να αναπληρώσει το κενό που δημιουργείται μέσω της φυσικής αναπαραγωγής.

Επίσης, παρατηρείται το πρόβλημα της παράνομης αλιείας σε προστατευόμενες περιοχές, σε ύδατα άλλων χωρών ή στην ανοικτή θάλασσα.

Οι απειλές

Το ψάρεμα είναι χρήσιμο, αλλά η υπεραλίευση έχει σοβαρές συνέπειες. Τα αποτελέσματα δεν επηρεάζουν μόνο την ισορροπία της ζωής στους ωκεανούς, αλλά και την κοινωνική και οικονομική ευημερία των παράκτιων κοινοτήτων που εξαρτώνται από τα ψάρια.
Δισεκατομμύρια άνθρωποι βασίζουν τη διατροφή τους στα ψάρια για πρωτεΐνες και η αλιεία είναι το κύριο μέσο διαβίωσης για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Για αιώνες, οι θάλασσες και οι ωκεανοί θεωρείται ότι παρέχουν απεριόριστα – και γενναιόδωρα – τρόφιμα. Ωστόσο, οι αυξανόμενες αλιευτικές προσπάθειες τα τελευταία 50 χρόνια καθώς και οι μη βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές οδηγούν πολλά αποθέματα ψαριών στο σημείο της κατάρρευσης, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF).
Περισσότερο από το 30% της παγκόσμιας αλιείας έχει ωθηθεί πέρα από τα βιολογικά της όρια και χρειάζεται αυστηρά σχέδια διαχείρισης για την αποκατάσταση των ορίων αυτών. Αρκετοί σημαντικοί εμπορικοί πληθυσμοί ψαριών, όπως ο τόνος του Ατλαντικού, έχουν μειωθεί σε βαθμό που απειλείται η επιβίωσή τους ως είδος. Κορυφαίες αλιευτικές εταιρείες στοχεύουν σε συγκεκριμένα είδη ψαριών, όπως ο τόνος, με αποτέλεσμα να μεταβάλλουν τις ισορροπίες των θαλάσσιων κοινοτήτων και να αυξάνονται οι πληθυσμοί άλλων μικρότερων θαλάσσιων ειδών, όπως οι σαρδέλες και οι αντσούγιες.
Πολλοί αλιείς γνωρίζουν την ανάγκη διαφύλαξης των πληθυσμών των ψαριών και του θαλάσσιου περιβάλλοντος, ανεξάρτητα από την παράνομη αλιεία και άλλα ρυθμιστικά προβλήματα. Έτσι, το WWF συνεργάζεται με τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη μεταρρύθμιση της διαχείρισης της αλιείας σε παγκόσμιο επίπεδο, εστιάζοντας σε βιώσιμες πρακτικές που προστατεύουν τα οικοσυστήματα, αλλά και στη διατήρηση των μέσων διαβίωσης και στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας.

Η «μεταφόρτωση»

Ένας παγκόσμιος οργανισμός που επικεντρώνεται στη διατήρηση των ωκεανών, ο Oceana, με έδρα στην Ουάσιγκτον των ΗΠΑ, ξεκίνησε μια μη κερδοσκοπική πλατφόρμα χαρτογράφησης που ονομάζεται Global Fishing Watch και χρησιμοποιεί δεδομένα από δορυφόρους. Ο διαδραστικός αυτός χάρτης επιτρέπει σε οποιονδήποτε στον κόσμο με σύνδεση στο διαδίκτυο να παρακολουθήσει δωρεάν τις δραστηριότητες του εμπορικού αλιευτικού στόλου παγκοσμίως, σε πραγματικό χρόνο. O Οceana και άλλοι οργανισμοί χρησιμοποίησαν τα δεδομένα αυτά για να αναδείξουν ύποπτες δραστηριότητες στη θάλασσα.

Τα μεγαλύτερα αλιευτικά σκάφη χρησιμοποιούν ένα εργαλείο που ονομάζεται Σύστημα Αυτόματης Αναγνώρισης ή AIS για να μεταδίδουν τη θέση τους μέσω δορυφόρων, έτσι ώστε τα άλλα σκάφη να μπορούν να τα εντοπίσουν και να αποφύγουν τις συγκρούσεις.
Αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία του ψηφιακού χάρτη, όπου παρακολουθούνται τα δρομολόγια περισσότερων των 70.000 αλιευτικών.
Μια άλλη παράνομη δραστηριότητα που παρακολουθεί ο οργανισμός Oceana ονομάζεται «μεταφόρτωση». Με τη «μεταφόρτωση», τα σκάφη μπορούν να μεταφέρουν τα αλιεύματά τους σε άλλο σκάφος και να ανεφοδιαστούν με καύσιμα στη θάλασσα για να αποφευχθεί η είσοδός τους στο λιμάνι. Έτσι, συνεχίζουν το ψάρεμα και αποφεύγουν πιθανούς ελέγχους.

Κι ενώ η μεταφόρτωση μπορεί να είναι νόμιμη, υπάρχουν σημεία όπου δεν επιτρέπεται. Η μεταφόρτωση επιτρέπει στα σκάφη να παραμένουν στη θάλασσα για πολλούς μήνες. Μάλιστα, κάποια σκάφη δεν ήρθαν σε επαφή με την ξηρά για περισσότερο από ένα χρόνο.
Με τη βοήθειά της μπορούν να αποφύγουν να αναφέρουν τα αλιεύματά τους επειδή αλιεύθηκαν είτε υπεράκτια είτε παράνομα. Ή μπορεί να κρύβουν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως, π.χ., παγιδευμένοι εργαζόμενοι που επιθυμούν να φύγουν αλλά δεν μπορούν.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, «λίγα περιβάλλοντα ευνοούν την εκμετάλλευση περισσότερο από την ανοικτή θάλασσα». Ακόμη και παιδιά διακινούνται για να εργαστούν στον κλάδο της αλιείας. Το 40% των εργαζομένων σε ορισμένες περιπτώσεις είναι κάτω των 18 ετών.
Και η πιο ανησυχητική στατιστική προέρχεται από μια έκθεση του ΟΗΕ, η οποία διαπίστωσε ότι έξι στους δέκα διακινούμενους εργαζόμενους στα αλιευτικά σκάφη της Ταϊλάνδης που συμμετείχαν στην έρευνα, ανέφεραν ότι είδαν να σκοτώνουν συνάδελφό τους. Η πλειοψηφία ανέφερε διαρκείς ξυλοδαρμούς και κακοποιήσεις.

Το μέλλον

Η υπεραλίευση συμβάλλει στη ρύπανση, στην αλλαγή του κλίματος, στην καταστροφή των οικοσυστημάτων και στην οξίνιση των υδάτων. Αυτό δείχνει την εικόνα ενός συστήματος που βρίσκεται σε κρίση, σύμφωνα με το περιοδικό «National Geographic».
Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι περισσότεροι πληθυσμοί ψαριών θα μπορούσαν να αποκατασταθούν με μια πιο αυστηρή διαχείριση της αλιείας, καλύτερη εφαρμογή των νόμων που διέπουν τα αλιεύματα και αυξημένη χρήση της υδατοκαλλιέργειας.
Οι κυβερνήσεις μπορούν επίσης να διαδραματίσουν ρόλο στη διαφάνεια στους ωκεανούς δημοσιεύοντας τα ιδιωτικά δεδομένα παρακολούθησης των σκαφών τους, προκειμένου να παράσχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των αλιευτικών δραστηριοτήτων στη θάλασσα.

ΑλίευσηΠαρανομίαψάριαΗΠΑψάρεμαIssue: 2030Issue date: 19-07-2018Has video: Exclude from popular: 0