Halloween: Από πού προέρχεται η γιορτή που «δεν είχαμε και στο χωριό μας»;

19:19 29/10/2021 - Πηγή: Το Ποντικι

Το Halloween έχει αρχίσει να καθιερώνεται ως μία από τις… «παραδοσιακές» γιορτές της χώρας, τουλάχιστον στα μεγάλα αστικά κέντρα, οδηγώντας πολλούς να διερωτώνται, δικαιολογημένα όσο και ειρωνικά, αν «είχαμε και στο χωριό μας Halloween;»

Λοιπόν, δεν είχαμε, αλλά αφού αποτελεί κομμάτι της νέας φθινοπωρινής κανονικότητας, ας δούμε από πού προέρχεται.

Σύμφωνα με τη Wikipedia, το Halloween

γιορτάζεται τη νύχτα της 31 Οκτωβρίου κατά την οποία τα μικρά παιδιά μεταμφιέζονται κατά κανόνα σε κάτι «τρομακτικό» και επισκέπτονται σπίτια μαζεύοντας πολλά γλυκά, γνωστό ως «trick or treat» ή «φάρσα ή κέρασμα».Η γιορτή αυτή συγχέεται με τις Ελληνικές Απόκριες, όμως διαφοροποιείται κατά πολύ από αυτές, καθώς το Halloween έχει περισσότερο μυστικιστική χροιά. Αποτελεί εξέλιξη της αρχαίας Κελτικής γιορτής Samhaim. Για τους Κέλτες η μέρα αυτή σημάδευε το τέλος της συγκομιδής και την αρχή του χειμώνα, ενώ ταυτόχρονα η αλλαγή της εποχής ήταν μια γέφυρα ανάμεσα στον πάνω κόσμο και στον κόσμο των νεκρών. Με την πάροδο των αιώνων η γιορτή πήρε αρχικά Χριστιανικό χρώμα και στη συνέχεια μετασχηματίστηκε από μια παγανιστική τελετή σε μέρα μεταμφιέσεων, με εύθυμες παρελάσεις και κεράσματα γλυκών σε παιδιά και ενήλικες.

Η ρίζα της λέξης αυτής προέρχεται από το All-hallow-even και δηλώνει την παραμονή (eve) της γιορτής των Αγίων Πάντων (All Hallows Day – All Saints Day). Το Halloween συνδέεται με την υπερφυσική δραστηριότητα. Πολλές πολιτιστικές παραδόσεις θεωρούν την ημέρα αυτή ως μία από τις ελάχιστες μέρες που μπορεί να επιτευχθεί επαφή με τον κόσμο των πνευμάτων, καθώς και ότι είναι η μέρα που η μαγεία και γενικότερα οποιαδήποτε δραστηριότητα που έχει να κάνει με το υπερφυσικό, είναι στο ζενίθ. Σήμα κατατεθέν της γιορτής αυτής είναι τα φαναράκια φτιαγμένα από μεγάλες κολοκύθες, πάνω στις οποίες χαράζουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά, άλλοτε πιο αστεία και άλλοτε πιο τρομακτικά.

Το έθιμο της κολοκύθας αντλεί ρίζες από έναν παλιό Ιρλανδικό μύθο, του Τζακ, που ήταν τσιγκούνης και πειραχτήρι. Σύμφωνα με το μύθο, ο Τζακ είχε καλέσει το διάβολο να πιουν ένα ποτό μαζί. Όμως ο Τζακ δεν ήθελε να πληρώσει για το ποτό του και έτσι έπεισε το διάβολο να μεταμορφωθεί σε ένα νόμισμα, ώστε να μπορέσουν να πληρώσουν για τα ποτά τους. Πράγματι μεταμορφώθηκε ο διάβολος σε νόμισμα, αλλά ο Τζακ αντί να πληρώσει τον έβαλε στην τσέπη του, δίπλα σε ένα σταυρό και έτσι ο διάβολος δεν μπορούσε να πάρει την κανονική του μορφή. Ύστερα από πολλά παρακάλια, ο Τζακ αποφάσισε να τον ελευθερώσει, αρκεί να του έδινε την υπόσχεση ο διάβολος ότι δεν επρόκειτο να τον ενοχλήσει για ένα χρόνο και ούτε θα διεκδικούσε την ψυχή του όταν πέθαινε.

Έτσι πέρασε ο χρόνος και ο διάβολος ξαναεμφανίστηκε την ώρα που ο Τζακ προσπαθούσε να κόψει ένα φρούτο από κάποιο δέντρο. Ζήτησε λοιπόν από το διάβολο να ανέβει στο δέντρο και να του κόψει το φρούτο. Ο διάβολος ανέβηκε και ο Τζακ αμέσως σκάλισε ένα σταυρό στον κορμό του δέντρου. Έτσι ο διάβολος ήταν παγιδευμένος και δεν μπορούσε να κατέβει. Γι’ αυτό παρακάλεσε τον Τζακ να τον ελευθερώσει και του υποσχέθηκε ότι δεν θα τον ενοχλήσει για δέκα ολόκληρα χρόνια. Τότε ο Τζακ τον ελευθέρωσε.

Πέρασαν αρκετά χρόνια και ο Τζακ πέθανε. Πήγε στον παράδεισο, αλλά ο Θεός δεν τον δέχτηκε, καθώς ο Τζακ ήταν έναν άνθρωπος μίζερος και κακός και τον έστειλε στην κόλαση. Όμως ούτε ο διάβολος τον ήθελε. Του θύμισε την υπόσχεση που του είχε δώσει παλιότερα, ότι δεν θα διεκδικούσε την ψυχή του και τον έδιωχνε. Όταν ο Τζακ τον ρώτησε: «Πώς θα φύγω; Έξω έχει σκοτεινιά», ο διάβολος πήρε ένα αναμμένο κάρβουνο και του το έδωσε για να φωτίζει το δρόμο του μέσα στη νύχτα. Ο Τζακ έβγαλε ένα ραπάνι (που πάντα κουβαλούσε μαζί του, καθώς ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα του φαγητά), το χάραξε και έβαλε μέσα το κάρβουνο. Από τότε περιπλανιέται στον κόσμο, μη μπορώντας να βρει κάποιο μέρος να αναπαύσει την ψυχή του.

Γι’ αυτό κάθε Χαλοουίν, οι Ιρλανδοί σκαλίζουν ραπάνια, πατάτες και κολοκύθες, βάζουν μέσα ένα κερί και τα τοποθετούν κοντά σε παράθυρα, ώστε να κρατάνε μακριά τα κακά τα πνεύματα και κυρίως το πνεύμα του τσιγκούνη Τζακ.

Ένα από τα παραδοσιακά εδέσματα της γιορτής είναι τα καραμελωμένα μήλα και η γλυκιά τάρτα κολοκύθας.

Μια άλλη παράδοση που εξακολουθεί να υπάρχει στην Ιρλανδία είναι η παρασκευή μίας γλυκιάς ζύμης που ονομάζεται barmbrack , η οποία είναι γεμισμένη με σταφίδες και άλλα αποξηραμένα φρούτα και πριν το ψήσιμο προστίθεται στη ζύμη και ένα νόμισμα ή δαχτυλίδι για ένδειξη καλοτυχίας σε όποιον το πετύχει στο κομμάτι του ,όπως αντίστοιχα στην ελληνική βασιλόπιτα της Πρωτοχρονιάς.

Διαβάστε επίσης:

Καταδίωξη στο Πέραμα: Διαθεσιμότητα για τους επτά αστυνομικούς ζητά η οικογένεια του 18χρονου Ρομά

Akazoo: «Καμπάνα» 38,8 εκατ. δολαρίων στην ελληνική εταιρεία για απάτη

Κορωνοϊός: «Αγγίζουν» τους 400 οι διασωληνωμένοι, πάνω από 3.600 κρούσματα – «Βράζει» η Θεσσαλονίκη